Một khu chợ ở Vĩnh Phúc trong diện giải tỏa bỗng cháy rụi sau thời gian người dân khiếu kiện

   bị chỉ chạy vòng vo từ phường lên huyện, tỉnh, lại trở về huyện, phường. Người dân ta thán, nghi ngờ có bàn tay nhám nhúa đốt chợ.

 Hàng rau quả ở Hà Nội- AFP photo

Mới 2 năm đã cháy

Báo chí tại Việt Nam cho biết chợ Đồng Tâm cháy rụi lúc rạng sáng 23 tháng 6, 2011, thiệt hại ước tính khoảng từ 3 tới 4 tỷ đồng.

 Ngôi chợ mới được xây dựng và đi vào hoạt động hồi năm 2009, trên diện tích đất hơn 20 ngàn m2, với trên 500 hộ kinh doanh.

Theo tin tức trên mạng thì trước đó Ủy ban Nhân dân tỉnh Vĩnh Phúc đã ra quyết định thu hồi hơn 16 ngàn m2 đất của chợ Đồng Tâm để giao cho  công ty cổ phần, tập đoàn Sông Hồng, Thăng Long để xây dựng trung tâm thương mại, khu dân cư đô thị và một số biệt thự. 

 Như vậy diện tích dành cho khu chợ Đồng Tâm chỉ thu hẹp còn chưa đầy 3 ngàn m2. Các hộ kinh doanh lâu nay sống nhờ mua bán ở chợ Đồng Tâm không đồng  ý giao nhượng đất đai cho chủ đầu tư và đã có phản ứng quyết liệt.   

  Một hàng thịt trong chợ Bến Thành- 2005- AFP photo

Qua câu chuyện với RFA, ông Nguyễn Hữu Phúc nói lên những khó khăn mà các tiểu thương và người dân phải cam chịu do hậu quả của quyết định thu hồi đất đai:

“Tôi là Nguyễn Hữu Phúc, 69 tuổi, số nhà 16, ngõ 15, đường Nam Sơn, Đồng Tâm, thành phố Vinh, Vĩnh Phúc, chúng tôi làm đơn kêu cứu đảng và nhà nước, hiện nay chính quyền Đồng Tâm chúng tôi là ông Nguyễn Duy Hy, từ bí thư chuyển sang chủ tịch phường, làm 19 năm nay rồi, cướp hết ruộng của chúng tôi để làm giàu cho các ông, dồn dân, không còn một thước đất để làm ruộng nữa, chà đạp lên cuộc sống.

Chúng tôi chỉ còn trông vào mỗi cái chợ mà hôm 22  tháng 6 vừa rồi, họ cho đốt chợ và hiện nay đang san mặt bằng của chúng tôi, nên  nhờ tất cả trên trung ương, nhà nước cấp cao về soi nét đèn giời, cứu dân chúng tôi, thoát khỏi ách nô lệ, dân chúng tôi không biết kêu ai được, mong tất cả các cấp lãnh đạo trung ương, sống là thế nào có nhân, có đạo, cứu chúng tôi được bình an. Hiện nay, khi chúng tôi trao đổi với nhau thì chính quyền cho người theo dõi.”

Dí súng vào đầu

Chị Nguyễn Thị Lan, một dân oan, bạn hàng  ở chợ Đồng Tâm, Vĩnh Yên kể lại về những hành động mà chị cho là sử dụng bạo lực từ phía nhân viên an ninh:

“Dí súng vào đầu tôi, hiện tôi đang có giấy tờ của ông ta, tên là ông Bình và ông Xây, thanh tra của Thị (xã), tôi đến hàng trăm lần để đề nghị làm việc thì cứ bưng bít, nói bậy bạ thôi. Tôi hỏi tại sao trung ương cử người về làm việc mà sao các ông không làm việc?  Thế họ bảo mai mang các giấy tờ gốc đến đây chúng tôi làm việc.

Khi đến thì có công an dang chân giữa cửa, trên người tôi mang túi xách anh công an ấy giựt luôn, tìm bản gốc nhưng tôi chỉ mang photo thôi, khi tôi hỏi tại sao anh chụp giấy tờ của tôi thì anh chĩa súng vào mặt tôi, bảo nếu còn nhúc nhích, còn đi nữa thì đừng trách. Tôi hô hào làng nước là chúng mày tham nhũng mà còn muốn giết dân, ngồi trên ghế này là bao che cho đường dây tham nhũng.

Anh công an này lảng đi thì hai ông kia ra mặt, Bình và Xây, nói có giấy tờ đây rồi. Họ kéo cái tủ mà tôi đã đưa hàng trăm lá đơn vào đấy, họ nói đơn của chị, một tủ thế này  nhưng chúng tôi không chuyển đi đâu hết, chúng tôi có công nhận là cấp phường của chị có tham nhũng nhưng làm được hay không là quyền của chúng tôi.”

"Vòng vo tam quốc"

Là người theo dõi mọi diễn tiến từ đầu và cũng là một trong những tiểu thương bị thiệt hại nặng nề trong vụ cháy chợ Đồng Tâm, chị Thúy An góp thêm ý kiến:

“Cái thông tin mà bị bắt bớ, đánh đập là điều không đúng sự thật, vấn đề chợ bị đốt cháy là có, bà con bức xúc là do ủy ban nhân dân tỉnh ra quyết định cấp đất chợ của chúng em cho một công ty tư nhân đó, có 21 nghìn mét mà cấp cho công ty 7 nghìn mét, bà con không đồng ý vì đất chợ đang kinh doanh, phục vụ cho đời sống bà con.

Tỉnh cũng giao cho công ty đó quản lý đất chợ 49 năm, trong quỹ đất là 20823,6 m2 thì chỉ dành 2980 m2 làm đất chợ dân sinh cho bà con, và dành 2991 m2 để xây trung tâm thương mại, với giá thuê rất cao thì bà con không chấp nhận.

 
 Hàng rau quả ở Hà Nội- AFP photo

 Bà con chạy đi, chạy lại mệt quá, cuối cùng quay lại phường đề nghị thì bảo ngày mai, 23 tháng 6 sẽ có cuộc họp giữa ủy ban phường, công ty đầu tư và bà con, 3 bên họp lại để bàn vấn đề xây dựng chợ, thế thì đêm hôm đó, 22 tháng 6, chợ bị đốt.

Mà thủ phạm là ai, cơ quan chức năng cũng chưa điều tra rõ, nhưng chỉ biết tôi là người bị nhiều thiệt hại cùng với các bà con khác nữa.”

Cháy chợ xong được hứa có chợ

Vẫn theo chị Thúy An thì chánh quyền đang tìm cách giải quyết cuộc sống của các hộ kinh doanh sinh sống nhờ chợ Đồng Tâm:

“Phường nói với bà con là cứ đệ đạt nguyện vọng lên phường rổi chuyển lên thành phố và tỉnh, việc xây dựng trên đất chợ sẽ dừng lại, còn thủ phạm đốt chợ, ngành công an sẽ điều tra, làm rõ hay không thì chưa biết được.

 Hôm nay ngày 11 tháng 7, là ngày tiếp dân, toàn bộ bà con đã nghỉ chợ, lên tỉnh, được tiếp và trả lời thỏa đáng, bà con rất hài lòng. Tỉnh sẽ duyệt để nguyên chợ cho bà con kinh doanh, điều đấy bà con hoàn toàn thỏa mãn. Chỉ có việc là một số công an cứ lượn suốt ngày trước nhà tôi để theo dõi, xem tôi đi đâu làm gì, đấy là có. Đi nhờ báo đài lên tiếng cũng bị theo dõi.”

Khi đài chúng liên lạc với ông Hoàng Quốc Thúy, công an phường Đồng Tâm thì được ông giải thích như sau:

“Chúng tôi là công an phường, thành phố Vĩnh Yên, trong quá trình xảy ra vụ việc như thế chúng tôi không nắm được, không trả lời anh được. Báo cáo anh là chúng tôi không nắm được việc này, họ nói như thế náo chúng tôi không biết. Không làm việc qua điện thoại, nếu có vấn đề gì muốn hỏi, bác cầm giấy của cơ quan , tổ chức mình đang sinh hoạt, trên địa bàn phương, anh em chúng tôi sẽ trao đổi, thông cảm nhé.”

Những sự việc đang xảy ra tại địa phương phường Đồng Tâm, thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc, lại cho thấy cách quản lý đất đai của chính quyền là một nguyên nhân khiến nguời dân bất mãn, có phản ứng.