Chi tiêu của người tiêu thụ và tuyển dụng đều yếu kém.  

WASHINGTON (AFP) - Các dữ kiện mới được công bố vào tuần này cho thấy rằng nền kinh tế Hoa Kỳ vẫn ở trong tình trạng ì xèo, gây thất vọng cho những nỗ lực của Washington nhằm kích động nền kinh tế và tạo việc làm, hai năm sau khi chấm dứt cuộc suy thoái gần đây nhất.

 
Một khách hàng mua trái cây tươi tại chợ Superior ở Los Angeles. Giới tiêu thụ tiêu nhiều hơn nhưng hầu hết tiền này bị tiêu hết vào giá thực phẩm và giá năng lượng. (Hình: AP Photo/Damian Dovarganes)

Giá dầu cao và phí tổn thực phẩm gia tăng có vẻ như đã kềm hãm những gì được trông đợi sẽ là động lực phát triển trong lãnh vực tư trong nước, trong khi các chính quyền liên bang và địa phương cắt giảm chi tiêu.

Các nhà kinh tế, bị ngạc nhiên trước các dữ kiện, đã cắt giảm những tiên đoán về phát triển kinh tế trong tam cá nguyệt thứ nhì tiếp theo một nhịp độ chán nản là 1.8% trong tam cá nguyệt thứ nhất, với tất cả các chỉ dấu về sản lượng kỹ nghệ, chi tiêu của người tiêu thụ và tuyển dụng đều yếu kém.

Nhóm Consultancy Macroeconomic Advisers hôm Thứ Tư đã hạ giảm sự tiên đoán của họ về tăng trưởng tổng sản lượng nội địa (GDP) cho thời kỳ từ Tháng Tư đến Tháng Sáu còn 2.8%, so với tỉ lệ 3.5% chỉ mới được tiên đoán hai tuần trước đây, sau khi nhìn thấy một sự sụt giảm mạnh trong những đơn đặt hàng về các hàng hóa sử dụng lâu dài trong Tháng Tư - một chỉ dấu về chuyện khu vực kỹ nghệ sẽ tiến triển ra sao.

Bộ Thương Mại báo cáo số đơn đặt hàng tổng cộng sụt giảm 3.6% so với tháng trước.

Và không tính tới những đơn đặt hàng dễ thay đổi về máy bay và các trang bị vận tải khác, đơn đặt hàng vẫn giảm 1.5% - chứng tỏ các nhà sản xuất Hoa Kỳ đang bán ít đi.

Những con số hôm Thứ Năm của Bộ Lao Ðộng cho thấy rằng những đơn mới xin hưởng trợ cấp thất nghiệp hàng tuần - một dấu hiệu về nhịp độ những vụ sa thải - vẫn ở trên mức 400,000 trong tuần lễ thứ bảy liên tiếp, sau khi một sự sụt giảm dưới mức đó trong vài tuần vào Tháng Hai và Tháng Ba có vẻ là một dấu hiệu cho thấy thị trường việc làm đang cải thiện.

Trong khi đó, Bộ Thương Mại xác nhận một con số ước lượng trước đó rằng nền kinh tế chỉ phát triển với một nhịp độ hàng năm chậm chạp là 1.8% trong tam cá nguyệt thứ nhất, khi các nhà kinh tế đã trông đợi một con số cao hơn.

Ðáng lưu ý trong các dữ kiện mới nhất là chi tiêu của giới tiêu thụ đã thấp hơn so với ước lượng lúc đầu - một dấu hiệu mà các nhà phân tích nói rằng giá dầu và thực phẩm cao đã ảnh hưởng lên ngân sách của giới mua sắm cho những thứ khác.

Ông Ian Shepherdson, kinh tế gia Mỹ làm việc cho High Frequency Economics, nói sự gia tăng mạnh trong giá dầu đã góp phần khiến khó tạo ra việc làm.

Trong hai tháng, sự gia tăng trong các con số về những đơn mới xin trợ cấp thất nghiệp đã được giải thích như vì những bất thường có tính cách thống kê, theo mùa hoặc thời tiết.

Nhưng con số hôm Thứ Năm về 424,000 đơn mới - tăng từ con số 414,000 trong tuần lễ trước đó - không còn được giải thích như vậy nữa, và chiều hướng gia tăng thất nghiệp là điều khó phủ nhận.

Tỉ lệ thất nghiệp 9.0% đã làm cho Tòa Bạch Ốc bối rối. Chính phủ Obama đã cố kềm hãm sự chi tiêu của chính phủ, duy trì lãi suất ở mức thấp, và đồng đô la Mỹ có khả năng cạnh tranh để kích thích giới kinh doanh và kỹ nghệ với hy vọng họ sẽ khởi sự việc thuê mướn.

Các nhà kinh tế nói họ vẫn tiên đoán một thời kỳ nửa năm sau mạnh hơn, khi giới tiêu thụ và kinh doanh làm quen với giá dầu cao hơn.

Nửa năm sau “sẽ khá hơn khi ảnh hưởng về giá dầu nhạt dần,” ông Shepherdson nói. (n.n.)