Phong trào nổi dậy bắt đầu dấy lên từ sau cái chết của một ông chăn cừu người Mông Cổ hôm 10/5.

Hôm nay 28/5, Phó giám đốc đặc trách khu vực châu Á và châu Á Thái Bình Dương của tổ chức Ân xá Quốc tế kêu gọi Trung Quốc tôn trọng quyền tự do ngôn luận và tự do hội họp của người biểu tình.

Theo tổ chức bảo vệ nhân quyền này thì Bắc Kinh nên giữ thái độ chừng mực và không nên tung ra các chiến dịch đàn áp thô bạo nhắm vào người biểu tình ở vùng Nội Mông, miền Bắc Trung Quốc.

Lực lượng an ninh, cảnh sát Trung Quốc phong tỏa đường phố để ngăn chận những người biểu tình ở Nội Mông, ngày 23/5/11.
Reuters

Kêu gọi trên đây được đưa ra sau khi chính quyền Trung Quốc đã ra lệnh bao vây nhiều khu vực tại vùng Nội Mông, để dập tắt các cuộc biểu tình đã kéo dài từ nhiều ngày qua. Phong trào nổi dậy bắt đầu dấy lên từ sau cái chết của một ông chăn cừu người Mông Cổ hôm 10/5.

Theo các nhân chứng tại chỗ, kể từ hôm qua 27/5 dân cư tại đây gần như sống trong tình trạng « thiết quân luật » : tất cả các trường học tạiHohhot,  thủ phủ Nội Mông bị đóng cửa. Cuộc đọ sức giữa đường phố và cảnh sát đã làm nhiều người bị thương và đã có ít nhất 40 người Mông Cổ bị câu lưu.

Với diện tích khoảng 10% của Trung Quốc, nằm sát biên giới Nga và Mông Cổ, vùng Nội Mông được coi là một vùng đất có vị trí chiến lược do và là nguồn cung cấp than đá quan trọng nhất của Trung Quốc. 20% trên tổng số 24 triệu dân tại đây là người Mông Cổ. Thông tín viên của RFI, Delphine Surean từ Thượng Hải cho biết thêm về tình hình tại chỗ :

« Tăng cường sự hiện diện của cảnh sát, phong tỏa một số trục lộ chính và các trụ sở của chính quyền : Bắc Kinh như tìm đủ mọi cách để ngăn chặn dân chúng hưởng ứng lời kêu gọi biểu tình được phát đi qua mạng internet từ hôm thứ hai đầu tuần.

Những thông điệp trên mạng khuyến khích 6 triệu dân Mông Cổ đứng lên bảo vệ đất đai trước đà phát triển không phanh của Trung Quốc. Chính quyền trung ương và địa phương lo ngại làn sóng nổi dậy này có nguy cơ dẫn đến một cuộc xung đột về mặt sắc tộc như là trường hợp đã từng diễn ra cách nay hai năm tại Tân Cương.

Vụ một người Mông Cổ chăn cừu bị một tài xế xe tải người Hán cán chết hôm mồng 10/5 vừa qua là giọt nước làm tràn ly. Nội Mông là một vùng đất giàu tài nguyên thiên nhiên đặc biệt là than đá và đất hiếm. Người Hán chiếm đa số tại đây hưởng lợi nhiều hơn cả trong việc khai thác các tài nguyên này trong lúc đất đai, ruộng vườn của những người Mông Cổ thì bị trưng thu và thành phần này bị đuổi khỏi vùng quê cha đất tổ của họ.

Ngay sau cái chết của ông chăn cừu hôm đầu tháng, chính quyền địa phương cho biết đã bắt giữ bốn người. Nhưng cử chỉ nói trên vẫn không xoa dịu được dư luận trong cộng đồng Mông Cổ. Dân chúng Nội Mông còn nhân vụ này tố cáo Trung Quốc đàn áp cả về phương diện chính trị lẫn văn hóa.

Trước mắt báo chí Trung Quốc hoàn toàn im lặng về các vụ nổi dậy ở Nội Mông nhưng một nguồn tin xin được giấu tên đã cho biết là cộng đồng người Mông Cổ đang chuẩn bị hàng loạt các cuộc tập hợp khác trong những ngày sắp tới ».