Chủ trương quay về quá khứ « văn hóa đỏ » của Bạc Hy Lai, thị trưởng Trùng Khánh đang được quảng bá

Đối thoại kinh tế và chiến lược giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc lần thứ ba khai mạc vào ngày thứ hai 09/05/2011 tại Washington. Mục tiêu là để giải quyết những bất đồng hoặc ít ra làm giảm bớt những xung khắc trong quan hệ song phương.

Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton tiếp Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Đới Bỉnh Quốc (trái) tại bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Washington, 09/05/2011 (Reuters)

Hồ sơ nhân quyền vẫn tiếp tục là mối bất hòa sâu đậm giữa hai nước. Hoa Kỳ kêu gọi lãnh đạo Bắc Kinh tôn trọng nhân quyền vì trấn áp tiếng nói phản kháng chỉ làm tổn hại cho chính Trung Quốc.

Trong các cuộc tiếp xúc riêng với phái đoàn Trung Quốc do Phó Thủ tướng Vương Kỳ Sơn và « cố vấn » ngoại giao Đới Bình Quốc dẫn đầu, Tổng thống Obama và Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton kêu gọi Trung Quốc cần phải cải thiện nhân quyền vì bóp nghẹt quyền cơ bản này của con người chỉ làm tổn thương cho chính Trung Quốc.

Trong ba tháng qua, từ khi Cách mạng Hoa Lài diễn ra tại Trung Đông, ở Trung Quốc hàng loạt luật sư, nghệ sĩ, trí thức, doanh nhân, blogger, bị quản thúc, bị truy tố ra tòa hoặc bị « mất tích » một cách bí ẩn. Hàng trăm tín đồ Tin Lành kẻ bị bắt giam, người bị sách nhiễu.

Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden có lẽ là người tuyên bố gay gắt nhất. Ông nói với phái đoàn Trung Quốc là Hoa Kỳ rất quan ngại về tình trạng trấn áp nhân quyền nghiêm trọng nhất từ nhiều năm nay đang diễn ra tại Trung Quốc.

Hoa Kỳ vẫn mong có sự hợp tác giữa hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới « nhưng không ngần ngại phê phán chính sách của Bắc Kinh » vì « quan hệ giữa hai nước không thể xây dựng trên một cơ sở giả dối ».

Từ Washington, thông tín viên Jean Louis Pourtet cho biết thêm chi tiết :

"Nếu Washington và Bắc Kinh đồng ý với nhau là cùng làm việc chung để phục hồi tăng trưởng kinh tế toàn cầu thì cũng có một vấn đề tiếp tục phân cách hai bên một cách sâu rộng.

Dù trong cuộc gặp gỡ với Tổng thống Barack Obama tại Nhà Trắng hay trong buổi họp với Ngoại trưởng Hillary Clinton ở bộ Ngoại giao, phái đoàn Trung Quốc bị phê bình mạnh mẽ vì thái độ thiếu tôn trọng nhân quyền.

Khi tiếp Phó Thủ tướng Vương Kỳ Sơn và cố vấn về chính sách đối ngoại của đảng Cộng sản Trung Quốc là ông Đới Bình Quốc, Tổng thống Mỹ cho biết mối quan ngại về nhân quyền và nhấn mạnh là ông ủng hộ quyền tự do ngôn luận và tín ngưỡng, quyền được tiếp cận thông tin và tự do sinh hoạt chính trị.

Trước đó, phái đoàn Trung Quốc cũng phải lắng nghe thông điệp tương tự từ Ngoại trưởng Mỹ. Bà Hillary Clinton nhấn mạnh : Hoa Kỳ có thông tin nhiều người ở Trung Quốc kể cả luật sư, văn sĩ, nghệ sĩ và các thành phần khác đã bị giam hoặc mất tích. Và chúng tôi cũng biết là theo dòng lịch sử, những xã hội nào biết tôn trọng nhân quyền là xã hội sẽ thành công và trở thành thịnh vượng và ổn định hơn.

Phản ứng lại, cố vấn Đới Bình Quốc mời người Mỹ đến Trung Quốc để nhận xét tận mắt những thành quả gặt hái được trong nhiều lãnh vực khác nhau, và ông nhấn mạnh, trong đó có lãnh vực nhân quyền".

Vào lúc Mỹ -Trung đối thoại thì tại Thẩm Khuyến, Trung Quốc, nhóm Luật sư bảo vệ nhân quyền gọi tắc là CHRLCG kêu gọi chính phủ Mỹ can thiệp. Tổ chức tranh đấu này công bố một danh sách các luật sư bị mất tích.

Giới luật sư thường gặp khó khăn khi hành nghề, bảo vệ thân chủ trong các vụ khiếu kiện. Trong những tháng qua, bản thân giới luật sư bị cản trở sách nhiễu một cách có hệ thống.

Để chuẩn bị « Thế vận hội Đại học » vào tháng 8, chính quyền Thẩm Khuyến đã đe dọa : Trong vòng năm tháng tới đây, mọi hành động phản kháng kể cả kiến nghị đều bị xem là phạm tội « hình sự ».

Thật ra , không phải tất cả những người trong chính quyền Trung Quốc đều là những kẻ vô tâm. Bản thân Thủ tướng Ôn Gia Bảo đã nhiều lần, và gần đây nhất trong diễn văn đọc tại Quốc hội hồi đầu tháng ba, ông nhận định là phải cải cách dân chủ vì « lòng dân đã oán hận » chế độ.

Một nhân vật khác là Trung tướng Lý Á Châu, Giám đốc Học Viện Quốc Phòng đề xướng Trung Quốc phải đi theo mô hình Hoa Kỳ nếu Đảng muốn tồn tại.

Tuy nhiên, theo giới ly khai Trung Quốc, ngày nào mà Mao Trạch Đông, kẻ gây ra những cuộc tắm máu tại Trung Quốc từ « Cách mạng Văn hóa » đến « Đại nhảy vọt » vẫn còn được xem là thần tượng thì ngày đó khó có cơ may dân chủ.

Quan điểm cải cách cho dù do đương kim Thủ tướng đề xuất cũng không được công bố rộng rãi. Niềm hy vọng kinh tế phát triển đưa đến tự do đang bị những thế lực thủ cựu ngăn chận.

Chủ trương quay về quá khứ « văn hóa đỏ » của Bạc Hy Lai, thị trưởng Trùng Khánh đang được quảng bá. Tại địa phương này, trường học, xí nghiệp, đài phát thanh , truyền hình đều phải học tập và phát các bài hát ca ngợi họ Mao.