Quân đội Pakistan đang trong cảnh trên đe dưới búa.

Pakistan trả giá cho hành động bắt cá hai tay

Một thủ lĩnh tôn giáo địa phương tặng một số đồ vật cho chính quyền Islamabad trong cuộc biểu tình phản kháng Hoa Kỳ của đảng chính trị - tôn giáo Jamaat-e-Islami , Peshawar, 6/5/2011. / REUTERS/Fayaz Aziz

Sau cái chết của Ossama Ben Laden, trò chơi bắt cá hai tay của chính phủ Pakistan đã được phơi bày ra trước thanh thiên bạch nhật. Hiện tại Islamabad đang phải đau đầu trong việc, vừa có thể duy trì quan hệ hữu hảo với Washington, vừa củng cố lại hình ảnh trong dân chúng. Phân tích chủ đề này, Libération có bài « Pakistan : cái giá của thái độ nước đôi ».

Quân đội Pakistan đang trong cảnh trên đe dưới búa. Hoa Kỳ trách quân đội này đã không hoàn thành nhiệm vụ truy bắt Ben Laden. Người dân Pakistan thì tự hỏi : tại sao quân đội Hoa Kỳ lại có thể hành động trên lãnh thổ Pakistan như « ở một vùng đất đã bị chinh phục ».

Hôm thứ năm, vài ngày sao vụ đột kích của đặc nhiệm Mỹ, quân đội Pakistan đã lần đầu tiên lên tiếng phản đối Hoa Kỳ.

 Tướng Ashfaq Pervez Kayani, tổng tham mưu trưởng quân đội Pakistan tuyên bố sẽ không khoan nhượng nữa, nếu Washington lại có hành động tương tự.

 Ông cũng cho rằng, hành động của Hoa Kỳ đã vi phạm chủ quyền của Pakistan, trong tương lai, nếu Mỹ lại có hành động tương tự, Pakistan sẽ xem xét lại mức độ hợp tác quân sự và tình báo với nước này. Ông ra lệnh hạn chế tối đa số lượng sỹ quan huấn luyện Hoa Kỳ có mặt ở Pakistan.

Chỉ vậy thôi, không có gì hơn nữa ! Libération nhận định, Pakistan không dám phản ứng mạnh, vì quân đội nước này lệ thuộc vào sự giúp đỡ của Mỹ.

Trong khi đó, hôm qua, 4 máy bay Hoa Kỳ lại tấn công các mục tiêu trên lãnh thổ Pakistan, làm thiệt mạng 17 người, được cho là các tay súng Hồi giáo hoạt động trong vùng bộ tộc ở phía bắc đất nước.

Quân đội Pakistan đã cho phép, hay thậm chí còn tạo điều kiện thuận lợi cho Ben Laden trú ẩn tại thành phố Abbottabad, một địa phương là biểu tượng của sức mạnh quân sự Pakistan. Ngôi biệt thự của Ben Laden chỉ cách có 2 cây số Học viện quân sự danh tiếng Kakul. Nên nhớ rằng, tại học viện này, vì lý do đề phòng tấn công khủng bố, các biện pháp an ninh luôn được thắt chặt ở mức cao. Các tướng lĩnh quân đội Pakistan, ngay cả tướng Kayani, cũng được đào tạo ở đây.

Thế nhưng, đối với một quân đội luôn tỏ ra kiêu ngạo như quân đội Pakistan, thì vụ đột kích vừa qua của Hoa Kỳ là một đòn đau điếng.

 Khắp nơi trong nước, quân đội bị chỉ trích. Người Pakistan đang truyền nhau nhiều thông điệp, trong đó mỉa mai nhất có lẽ là thông điệp sau đây : « Bán một radar cũ nát của quân đội Pakistan, một radar không thể phát hiện được trực thăng Mỹ, nhưng lại bắt được sóng của kênh truyền hình Star + của Ấn Độ, với giá 999 roupie ». Từ đây, quân đội nước này chỉ còn biết ngậm bồ hòn làm ngọt, với hy vọng Hoa Kỳ sẽ không cắt giảm quá mức các khoảng trợ giúp quân sự cho Pakistan.

Về phần mình, chắc chắn Hoa Kỳ không thể quá mạnh tay với Pakistan, và cũng không thể chấm dứt quan hệ với nước này. Ngoại trưởng Mỹ, bà Hillary Clinton, cho biết : « Mối quan hệ này là không hề dễ dàng, nhưng trong một phương diện nào đó, nó có lợi cho cả hai nước. Chính phủ hai nước sẽ tiếp tục hợp tác ».

Giải thích về sự « gắn bó » giữa hai nước, Libération cho rằng, trước tiên là vì, chìa khóa chính của cuộc xung đột tại Afghanistran nằm ở Islamabad, mọi diễn biến ở vùng biên giới hai nước đều ảnh hưởng trực tiếp đến các chiến dịch quân sự của NATO.

Một lí do khác nữa là vì Pakistan có vũ khí hạt nhân. Hiện tại, Pakistan đang có quan hệ mật thiết với Trung Quốc, nước đang tìm cách trải rộng tầm ảnh hưởng trên khắp châu Á. Vì thế, Mỹ buộc phải tiếp tục quan hệ với Pakistan.

Cuối cùng, Libération đặt câu hỏi : để xoa dịu Washington, liệu Islamabad có tiến thêm một bước về phía Hoa Kỳ bằng cách giao nạp nhân vật số 2 của Al-Qaida là al-Zawahiri hay Omar hay không ? Hiện tại chưa có gì là chắc chắn !

Người Nhật thoát nạn nhờ nghe theo di huấn của tổ tiên

Tiếp tục thông tin về chủ đề thảm họa ở Nhật Bản, với bài viết « Sóng thần : tổ tiên đã từng trải nghiệm », Le Monde khám phá những vùng quê hẻo lánh đã thoát nạn nhờ biết nghe lời dặn dò của các tiền nhân.

Đầu tiên, ta đến với thôn Aneyoshi, sóng thần ở đây đã lên đến 39m, nhưng không gây ra một thương vong nào.

 Nguyên nhân là ở tấm bia khắc lại lời dặn dò của tổ tiên. Tấm bia này cao 1m, nằm cách ngôi làng 200m, hiện diện như người lính gác trên một dốc đường, giữa muôn ngàn núi non cây cỏ. Trên tấm bia có khắc hàng chữ : « Tưởng niệm trận sóng thần kinh hoàng năm 1896 và năm 1933. Hãy ghi nhớ thảm họa này và đừng bao giờ dựng nhà vượt biển báo».

Từ đó, người dân Aneyoshi tuân theo lời di huấn của tổ tiên. Họ dựng nhà cách bờ biển đến 800m, và cao hơn mực nước biển đến 60m. Một người dân địa phương tự hào nói : « Tổ tiên của chúng tôi đã hiểu rõ nỗi kinh hoàng của sóng thần, và chúng tôi đã nghe theo lời họ ».

Trên bờ biển Tohoku, nơi sóng thần quét qua vừa rồi, có đến 260 bia đá với tuổi có khi lên đến nhiều thế kỷ. Các bia này đều cảnh báo thế hệ hậu sinh không nên dựng nhà gần bờ biển.

Theo nghiên cứu, cư dân vùng khác, nếu không có bia đá, thì cũng truyền miệng nhau những mẩu chuyện cảnh báo về động đất hay sóng thần của tổ tiên. Vì thế người dân luôn ý thức được việc dựng nhà gần biển có thể thuận tiện cho việc chài lưới, nhưng lại chứa đựng lắm nguy cơ.

Trên đảo Miyato, một tấm bia cũng nhắc lại sự kiện năm 869, sau một trận động đất kinh hoàng, hai đợt sóng thần đã ập đến. Nhờ đó, người dân luôn tránh đến ở trong khu vực được cảnh báo này.

Le Monde cho biết, dọc theo quốc lộ 45, đi qua các tỉnh bị thảm họa như Fukushima, Miyagi và Iwate, chính quyền cho dựng nhiều biển báo hai bên đường cảnh báo du khách đang tiến vào khu vực có nguy cơ sóng thần. Thế nhưng, có vẻ những biển báo này không công hiệu, và chính quyền hình như không cảnh báo người dân một cách đúng mức.

Như vậy, rõ ràng những biển cảnh báo hiện đại lại không có giá trị bằng những tấm bia rêu phong cổ kính ghi lại kinh nghiệm tiền nhân, với chữ khắc đôi khi đã mòn phân nửa. Di huấn cổ xưa tỏ ra hiệu quả hơn so với một hệ thống cảnh báo của thời hiện đại, một thời đại quá tin vào công nghệ và xem nhẹ kinh nghiệm sống của tiền nhân.

Người Singapore muốn làm « cách mạng Hoa Lan »

Đến với bầu cử Quốc hội Singapore hôm nay, Le Figaro nhận định : « Singapore đang mơ về một cuộc cách mạng dịu êm ».

Tờ báo cho biết, ông Lý Quang Diệu, hiện tại đã 87 tuổi, dù đã thôi giữ chức thủ tướng vào năm 1990, nhưng dấu ấn của ông vẫn còn hiển hiện.

Le Figaro nhận định, Lý Quang Diệu vẫn là người chủ duy nhất của Singapore, một đất nước mà ở đó ông vừa là biểu tượng của sự thành công kinh tế, vừa là hiện thân của chủ nghĩa độc tài gia trưởng.

Một nghệ sỹ trẻ cho biết, con trai ông là Lý Hiển Long chẳng giúp được gì cho việc thoát khỏi sự độc tài và cấm đoán của « ông cụ ». Người này cho rằng, Singapore đã độc lập được 46 năm, tức cũng đã đến tuổi lúc trưởng thành rồi.

Một giảng viên nhận định, từ 50 năm nay, đảng Nhân dân Hành động  cố tình tuyên truyền « huyền thoại » về việc chấp nhận đánh đổi tự do ngôn luận, tự do hội họp, tự do biểu tình, cho sự thịnh vượn kinh tế. Bị cuốn vào thông tin của dòng báo chí « hành động theo lệnh », người Singapore đã chấp nhận thỏa ước và cứ 5 năm một lần, lại tham gia vào cuộc bầu chọn « đã được chính phủ định hướng về bánh mì và bơ ».

Một nhà văn tâm sự, mọi thay đổi trọng đại đều gây lo ngại do cuộc sống của người dân hiện tại đang sung túc.
Ông Chee Soon Juan, lãnh đạo đảng Dân chủ đối lập ví von về hình ảnh của Lý Quang Diệu như sau: « Cây đa đã già, vỏ đã nứt, nhựa đã chảy », và dưới gốc cây không gì có thể mọc nữa.

Một người thuộc đảng Lao Động đối lập cho biết, tuổi trẻ Singapore có học thức và bị ảnh hưởng phương Tây nhiều hơn thế hệ trước. Vì thế, họ ngày càng không « dung » được chủ nghĩa độc tài.

Sau hàng thập kỷ không quan tâm nhiều đến chính trị, trong cuộc bầu cử Quốc hội lần này, người Singapore đang trong trạng thái đầy háo hức. Một nhà văn cho biết : « Chúng tôi đang sống với phiên bản Singapore của cuộc cách mạng Hoa Lài, và chúng tôi có thể gọi đây là cuộc cách mạng Hoa Lan ».

Le Figaro cũng thông tin, lần đầu tiên, phe đối lập tung ra nhiều ứng cử viên như vậy cho cuộc đua vào Quốc hội. Trong khi đó, cũng theo Le Figaro, thắng lợi của đảng Nhân dân Hành động cầm quyền từ mấy chục năm nay, có vẻ không chắc chắn.

Hiện tượng thay đổi khí hậu đe dọa nông nghiệp thế giới

Hôm qua, tạp chí Science của Mỹ công bố kết quả nghiên cứu của nhiều chuyên gia Hoa Kỳ, theo đó hiện tượng trái đất nóng lên gây hậu quả tai hại cho ngành nông nghiệp. Le Monde phản ánh thông tin này qua bài viết « Từ 30 năm nay, hiện tượng thay đổi khí hậu kìm hãm quá trình sản xuất thực phẩm trên thê giới ».

Tiến hành phân tích tình hình sản xuất lúa mì, lúa nước, ngô và đậu tương, nhóm nghiên cứu của Trường đại học Stanford (California) nhận định, sự tăng nhiệt độ và mưa bão trong giai đoạn 1980-2008 đã làm cho năng suất bình quân của ngô và lúa mì trên thế giới giảm 3,8% và 5,5%.Tuy nhiên, năng suất lúa nước và đậu nành không bị xâm hại.

Một chuyên gia đánh giá, công trình này có ý nghĩa rất quan trọng, đó là nghiên cứu đầu tiên đánh giá tình hình trên phạm vi thế giới. Điều quan trọng hơn nữa là 4 loại ngũ cốc được xem xét bên trên chiếm khoảng 75% lượng calorie mà nhân loại hấp thụ.

Từ trước đến nay người ta thường nghĩ rằng, hiện tượng thay đổi khí hậu chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp của vùng nhiệt đới. Thế nhưng nghiên cứu đã cho thấy một điểm mới là, hiện tượng giảm năng suất hiện diện khắp mọi nơi, không phân biệt vùng miền.

Bên cạnh nguyên nhân biến đổi khí hậu, các chuyên gia cũng cảnh báo những nhân khác, như sự thay đổi tập quán luân canh và việc dùng phân bón sai qui cách.

Trang nhất các báo Pháp

Nhật báo Le Monde dành trang nhất cho thông tin « Đàn áp đẫm máu kín đáo ở Syria ». Tờ báo cho biết, kể từ tháng 3, xung đột ở nước này đã làm thiệt mạng đến 6 00 người.

Tờ Liberation quan tâm đến lĩnh vực tài chính với hàng tựa « Giới ngân hàng Pháp không tuân thủ luật ». Theo bài viết, các ông chủ của những tổ chức tài chính lớn không tuân thủ chỉ đạo điều tiết của châu Âu.

Trang nhất Le Figaro chạy tít lớn : « Bước đi sai lầm đầu tiên của Domonique Strauss-Kahn ».

 Bài viết phản ánh về bức ảnh « ngôi sao sáng giá nhất » của đảng Xã Hội Pháp trong cuộc đua vào điện L’Elysée vào năm 2012, Strauss-Kahn xuất hiện ở Paris với chiếc Porsche sang trọng. Nhiều người, ngay cả thành viên trong đảng Xã Hội đã chỉ trích lối sống của ông.

La Croix giành ưu tiên cho chủ đề « Những tài liệu lưu trữ chưa công bố của cuộc chiến chống Đức Quốc xã ». Tờ báo cho hay, nhân dịp kỷ niệm 66 năm ngày chiến thắng Hitler, 8/5/1945 - 8/5/2011, hơn 600 ngàn tài liệu lưu trữ sẽ bắt đầu được giới thiệu với công chúng.