Các nhà nuôi cá tra ở Mỹ đã vận động chính quyền liên bang và một số tiểu bang để giúp bảo vệ họ  
 

  WASHINGTON (WSJ) - Giá ngũ cốc leo thang và cá nhập cảng hiện đang buộc nhiều nông dân nuôi cá tra (catfish) ở Mỹ phải bỏ nghề, tạo ra tình trạng thiếu hụt cá tra nội địa để cung cấp cho các nhà hàng, khiến những nơi này phải tăng giá bán.

Cá tra được bày bán tại một chợ ở Hà Nội hồi tháng 8, 2003. (Hình: Hoàng Ðình Nam/AFP/Getty Images)
 
Cá tra nuôi ở Mỹ phải cạnh tranh với nhiều loại cá tra từ Việt Nam và các quốc gia Á Châu khác.

Ðiều này khiến chủ nhân các nhà hàng như Mr. Whiskers Family Catfish Restaurant ở McComb, Mississippi và Smackin' Mack's Catfish Restaurant ở Alexandira, Louisiana phải phân vân không biết là nên tăng giá hoặc chấp nhận rủi ro bị khách hàng không vừa ý nếu thay thế bằng loại nhập cảng rẻ tiền hơn như “swai” hay “basa.”

Ðiều này một phần gây ra bởi việc các nông trại Mỹ nuôi cá tra bằng những nguyên liệu mà chính họ cũng tiêu thụ, được làm bằng đậu nành, bắp và lúa mạch.

Giá của những món này tăng trong thời gian qua, khiến giá thực phẩm nuôi cá tra tăng gấp đôi trong bốn năm qua. Nhiều nhà nuôi cá, phải đối đầu với chi phí gia tăng và giới hạn tín dụng khiến họ không dễ dàng mượn tiền như trước, nay phải bỏ nghề.

Số người nuôi cá tra ở Mỹ tính đến ngày 1 tháng 1 năm nay giảm 9% so với một năm trước đó, theo bộ Canh Nông Mỹ (USDA).

Dù rằng giá cá tra trả cho người nuôi tăng 31% trong tháng 2 so với một năm trước đây, theo dữ kiện USDA, người nuôi vẫn phải vất vả để đối phó với chi phí sản xuất gia tăng.

Khoảng 70% số cá tra nuôi ở Mỹ, với trị giá tổng cộng vào khoảng $403 triệu, được bán cho các nhà hàng như Reel Thing Catfish Cafe ở Allen, Texas, nơi chủ nhân Jim Brevard đã rất ngần ngại khi phải tăng giá đĩa cá chiên với hai cỡ từ $8.99 đến $9.99, tạo thêm khó khăn cho khách hàng vốn bị ảnh hưởng bởi tình hình kinh tế.

“Tôi có những khách hàng đến ăn ba lần mỗi tháng và nay giảm xuống chỉ còn một lần mỗi tháng,” ông Brevard cho hay.

Ông Larry Jordan, chủ nhân tiệm Red's Catfish Cabin, nằm trên đường Catfish Road ở Cragford, tiểu bang Alabama, nay phải trả $4 cho mỗi pound cá tra, tăng $1 so với sáu tuần lễ trước đây. Vì phải mua tới 1,500 pound cá tra mỗi tháng, việc tăng giá này có thể sẽ buộc ông tăng giá thực đơn trong thời gian ngắn sắp tới.

Ðể tạm thời tránh tăng giá, ông Jordan đã từng đưa cá phi (tilapia) vào thực đơn nhưng khách hàng của ông nhất định không ăn. Ông cũng cho hay nhất quyết không mua cá tra từ Á Châu, nơi giá có thể rẻ hơn đến $1 một pound. Ông Jordan và những người khác trong kỹ nghệ cá tra tại Mỹ nói rằng cá tra của các quốc gia khác có phẩm chất kém hơn cá Mỹ.

“Ðây là một trong những điều quan trọng nhất với khách hàng của tôi - đó là chúng tôi chỉ bán cá tra nuôi trong các trang trại ở Mỹ,” theo lời ông Jordan. “Tôi sẽ không bán cá tra Trung Quốc.”

Một phát ngôn viên tổ chức đại diện các nhà nhập cảng thủy hải sản có tên National Fisheries Institute, nói rằng không có gì khác biệt giữa cá nhập cảng và cá nội địa và các nhà sản xuất nội địa đã mở chiến dịch phổ biến tin tức sai lạc để triệt hạ cá nhập cảng.

Các nhà nuôi cá tra ở Mỹ đã vận động chính quyền liên bang và một số tiểu bang để giúp bảo vệ họ trước sự cạnh tranh của cá ngoại quốc, đặc biệt là từ Việt Nam. Ðiều này khiến ở một số tiểu bang miền Nam nước Mỹ, các nhà hàng phải cho biết cá từ đâu đến và cấm không được gọi cá tra nhập cảng là “catfish” mà phải gọi bằng tên khác, thí dụ như “basa.”