Người ta thấy khói bốc lên từ nhà máy điện hạt nhân Fukushima 1.

Một vụ nổ lớn đã xảy ra một nhà máy điện hạt nhân Nhật Bản sau trận động đất khủng khiếp hôm thứ Sáu.

Người ta nhìn thấy một cột khói lớn bốc lên từ nhà máy ở Fukushima và có một số công nhân đã bị thương.

Các quan chức Nhật Bản lo sợ xảy ra tình trạng tan chảy đã xảy ra tại một trong các lò phản ứng của nhà máy sau khi vật liệu phóng xạ được phát hiện bên ngoài.

Chiến dịch cứu trợ lớn đang được tiến hành sau trận động đất 8,9 độ richter và sóng thần, làm hơn 600 người thiệt mạng.

Hàng trăm người vẫn đang mất tích và người ta sợ rằng khoảng 1.300 người có thể đã chết.

Trận động đất ngoài khơi gây ra cơn sóng thần, tàn phá vùng bờ biển đông bắc Nhật Bản, tràn sâu vào nội địa và phá hủy một số thị trấn, làng mạc.

Thủ tướng Nhật Bản Naoto Kan tuyên bố tình trạng khẩn cấp tại các nhà máy điện hạt nhân Fukushima 1 và 2 trong lúc các kỹ sư cố gắng xác định xem liệu có phải một lò phản ứng tại một trong những nhà máy này đã bị nóng chảy ra hay không.

Hệ thống làm mát không hoạt động

Các hình ảnh phát trên truyền hình cho thấy đã có một vụ nổ lớn tại một trong những tòa nhà của nhà máy Fukushima 1, nằm cách Tokyo khoảng 250 km (160 dặm) về phía đông bắc.

Một số thị trấn, làng mạc đã trở thành tan hoang sau thảm họa.

Một đám khói bụi khổng lồ và các mảnh vỡ lớn nhỏ đã văng ra từ tòa nhà.

Truyền hình NHK của Nhật Bản chiếu cảnh nhà máy trước và sau khi xảy ra vụ nổ.

Các hình ảnh cho thấy cấu trúc bên ngoài của một trong bốn tòa nhà của nhà máy đã bị sập sau vụ nổ.

Công ty điện lực Tokyo Electric Power Co, hãng điều hành nhà máy này, cho biết có bốn nhân viên bị thương.

Hiện chưa rõ vụ nổ xảy ra ở khu vực nào của nhà máy cũng như nguyên nhân gây nổ.

Chủ nhiệm Văn phòng Nội các Yukio Edano nói các chuyên gia đang cố gắng xác định mức độ phóng xạ tại đây.

Cơ quan quản lý hạt nhân Nhật Bản cho biết vào hôm thứ Bảy rằng chất phóng xạ caesium và iodine đã được phát hiện ở gần lò phản ứng số một của nhà máy Fukushima 1.

Cơ quan này nói điều này cho thấy có thể các thùng chứa nhiên liệu uranium bên trong lò phản ứng này có thể đã bắt đầu tan chảy.

Không khí và hơi nước có chứa một mức độ phóng xạ nhất định đã được xả ra từ một số các lò phản ứng ở cả hai nhà máy, trong nỗ lực làm giảm áp suất dồn lại bên trong các lò này.

Ông thủ tướng Naoto Kan cho biết lượng phóng xạ được xả ra "rất ít".

Bản đồ năng lượng do Cơ quan nghiên cứu đại dương và khí quyển cung cấp cho thấy trận động đất 8,9 độ richter ở ngoài khơi Nhật bản đã gây ảnh hưởng tới một vùng rộng lớn.

Hàng ngàn người đã được lệnh sơ tán khỏi khu vực trong vòng bán kính 10km tính từ nhà máy.

Phóng viên BBC Nick Ravenscroft cho biết cảnh sát ngăn đường khi anh còn cách nhà máy Fukushima 1 chừng 60km.

Các lò phản ứng hạt nhân tại bốn nhà máy điện trong vùng bị động đất đã tự động ngưng làm việc hôm thứ Sáu.

Tại một số lò phản ứng thuộc hai nhà máy Fukushima, các hệ thống làm mát, lẽ ra vẫn phải hoạt động nhờ nguồn điện khẩn cấp, đã không làm việc.

Nếu không được làm mát, nhiệt độ trong lõi của lò phản ứng sẽ bị tăng lên, có nguy cơ bị tan chảy qua vỏ chứa để tràn sang ra hệ thống bảo vệ bên ngoài.

Áp suất cũng tăng bên trong vỏ chứa lò phản ứng.

Các nhà phân tích nói rằng việc bị tan chảy không nhất thiết dẫn đến thảm họa lớn, bởi các lò phản ứng nước nhẹ sẽ không phát nổ ngay cả khi quá nóng.

Nhưng Walt Patterson từ Viện nghiên cứu Chatham House đặt tại London nói "đây là điểm khởi đầuu cho một vụ tương tự như vụ nổ Chernobyl".

Ông nói rằng hiện còn quá sớm để có thể nói hậu quả của vụ nổ có tới mức cực kỳ nghiêm trọng như vụ nhiễm phóng xạ từng xảy ra ở Chernobyl hay không.

Ông nói với BBC rằng vụ nổ này hầu như chắc chắn là do nhiên liệu bị tan chảy rồi tiếp xúc với nước mà gây ra.

Vụ động đất 8,9 độ richter xảy ra vào buổi chiều giờ địa phương hôm thứ Sáu ngoài khơi bờ biển của đảo Honshu, ở độ sâu khoảng 24km và cách Tokyo chừng 400km về phía đông bắc.

Các khoa học gia nói rằng vụ này mạnh gần gấp 8.000 lần so với trận động đất hồi tháng trước ở New Zealand, là trận đã tàn phá thành phố Christchurch.

Một số nhóm nghiên cứu và các đội cứu hộ từ khắp nơi trên thế giới, vốn đã tới giúp trong thảm họa Christchurch, nay đang trên đường tới Nhật Bản.