179 Phi Cơ, Cứu 50,000 Việc Làm; Boeing Bơm 54 Triệu Đô Vận Động Hành Lang, EADS Bơm 70 Triệu Đô

WASHINGTON  -  Sau 10 năm cạnh tranh và nhiều tranh cãi, Boeing đã thắng đối thủ châu Âu để giành hợp đồng cung cấp 1 đội phi cơ tiếp xăng mới cho không lực Hoa Kỳ.

Thứ trưởng quốc phòng William Lynn tuyên bố với báo chí tại Ngũ Giác Đài "Chúng tôi có thể thông báo rằng Boeing là phe thắng rõ rệt".

Cơ quan hàng không quốc phòng và không gian của châu Âu (tức EADS) đề nghị cung cấp phi cơ tiếp xăng bằng khung sườn Airbus. Sau khi EADS được tuyển chọn năm 2008, Boeing khiếu nại với Phòng trách nhiệm chính phủ (GAO) và được cơ quan này hậu thuẫn - nên, Không Quân phải mở lại cuộc tranh đua.

Tuy Ngũ Giác Đài cho biết Boeing thắng qua các tuyển lựa gay go, cả 2 phi cơ, của Boeing và EADS, có khả năng đáp ứng nhu cầu của Không Quân. Tuy nhiên, vì giá chênh lệnh hơn 1% và cần tiết kiệm quỹ thuế của công dân, Không Quân quyết định không dùng điều gọi là các đòi hỏi không bắt buộc.

Hợp đồng của Ngũ Giác Đài giao cho Boeing 3.5 tỉ tuy toàn thể kế hoạch sản xuất 179 phi cơ tiếp xăng trị giá trên 35 tỉ MK, và Không Quân sẽ nhận đuợc 18 chiếc đầu tiên vào năm 2017.

Năm 2001, khi Không Quân định thay thế phi đội phi cơ tiếp xăng hoạt động từ thời Eisenhower, các nhà chuyên môn đã nêu ra yếu tố an toàn và lo sợ cơ nguy treo cánh hàng loạt của phi đội tiếp xăng, có thể làm tê liệt việc tiếp tế nhiên liệu trên không. Kế hoạch thay đổi phi cơ tiếp xăng gây tranh cãi nhiều năm giữa Ngũ Giác Đài và Lập Pháp. Ít nhất 1 viên chức không quân và 1 viên chức Boeing vào tù vì xâm phạm luật về xung đột quyền lợi.

EADS có quyền phản đối trong thời hạn 10 ngày. Nhưng, quyết định giao thầu coi như chắc. Như thứ trưởng Lynn tuyên bố "Cuộc tranh đua này không nghiêng về phiá nào, ngoại trừ phi cơ và người đóng thuế".

Boeing sẽ sản xuất các phi cơ tiếp xăng này ở thành phố Everett, Wash., Wichita, Kan., và hàng chục nơi khác ở các tiểu bang khác. Boeing nói hợp đồng này là nuôi sống 50,000 việc làm.

Tìm hợp đồng như thế, cả Boeing và EADS đều bơm tiền vận động hành lang.
Boeing trong 4 năm qua đã xài 54 triệu đô để vận động.

EADS và hãng Mỹ đối   tác Northrop Grumman trong cùng thời kỳ đã bơm 70 triệu đô để vận động hành lang, theo tiết lộ của  OpenSecrets.org.
Northrop Grumman đã lui sớm, tố cáo chính phủ Mỹ thiên vị cho Boeing.