Vẫn còn trong vòng bí mật.

Dù bị bắt giữ và treo cổ, nhưng ông Saddam đã không hề hé răng về nơi cất giấu những tài sản khổng lồ của mình.

Saddam và những người thân tín khi còn tại vị Ảnh: Life.

Người Mỹ đã có thể truy bắt, thẩm vấn và treo cổ cựu Tổng thống Iraq Saddam Hussein, nhưng lại bất lực trong việc bắt ông tiết lộ một bí mật không kém phần quan trọng - đó là nơi cất giấu những tài sản khổng lồ của ông ta. Theo đánh giá của các chuyên gia, đến nhà tỉ phú Bill Gates cũng phải đứng sau Hussein về tổng giá trị tài sản.
Nửa đêm ngày 18-3-2003, tức là chỉ hai ngày trước khi Mỹ tung quân vào Iraq, có 3 chiếc xe tải tiến vào Ngân hàng Trung ương ở Baghdad. Trên một chiếc xe có mặt Qusay Hussein, con trai út của Tổng thống Saddam, cùng với tay cố vấn và lực lượng bảo vệ của mình. Chẳng cần phải đưa ra bất cứ giấy tờ gì, Qusay yêu cầu các quan chức ngân hàng lấy ngay cho anh ta một tỉ USD tiền mặt. Tất cả đều nhanh chóng phục tùng vô điều kiện. Vài giờ sau, những chiếc xe tải chở đầy các vali chứa khoảng 900 triệu USD vào 100 triệu euro tiền mặt rời khỏi ngân hàng và biến mất vào bóng đêm.

Cung điện Al-Faw với hơn 60 phòng là một trong những cung điện của Saddam Hussein Ảnh: Time.

"Những vụ rút tiền tương tự trong đêm đó cũng được thực hiện trên nhiều thành phố lớn - cựu nhân viên Ngân hàng Trung ương Iraq là Hamid Seidani cho biết - Tất cả vàng và ngoại tệ được rút ra theo mệnh lệnh của Saddam Hussein". Các nhân viên mật vụ Iraq còn lấy đi khoảng 5 tỉ USD nữa. Một ngày trước đó, những nhân vật tin cẩn của Saddam ở nước ngoài cũng được lệnh rút hết tiền khỏi tài khoản ở các ngân hàng của Thụy Sĩ, Liban và Hà Lan. Ngày 15-6-2003, khi kiểm tra tài khoản của gia đình Saddam tại Rotterdam theo yêu cầu của Mỹ, người ta phát hiện trong đó chỉ còn... 12 USD.

Được biết toàn bộ chiến dịch tẩu tán quy mô trên được Saddam giao cho con trai Qusay và Bộ trưởng Tài chính Hikmat Ibrahim Al-Azzawi trực tiếp điều hành. Có nhiều nguồn tin khẳng định, những chuyến xe tải chở đầy tiền trên về sau đã lặng lẽ vượt qua biên giới Iraq - Syria. Còn theo đại diện của Bộ Tài chính Mỹ tiết lộ với tờ The New York Times, quá trình lục soát cung điện của Qusay đã phát hiện được gần 650 triệu USD tiền mặt (gồm toàn tờ 100USD). Có điều, người Mỹ chưa thể xác định rõ số tiền trên có phải là một phần của khoản tiền 1 tỉ USD được rút khỏi Ngân hàng trung ương Iraq hay không.

Cựu Tổng thống Iraq được coi là một trong những người giàu nhất thế giới, nhưng số tài sản khổng lồ của ông ta đã biến mất tăm chỉ trong nháy mắt. Sự thật về vụ biến mất hàng tỉ USD của Saddam Hussein được đánh giá là một trong những bí mật hàng đầu của thế kỷ XXI.

Nhà độc tài của Iraq bị quân đội Mỹ bắt giữ vào ngày 13/12/2003 trong một hầm ngầm gần ngôi làng Ad-Daur cùng với 750 ngàn USD tiền mặt. Trong khi cũng mới chỉ vào tháng giêng năm đó (tức là chỉ 2 tháng trước cuộc chiến với Mỹ), Saddam chiếm vị trí thứ 3 trong danh sách những người giàu nhất thế giới của tạp chí Forbes.

Tòa nhà của Ngân hàng trung ương Iraq, là nơi nhà Hussein đã rút cả tỉ USD tiền mặt trước khi chạy trốn..

Cựu cố vấn David Aufhauser của Bộ Tài chính Mỹ từng tuyên bố rằng, nhà độc tài Iraq đã cất giấu tới 6 tỉ USD chỉ riêng trong các két sắt của Thụy Sĩ. Còn theo tờ báo Cash của Thụy Sĩ, Saddam còn gửi tại ngân hàng nước này 300kg vàng thỏi, hiện đang được giao cho Hãng Metalor quản lý.

Tuy nhiên, nếu đánh giá một cách toàn diện những nguồn thông tin đáng tin cậy khác, tổng số tài sản thực sự của Saddam còn lớn hơn rất nhiều. Kể từ năm 1991, Hussein bỏ túi riêng khoảng 5% thu nhập từ hoạt động xuất khẩu dầu mỏ của Iraq. Chỉ tính theo tiêu chí này, các chuyên gia kinh tế của đương kim Thủ tướng Nouri al-Maliki đã kết luận: Saddam cho đến trước chiến tranh có trong tay 57 tỉ USD từ việc bán dầu.

Kênh truyền hình Al Iraqiya còn đánh giá cao hơn nhiều khi khẳng định, tất cả tiền bạc của Saddam Hussein, kể cả vàng bạc, đá quý (vàng thỏi và kim cương thô chưa gia công), cổ phiếu của những công ty hàng đầu thế giới, phải lên tới 100 tỉ USD - tức là nhiều hơn cả tài sản của ông chủ Microsoft là Bill Gates cùng với nhà vua Brunei cộng lại.

Trên thực tế, việc buôn lậu dầu mỏ tới các quốc gia láng giềng đã đem đến cho Saddam khoản thu nhập rất lớn - cựu nhân viên Bộ Tài chính Iraq dưới thời Hussein là Ahmad Nurullah cho biết, Chỉ riêng trong năm 2002, ông ta đã kiếm được 3 tỉ USD. Nhưng vấn đề không chỉ riêng trong lĩnh vực dầu mỏ. Bất cứ một công ty nước ngoài nào muốn hoạt động kinh doanh tại Iraq đều phải trả những khoản tiền hối lộ không nhỏ theo luật cho hai con trai của Tổng thống là Uday và Qusay - 100 ngàn USD cho việc "gia nhập thị trường" và 3% tổng thu nhập.

Chưa hết, với mỗi tấn cam đưa ra khỏi Iraq, gia đình Hussein nhận được 20 USD, mỗi thùng thuốc lá 5 USD, mỗi thùng xăng 4 USD. Chỉ riêng một viên kim cương trong bộ sưu tập của Uday (gần 1.000 viên) cũng trị giá cả nửa triệu USD. Nếu tính thời gian cầm quyền rất dài của Saddam Hussein - 35 năm kể từ sau cuộc đảo chính năm 1968, khó ai có thể hình dung nổi tài sản thực tế của nhà độc tài Iraq là bao nhiêu.

Cung điện Al-Faw Ảnh: Time.

Ngày 19-10-2005, Saddam Hussein phải ra đứng trước tòa, trước khi bị kết án treo cổ vào ngày 30-12-2006 tại nhà tù Baghdad. Bất chấp một loạt những cuộc thẩm vấn ráo riết trước đó, Saddam không hề hé răng về nơi cất giấu khối tài sản khổng lồ của mình. Trước đó, Ban Hỗ trợ tình báo của Bộ Tài chính Mỹ (tại Mỹ một số bộ dân sự cũng có cơ quan tình báo riêng của mình) từng hùng hồn tuyên bố, sẽ bằng mọi giá "săn lùng những đồng tiền đẫm máu của Saddam Hussein".

Tuy nhiên, những nỗ lực trên chẳng đem lại kết quả đáng kể nào. Trong suốt 8 năm rà soát tìm kiếm các ngân hàng tại Trung Đông, người ta chỉ tìm thấy vỏn vẹn... 1,2 tỉ USD, trong đó có một nửa tìm được ngay tại Iraq. Hiện giờ, con gái Raghad Hussein và bà vợ đầu Sajida Talfah của ông ta vẫn đang sống rất thoải mái tại một biệt thự sang trọng ở Jordan mà chẳng phải lo nghĩ gì về chuyện tiền bạc. Ngay cả khi Interpol ra trát bắt giữ, vợ con Saddam cũng chẳng phải lo lắng vì họ có thừa khả năng tài chính để mua lại an ninh cho chính mình, trở thành những vị khách quý của nhà vua tại đây.

Còn phải kể tới một chi tiết nữa. Ngày 22-7-2003, hai con trai Uday và Qusay của Saddam bị lực đặc nhiệm Mỹ tiêu diệt tại Mosul. Tuy nhiên, người con trai thứ ba Ali Hussein - 27 tuổi, là con của Saddam với bà vợ hai Samira Shahbandar - đã biến mất, bất chấp một loạt những nỗ lực tìm kiếm tại Thụy Sĩ và Liban. Cần biết là bà Samira từng được mệnh danh là "thủ quỹ” của Saddam, chuyên điều hành những khoản chi phí của gia đình. Trong số báo ra ngày 17-12-2003, tờ "Herald Sun" của Australia đã công bố một tình tiết khẳng định, tình báo Israel đã thu được một cuộc gọi của Saddam cho Samira tại Beirut. Sau khi Hussein bị bắt, bà Samira cũng biến mất luôn.

Nhiều quan chức trong Chính phủ Iraq hiện nay tin rằng, một phần đáng kể tiền bạc của Saddam đã được chuyển tới nước Nga khoảng một năm trước khi chính quyền của nhà độc tài bị lật đổ. Đó cũng là lý do khiến Baghdad luôn tìm mọi cách đòi dẫn độ Tiến sĩ Abbas Khalaf, cựu Đại sứ của Iraq dưới thời Saddam, hiện đang sống tại Moskva. Baghdad cho rằng, Khalaf được cho là người đang nắm giữ và quản lý số tài sản này. Nhiều đồng đôla của Saddam rất có thể đã được đầu tư vào lĩnh vực bất động sản, đóng vai trò quan trọng làm bùng nổ thị trường xây dựng tại Moskva.