HÀ NỘI (TH) - “Hoa Kỳ và Việt Nam đang xây dựng một mối quan hệ lâu dài kể từ khi hai nước thiết lập bang giao 15 năm trước đây,

mà nhờ vậy đã tạo ra sung túc, tăng cường mậu dịch và đầu tư cũng như tăng cường an ninh”, cựu Tổng Thống Hoa Kỳ Bill Clinton nói như vậy ở Hà Nội hôm Chủ Nhật, 14 tháng 11.

Sinh viên chào đón cựu Tổng Thống Mỹ Bill Clinton khi ông đến đọc diễn văn cho 600 sinh viên của hai đại học Ðại Học Ngoại Thương và Học Viện Ngoại Giao Hà Nội hôm 14 tháng 11 năm 2010. (Hình: HOANG DINH NAM/AFP/Getty Images)

Khi còn là tổng thống Hoa Kỳ, năm 1995 ông Clinton đã nối lại mối quan hệ ngoại giao giữa hai kẻ cựu thù và đến tháng 11 năm 2000 ở cuối nhiệm kỳ, ông là tổng thống Hoa Kỳ đầu tiên đến thăm viếng một nước Việt Nam Cộng Sản.

Ðây là lần thứ ba ông Clinton đến Việt Nam nhưng với tư cách là một cựu tổng thống, hai lần trước là năm 2000 và 2006.

Cùng ngày nói chuyện với 600 sinh viên của Ðại Học Ngoại Thương và Học Viện Ngoại Giao, ông đã gặp Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng.

Hoa Kỳ cải thiện mối quan hệ nhiều mặt với Việt Nam trong bối cảnh cả hai nước cùng có quan tâm đến vấn đề an ninh trên biển Ðông cũng như sự gia tăng lớn mạnh của quân sự Trung Quốc, theo một bản khảo cứu của Quốc Hội Hoa Kỳ hồi năm ngoái. Ông nêu vấn đề hợp tác an ninh giữa hai nước khi liệt kê những lãnh vực mà Hoa Kỳ và Việt Nam cộng tác.

“Hiện nay đang diễn ra đối tác bền vững giữa Hoa Kỳ và Việt Nam” - ông Clinton nói với các sinh viên trong bài diễn văn. Và, “Chúng ta phải tận dụng thời gian này.”

Lợi tức đầu người Việt Nam ở Việt Nam đã gia tăng 5 lần kể từ khi hai nước thiết lập bang giao cách đây 15 năm, ông nói. Mậu dịch hai chiều đã gia tăng nhanh chóng kể từ năm 2001 khi bản hiệp định thương mại song phương có hiệu lực.

Nhiều công ty Hoa Kỳ đến Việt Nam mở cơ sở sản xuất kinh doanh, trong đó, phải kể đến cơ sở của hãng điện tử Intel với vốn đầu tư lên đến 1 tỉ đô la bắt đầu sản xuất từ năm nay tại Sài Gòn.

Bản hiệp định thương mại song phương “là điều đúng đắn tốt cho cả hai nước”. Ông Clinton nói. “Hoa Kỳ đã trở thành đối tác nhập cảng hàng hóa sản xuất nhiều nhất từ Việt Nam và Hoa Kỳ cũng là một trong những nước đầu tư nhiều nhất tại Việt Nam.”

Việt Nam xuất cảng sang Hoa Kỳ năm 2009 đã lên tới $12.4 tỉ trong khi năm 2001 chỉ xuất cảng được chừng $1 tỉ, theo các con số của Tổng Cục Ngoại Thương Hoa Kỳ.

Trong 9 tháng đầu năm nay, Việt Nam đã xuất cảng sang Hoa Kỳ $10.75 tỉ trong khi Hoa Kỳ xuất cảng sang Việt Nam đạt $2.51 tỉ, gia tăng 19%.

“Tại Việt Nam, chúng ta đang xây dựng một mức độ hợp tác mà 10 năm trước đây có thể không tưởng tượng nổi.” Vợ ông, Hillary Clinton, đương kim ngoại trưởng của Hoa Kỳ, nói ở Hawaii hồi tháng trước, trước khi bà lên đường công du Á Châu kể cả ghé thủ đô Hà Nội.

“Mối quan hệ ngoại giao và kinh tế giữa hai nước hiện có năng suất cao hơn bao giờ hết, và gần đây chúng ta nới rộng các cuộc thảo luận về an ninh hàng hải cũng như các vấn đề liên quan đến quốc phòng.” Bà Hillary Clinton nói.

Tháng Ba vừa qua, Hoa Kỳ và Việt Nam ký một bản ghi nhớ về hợp tác năng lượng hạt nhân, từ đó dẫn đến hợp tác phát triển các qui định và biện pháp an toàn hạt nhân cho lãnh vực năng lượng hạt nhân tại Việt Nam.

Năm 2004, Hoa Kỳ đã xếp Việt Nam vào danh sách đầu tiên các nước Á Châu được tài trợ các ngân khoản đối phó với bệnh AIDS trên thế giới. Hoa Kỳ loan báo bỏ ra tới $15 tỉ để giúp các nước chống chứng bệnh nguy hiểm này.

“Việc bình thường hóa mối quan hệ giữa Hoa Kỳ và Việt Nam là một trong những giây phút hãnh diện nhất trong nhiệm kỳ làm tổng thống của tôi.” Ông Clinton nói. “Sự quan trong của mối quan hệ của Hoa Kỳ với Việt Nam là một trong số ít những việc mà cả hai đảng chính trị (Dân Chủ và Cộng Hòa) ở Hoa Thịnh Ðốn đồng ý với nhau.”

Cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton đưa tay chào các sinh viên, ông là tổng thống Mỹ được giới trẻ Việt Nam mến mộ đặc biệt. (Hình: HOANG DINH NAM/AFP/Getty Images)

Cựu Tổng Thống Bill Clinton là người được dân chúng Việt Nam, đặc biệt là giới trẻ, mến mộ bởi sức hấp dẫn của ông từ những bài phát biểu và hình dáng bên ngoài.

Sau chuyến viếng thăm Việt Nam cuối năm 2000, báo Tuổi Trẻ ra số Xuân 2001 có đăng một bài phỏng vấn thăm dò dư luận, hỏi người ở Việt Nam ai là người bạn ngưỡng mộ nhất.

Phần lớn đã chọn Tổng Thống Clinton, bên trên cả ông Hồ và ông Phan Văn Khải, lúc đó là đương kim thủ tướng Việt Nam.

Tờ Tuổi Trẻ sau khi xuất bản đã phải thu hồi và xé trang báo thăm dò, điền thế bằng một thứ bài vô thưởng vô phạt. (T.N.)