Sau hơn nửa năm duy trì tình trạng không rõ ràng, mãi đến hôm nay, 14/11/2010, tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy mới dứt khoát quyết định cải tổ nội các.

Tuy nhiên, thay vì mạnh dạn thay đổi như chờ đợi của nhiều người, ông vẫn duy trì thủ tướng François Fillon ở chức vụ cũ.

Tổng thống Pháp Nicolas Sarkozy tại Colombey-les-Deux-Eglises, ngày 09/11/2010

Theo giới quan sát, quyết định cải tổ chính phủ, nhưng vẫn với ông Fillon trong cương vị thủ tướng, không ngoài mục đích tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc bầu cử tổng thống sẽ diễn ra vào năm 2012.

Giới phân tích cho rằng quyết định cải tổ nội các vào lúc này là một điều cần thiết đối với tổng thống Sarkozy để khép lại một giai đoạn mà uy tín của ông cũng như của đảng UMP cầm quyền bị sút giảm trong dư luận, sau một loạt cải cách gây tranh cãi.

Nổi cộm nhất là việc thông qua đạo luật kéo dài hạn tuổi lao động cho đến 67 tuổi, đã tạo ra hàng loạt các cuộc đình công biểu tình liên tiếp trên toàn nước Pháp, thu hút hàng triệu người tham gia. Thái độ của chính phủ và đảng cầm quyền kiên quyết thúc đẩy công cuộc cải tổ chế độ hưu bổng, bất chấp phong trào phản đối, đã gây tổn hại cho uy tín của chính phủ, do đó vấn đề cải tổ nội các trở nên thiết yếu.

Bên cạnh đó, tên tuổi của một số bộ trưởng trong chính phủ cũ, cụ thể là trường hợp của nguyên bộ trưởng Lao động Eric Woerth, đã bị nêu lên trong một số vụ tai tiếng tài chánh hay lạm quyền. Cải tổ nội các là một cơ hội tốt để chính quyền có thể giải quyết vấn đề một cách êm thắm, tránh cho những người liên can bị công luận chú ý quá mức.

Vào lúc chỉ còn hai năm nữa là đến cuộc bầu cử tổng thống, việc chinh phục lòng dân đã trở thành quan trọng. Đưa ra một chính phủ mới, với những biện pháp mới hợp lòng dân hơn là điều kiện cần thiết. Việc tổng thống Pháp duy trì ông François Fillon ở chức vụ thủ tướng được cho là nằm trong chiều hướng đó.

Nguyên do là vì trong hơn ba năm qua, dù chính phủ Pháp đã phải trải qua nhiều giai đoạn khó khăn, thủ tướng Fillon luôn luôn có chỉ số tín nhiêm cao trong các cuộc thăm dò dư luận, chứng tỏ ông rất được lòng dân, ít ra là hơn hẳn các thành viên còn lại trong chính quyền, kể cả so với tổng thống Sarkozy.

Uy tín đó đã khiến ông trở thành nhân vật không thể thiếu trong cương vị thủ tướng, nhất là khi trong thời gian qua, ông đã phải trực tiếp gánh vác hai trách nhiệm cực kỳ khó khăn. Trước hết là đưa kế hoạch cải tổ chế độ hưu bổng đến nơi đến chốn, nghĩa là từ dự thảo biến thành luật. Thứ nữa là áp đặt được một chính sách khắc khổ cũng mất lòng dân không kém việc kéo dài hạn tuổi lao động.

Việc chọn ông François Fillon để lãnh đạo chính phủ Pháp trong giai đoạn cuối còn là nguyện vọng của đa số trong đảng cầm quyền UMP, vốn trong thời gian qua đã không che giấu bất bình trước khả năng ông Sarkozy cử ông Jean Louis Borloo bộ trưởng Môi trường thuộc cánh trung hữu lên làm thủ tướng.

Hai năm trước cuộc bầu cử tổng thống, mà rất có thể là ông sẽ ra tái tranh cử, ông Sarkozy không thể nào để cho đội ngũ của mình bị chia rẽ, và điều đó giải thích vì sao chính phủ Pháp thay đổi, nhưng vị thủ tướng vẫn nguyên vị.