Việt Nam, Asean và Mỹ vẫn đề cập tới Biển Đông cho dù chủ đề này được loan báo là không nằm trong nghị trình của ADMM+.

Từ phải sang trái: các bộ trưởng quốc phòng Lương Quang Liệt (Trung Quốc), A.K. Antony (Ấn Độ), Purnomo Yusgiantoro (Indonesia), và Thứ trưởng quốc phòng Nhật Jun Azumi trước giờ họp ADMM+

Đại diện ban tổ chức hội nghị, Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh xác nhận với BBC Tiếng Việt rằng việc bảy quốc gia trong có Việt Nam và Mỹ đề cập tới Biển Đông là "bình thường".

Trong bài phát biểu ngắn tại hội nghị bộ trưởng quốc phòng các nước Asean cùng tám nước đối tác, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates đã nhắc tới Biển Đông và nhấn mạnh rằng các bất đồng về chủ quyền lãnh thổ và chủ quyền biển đang là "thách thức ngày càng tăng đối với ổn định và thịnh vượng trong khu vực".

Lời nói của ông Gates rõ ràng ám chỉ tới căng thẳng của nhiều quốc gia với một nước lớn trong khu vực, vốn đang có lập trường ngày càng mạnh bạo tại Biển Đông.

Các phát biểu của Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc hoàn toàn không đề cập gì tới vấn đề Biển Đông, nhưng đại diện Trung Quốc tại ADMM+ lần thứ nhất chắc chắn không thể không nghe thấy thông điệp rõ ràng từ các nước đang ngồi quanh bàn đối thoại.

Nếu như quốc gia chủ nhà, cũng là nước đã có sáng kiến mở hội nghị ADMM+, muốn thông qua diễn đàn khu vực mở rộng để bày tỏ quan tâm và quan ngại của mình về Biển Đông thêm một lần trước khi chuyển chiếc ghế chủ tịch Asean cho nước khác, thì dường như Việt Nam đã thành công.

Bộ trưởng Quốc phòng Việt Nam Phùng Quang Thanh chốt lại với các nhà báo sau hội nghị, rằng nay "các bộ trưởng sẽ giao cho các quan chức và nhóm làm việc tìm ra biện pháp duy trì ổn định ở Biển Đông".

Ông Thanh khẳng định ADMM+ nhằm tìm kiếm các giải pháp cụ thể cho các vấn đề và "không chỉ có nói mà phải làm".

Không trong nghị trình nhưng vẫn bàn

Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh là trưởng ban tổ chức hội nghị

Trước khi ADMM+ lần một được tiến hành, các nước tham gia thống nhất sẽ chỉ mang tới bàn hội nghị các chủ đề chung, chứ không bàn các vấn đề cụ thể.

Theo Bộ trưởng Phùng Quang Thanh, 18 vị lãnh đạo quốc phòng cao cấp nhất đã chính thức bàn năm chủ đề lớn, trong có an ninh biển, mà ông Thanh nói là "rất quan trọng".

Nhưng ông nói: "Trong an ninh biển, có vấn đề Biển Đông."

Cũng chính vì vậy, mà theo đại diện ban tổ chức ADMM+ lần thứ nhất, Trung tướng Nguyễn Chí Vịnh, việc bảy quốc gia trong có Việt Nam và Mỹ đề cập tới Biển Đông là "việc bình thường".

Ông Vịnh nói với BBC Tiếng Việt có mặt tại hội nghị Hà Nội: "Biển Đông không phải một chủ đề nhưng nếu các bộ trưởng đề cập tới Biển Đông nằm trong an ninh hàng hải thì đó là điều bình thường".

"Ông Gates đề cập, Thủ tướng Việt Nam đề cập, Bộ trưởng Phùng Quang Thanh đề cập và một số bộ trưởng Asean cũng đề cập (tới chủ đề Biển Đông) ..."

Trong khi đó, đại diện Trung Quốc chỉ lên tiếng trấn an các nước trong khu vực, rằng chính sách quốc phòng của Trung Quốc hoàn toàn là để tự vệ và "không đe dọa bất cứ quốc gia nào".

Bộ trưởng Lương Quang Liệt nói : "Trung Quốc có thái độ tích cực và cởi mở đối với hợp tác an ninh khu vực".

Đại diện Trung Quốc cũng khẳng định không bàn chuyện Biển Đông trong cuộc gặp giữa hai bộ trưởng quốc phòng Mỹ-Trung.

Cục phó Cục Đối ngoại Bộ Quốc phòng Trung Quốc Quản Hữu Phi nói "tình hình Biển Đông đang ổn định", với ý không có lý do gì để mang chuyện an ninh Biển Đông ra bàn.

Trung Quốc luôn chủ trương giải quyết tranh chấp chủ quyền Biển Đông thông qua đàm phán song phương với các quốc gia liên quan và phản đối điều mà họ gọi là "can thiệp" của Hoa Kỳ tại khu vực.

Là nước lớn, Trung Quốc thường giành thế chủ động và tiếng nói áp đảo trong các diễn đàn khu vực. Thế nhưng tại Hà Nội lần này, chiếc ghế của Bắc Kinh chắc hẳn không được êm và thoải mái như ở nhiều cuộc họp khác.

Đại tướng Phùng Quang Thanh bị các nhà báo vây quanh