Trong nhiều tháng trời, các giáo viên ở Bắc Hàn không ngừng nhắc nhở học trò trong nước về một vị tướng trẻ tuổi tài ba đang sắp sửa kế vị lãnh tụ Kim Jong-il,

 theo bài viết của Finantial Times.

Hình chụp gia đình họ Kim không rõ ngày tháng. Lãnh tụ Bắc Hàn Kim Jong-il ngồi hàng trước với cậu con trai Kim Jong-eun, người sẽ kế nhiệm cha mình.

Hàng sau từ trái: Có thể là vợ thứ tư của họ Kim, em gái Kim Kyong-hui và chồng Chang Sung-taek. (Hình: Newscom)

Thật ra trong vương quốc khép kín này ít ai được biết đến Kim Jong-eun (Kim Chính Vân), người con thứ ba của vị lãnh tụ có sức khỏe èo uột vì bịnh hoạn, vừa được Kim Jong-il công bố hôm Thứ Ba là người sẽ kế nhiệm ông.

Ðiều thay đổi bây giờ là bộ máy tuyên truyền của Pyongyang bắt đầu truyền bá cái huyền thoại về Kim Jong-eun mà họ Kim vừa chỉ định làm đại tướng, như là một dấu hiệu chắc chắn rằng cậu ta sẽ là người thay cha nắm quyền bính. Ðược biết truyền thông nhà nước Bắc Hàn từ trước đến nay chưa bao giờ nhắc đến ba người con trai của họ Kim.

Hôm Thứ Ba, đảng Công Nhân mở phiên họp quan trọng nhất trong 30 năm, tại đây cậu Kim có thể sẽ được chỉ định thêm một chức vụ trong đảng vì đây là yếu tố quan trọng trong khả năng cai trị đất nước. Như thế Kim Jong-eun có chân ở cả hai bên, đảng và quân đội.

Mãi đến bây giờ, thông tin duy nhất về tân tướng quân trẻ tuổi, chỉ mới 27 tuổi, đến từ Kenji Fujimoto, người đầu bếp Nhật chuyên làm sushi cho Kim Jong-il.

Ông Fujimoto miêu tả cậu Kim con như là một tay chơi bóng rổ hăng say. Có tin cậu Kim lãnh công tác ngắn ngủi đi sang Thụy Sĩ để đón mấy người Ðức và Anh. Ngoài ra không thể được biết gì hơn về Kim Jong-eun.

Bộ máy tuyên truyền nhà nước nói rằng cậu Kim được công nhận là người được trong gia đình mến mộ nhất. Cũng như cha, chắc chắn cậu sẽ được ca ngợi như một thiên tài, thông minh xán lạn, người “thực hiện nhiều điều vĩ đại.”

Kim Jong-eun cần phải là một thiên tài. Ðất nước 24 triệu dân này đang phải đối phó với lệnh cấm vận vì chương trình vũ khí nguyên tử, việc thử nghiệm hỏa tiễn đạn đạo và vụ bắn ngư lôi vào một tàu chiến của Nam Hàn. Nổi tiếng về những nhà tù khổ sai, Bắc Hàn đang còn phải vật lộn với nợ nần chồng chất và bị xác xơ vì lụt lội và đói khát.

Victor Cha, một chuyên gia về Bắc Hàn tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington nói: “Nhiều người lạc quan hy vọng rằng một tân lãnh tụ sẽ mang lại sự thay đổi tích cực. Tuy nhiên Bắc Hàn có thể là một ví dụ toàn hảo nhất về giả thuyết của Plato, theo đó quốc gia xấu chỉ sản sinh ra lãnh tụ tồi.”

Nếu cai trị một đất nước tan hoang chưa là thách thức đủ đối với Kim Jong-eun thì việc kế nghiệp cha mình không phải là điều đơn giản.

Choi Choon-heum, nhà khảo cứu lão thành ở Viện Thống Nhất Hàn Quốc nói rằng được sự trung thành của quân đội với cả triệu quân là điều hệ trọng.

Vì lý do đó Kim Jong-il đề cử cho cả con trai mình lẫn cô em gái Kim Kyong-hui, 64 tuổi, người thân cận nhất của họ Kim, chức đại tướng.

Ông Choi tiếp: “Thiếu sự ủng hộ của quân đội, sự kế nhiệm của Kim Jong-eun sẽ gặp trở ngại ở thời hậu Kim Jong-il. Bằng cách ban cho cô em độc nhất của mình chức đại tướng, Kim Jong-il muốn nhắn nhủ rằng ông đặt quân đội ở địa vị ưu tiên.”

Kim Kyong-hui tháp tùng theo nhà độc tài thường xuyên hơn khi ông đi thăm viếng các cơ sở ở khắp trong nước. Quyền lực chính trị của bà phần nào dựa vào cuộc hôn nhân với Chang Sung-taek, người nắm chức vụ ủy viên Ủy Ban Quốc Phòng Quốc Gia, khiến ông này trở thành nhân vật số hai của đất nước.

Kim Kyong-hui từng du học ở Moscow trở về, là người có cá tính mạnh, ngay cả từng dám thách thức cha mình là Kim Il-sung (Kim Nhật Thành), người sáng lập chế độ Pyongyang, khi theo đuổi mối tình học trò với Chang Sung-taek, bấy giờ chỉ là một nhạc trưởng.

Chang và Kim, được xem là cặp vợ chồng nhiều quyền uy, sẽ giúp cho Kim Jong-eun củng cố địa vị được vững chắc.

Tuy nhiên cả Nhật lẫn Nam Hàn lại đưa ra các thuyết về âm mưu, gồm ý kiến của một cựu bộ trưởng quốc phòng Nhật khi ông này cho rằng, họ Kim đặt hết tin tưởng vào em gái mình là sai lầm, vì rằng bà này có tham vọng cho chính mình hoặc cho chồng. Một số đưa ra luận cứ cho rằng phiên nhóm quốc hội hồi tháng 9 bị hoãn lại vì có sự tranh cãi về quyền lợi của bà vào phút chót.

Ông Victor Cha nói rằng điều này chớ nên coi thường, vì bà này sẽ trở thành quan trọng hơn bao giờ ở đằng sau hậu trường một khi sức khỏe họ Kim trở nên sa sút. “Mặc dù tiến trình kế vị có vẻ hiển nhiên nhưng sự tranh giành quyền lực sau khi họ Kim qua đời là điều khó thể tránh khỏi.”

Tuy nhiên ông Choi Choon-heum lại nghĩ khác, theo ông “Kim Kyong-hui thèm muốn địa vị của Kim Jong-eun là điều khó thể tưởng tượng được.”

Hiếm có người Bắc Hàn nào từng được nhìn thấy hình ảnh của người kế vị lãnh tụ. Một khi guồng máy tuyên truyền nhà nước đã bắt đầu chuyển động trong tuần này thì bích chương mang hình ảnh của tân lãnh tụ sẽ nhan nhản khắp mọi nẻo đường. Ðến khi đó, nếu có đối thủ nào dám xuất hiện thách thức huyền thoại chính thức của nhà nước thì quả là điều khó tưởng tượng được. (TP)