Ðòi mở cửa thị trường, thả nổi tiền tệ

Trung Quốc đánh thuế gà vịt Mỹ hơn 100%

Một người dân đi qua bảng hiệu giải thích cách phát hiện tiền đô la giả, bên ngoài một ngân hàng ở Bắc Kinh.

 Chính quyền Obama đang cứng rắn hơn với Trung Quốc trong vấn đề ngoại thương, kể cả việc đòi hỏi cải tổ hệ thống tiền tệ. (Hình: AP Photo/Andy Wong)

WASHINGTON (AP) - Chính quyền Obama đang ra dấu hiệu sẽ cứng rắn hơn với Trung Quốc trong vấn đề ngoại thương, kể cả việc đòi hỏi Bắc Kinh hành động nhanh hơn trong việc cải tổ hệ thống tiền tệ.

Hoa Kỳ đã nộp hai đơn kiện Trung Quốc trước tòa án WTO, và đồng thời Bộ Trưởng Ngân Khố Timothy Geithner điều trần trước Quốc Hội đòi hỏi Trung Quốc phải cải tổ nhanh hơn và thả nổi đồng “nhân dân tệ,” còn gọi là đồng “nguyên,” là đơn vị tiền tệ của Trung Quốc.

Trong một dấu hiệu Trung Quốc sẵn sàng đối đầu lại, chỉ vài ngày sau đó, vào Chủ Nhật, Trung Quốc tuyên bố sẽ áp đặt thuế trừng phạt lên gà vịt nhập từ Mỹ, theo báo New York Times.

Trong hai buổi điều trần trước Quốc Hội hôm Thứ Năm, Bộ Trưởng Geithner chỉ trích một loạt các chính sách kinh tế của Trung Quốc, từ hệ thống tiền tệ của Bắc Kinh, tới điều ông gọi là sự sao lậu tràn lan sản phẩm của Hoa Kỳ, và việc dựng hàng loạt rào cản để ngăn chặn công ty Hoa Kỳ hoạt động ở Trung Quốc.

“Chúng tôi rất quan ngại về ảnh hưởng xấu của những chính sách này lên quyền lợi kinh tế của chúng ta,” Bộ trưởng Geithner nói trong bài điều trần trước Ủy Ban Ngân Hàng Thượng Viện và Ủy Ban Chuẩn Chi Hạ Viện.

Lời phát biểu của ông được đưa ra vào lúc Hoa Kỳ ngày càng bất bình với lối làm kinh tế của Trung Quốc, là điều mà có người cho là nguyên do dẫn tới thâm thủng mậu dịch với Trung Quốc và làm mất hàng triệu việc làm trong ngành kỹ nghệ sản xuất của Mỹ thập niên qua.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc Jiang Yu hôm Thứ Năm bác bỏ lời chỉ trích của Geithner, nói rằng sự lên giá tiền nhân dân tệ “không giải quyết thâm thủng mậu dịch với Trung Quốc.”

Bà nói thêm: “Áp lực không thể giải quyết vấn đề. Mặt khác, nó có thể dẫn tới hậu quả ngược lại.”

Bộ Thương mại Trung Quốc hôm Chủ Nhật loan tin trên trang web rằng sẽ áp đặt thuế nhập cảng lên tới 105.4% đối với gà vịt Mỹ. Bộ này nói mức thuế này là kết quả của cuộc điều tra chống bán phá giá, cho rằng Hoa Kỳ gây nguy hại cho nền kỹ nghệ nuôi gà vịt của Trung Quốc khi bán thịt gà với giá thấp hơn chi phí sản xuất.

Cuộc điều tra này cũng là kết quả của một biện pháp khác của Mỹ. Trước đây một năm, Tổng Thống Obama áp đặt thuế trừng phạt lên lốp xe nhập từ Trung Quốc. Chỉ ba ngày sau đó, Trung Quốc tuyên bố tiến hành cuộc điều tra này.

Hôm Thứ Tư, đại diện Thương Mại Hoa Kỳ Ron Kirk loan tin chính phủ nộp hai đơn kiện chống Trung Quốc trước tòa án WTO ở Geneva, là nơi xét xử tranh chấp ngoại thương giữa các quốc gia.

Trong một vụ kiện, chính quyền Mỹ nói Trung Quốc kỳ thị các công ty thẻ credit card và thẻ debit card của Mỹ, và giành ưu thế cho các hãng quốc doanh.

Trong vụ kiện kia, chính quyền Mỹ tố cáo Trung Quốc áp đặt mức thuế trừng phạt một cách bất hợp pháp đối với một loại thép đặc biệt của Mỹ dùng trong máy biến thế và các loại máy phát điện.

Nếu tòa WTO xử Mỹ thắng, Hoa Kỳ sẽ được phép áp đặt mức thuế trừng phạt đối với sản phẩm của Trung Quốc để bù lại.

Giới lập pháp trong cả Hạ Viện lẫn Thượng Viện, đáp ứng sự bất bình của cử tri vì kinh tế trì trệ và thất nghiệp leo thang, đang đẩy một dự luật sẽ gia tăng thẩm quyền của chính phủ được áp đặt biện pháp trừng phạt đối với Trung Quốc.

Bộ Trưởng Geithner, mặc dù không công khai ủng hộ luật mới này, nói chính quyền sẵn sàng “dùng tất cả các biện pháp có được để bảo đảm các hãng và công nhân Mỹ có thể buôn bán và cạnh tranh sòng phẳng với Trung Quốc.”

Giới kỹ nghệ Hoa Kỳ cho rằng tiền nhân dân tệ hiện đang thấp hơn giá trị thật của nó tới 40%, giúp cho hàng hóa Trung Quốc bán rẻ hơn ở Mỹ và khiến hàng hóa của Mỹ quá đắt ở Trung Quốc.