Các chuyến bay có thể bắt đầu vào năm 2015. 

WASHINGTON (N.Y. Times) - Công ty máy bay Boeing tuần qua tuyên bố gia nhập ngành kinh doanh du lịch không gian, một lời loan báo có thể thúc đẩy các nỗ lực của chính phủ Obama nhằm biến Cơ Quan Hàng Không và Không Gian Quốc Gia (NASA) thành một cơ quan ít chú trọng vào việc xây dựng các hỏa tiễn và tập trung nhiều hơn vào việc nuôi dưỡng một kỹ nghệ không gian thương mại.

(Hình minh họa: Vũ Quí Hạo Nhiên/Người Việt) 

Các chuyến bay, có thể khởi sự sớm sủa vào năm 2015, có nhiều triển vọng sẽ được phóng từ Mũi Canaveral ở Florida lên Trạm Không Gian Quốc Tế.

Chính phủ Obama đã đề nghị chuyển giao cho các công ty tư nhân công việc đưa các phi hành gia của NASA lên quỹ đạo, và các công ty Boeing và Bigelow Aerospace ở Las Vegas đã trúng thầu một hợp đồng $18 triệu vào năm nay cho việc phát triển sơ khởi và thử nghiệm một khoang phi thuyền có thể chở bảy hành khách.

Các kế hoạch hiện nay của NASA đòi hỏi mỗi chuyến bay sẽ đưa bốn thành viên trạm không gian bay lên trạm, do đó còn lại ba ghế để cung cấp cho các khách du lịch không gian.

Các chuyến bay sẽ là những chuyến đầu tiên cung cấp cho các phi hành gia không chuyên nghiệp cơ hội đi vào quỹ đạo trên một phi thuyền không gian được phóng từ Hoa Kỳ.

Bảy du khách không gian trước đây đã thực hiện các chuyến viếng thăm trạm không gian, tới bằng các khoang Soyuz của Nga.

“Hiện giờ chúng tôi sẵn sàng khởi sự nói chuyện với các khách hàng tương lai,” theo lời ông Eric C. Anderson, đồng sáng lập viên kiêm chủ tịch của Space Adventures, công ty du lịch không gian có trụ sở ở Virginia, sẽ lo quảng cáo bán vé cho Boeing.

Boeing và Space Adventures hiện chưa ấn định giá cả, mặc dù ông Anderson nói giá sẽ có thể cạnh tranh với các chuyến bay Soyuz mà Space Adventures đã thu xếp với Cơ Quan Không Gian Nga.

 Ông Guy Laliberté, sáng lập viên của đoàn xiệc Cirque du Soleil, đã trả khoảng $40 triệu cho một chuyến bay Soyuz và tám ngày ở lại trên trạm không gian vào năm ngoái. Nhưng triển vọng có bất cứ ai mua một vé để lên không gian trên một con tàu của Mỹ còn tùy thuộc vào những cuộc thảo luận tại Quốc Hội về tương lai của NASA.

Một dự luật được soạn thảo bởi Ủy Ban Khoa Học và Kỹ Thuật Hạ Viện sẽ hoạch định chiều hướng của NASA trong ba năm tới, phần lớn đi theo truyền thống cũ để thực hiện những chuyến bay có người lên không gian.

Dự luật kêu gọi NASA xây dựng các hỏa tiễn do chính phủ làm chủ, để đưa các phi hành gia lên trạm không gian và rồi lên Mặt Trăng, các thiên thạch và cuối cùng lên Hỏa Tinh.

Kế hoạch của Tổng Thống Obama, nằm trong đề nghị ngân sách năm 2011 cho NASA, thay vào đó chú trọng vào việc đầu tư trong các công ty như Boeing, là những công ty muốn phát triển ngành không gian như các hãng hàng không thương mại. NASA sau đó chỉ mua ghế trên các hỏa tiễn đó để gởi các phi hành gia lên Trạm Không Gian Quốc Tế (ISS).

Theo lý luận, sự cạnh tranh sẽ giúp việc lên không gian giảm bớt phí tổn, đưa tới một kỹ nghệ mới của Mỹ có thể kiếm lời và giải phóng thêm ngân sách của NASA cho các sứ mạng tiến sâu vào không gian.

Những người ủng hộ đường lối kinh doanh tự do đang vận động để ngăn chặn dự luật của Hạ Viện. Dự luật này chỉ cung cấp $150 triệu một năm trong ba năm tới cho sáng kiến du hành không gian thuộc khu vực tư nhân, được gọi là phi hành đoàn thương mại.

Ngược lại, ngân sách được ông Obama đề nghị lên tới $6 tỉ trong thời gian năm năm cho chương trình phi hành đoàn thương mại.

Tháng trước, Thượng Viện đã thông qua một phiên bản khác có tính cách một sự thỏa hiệp. Dự luật Thượng Viện bớt tiền cho chương trình phi hành đoàn thương mại trong ba năm đầu so với yêu cầu của tổng thống, nhưng kế hoạch dài hạn hơn cũng vẫn cung cấp $6 tỉ, trải dài trong sáu năm thay vì năm năm.

Các ủy ban chuẩn chi của Thượng và Hạ Viện có thể sẽ quyết định những gì sẽ nằm trong ngân sách 2011 của NASA và có thể cuối cùng đi tới một dự luật gần gũi với đề nghị nguyên thủy của ông Obama. (n.n.)