Báo Nhật Asahi Shimbun vừa có bài bình luận về sự cạnh tranh giữa Trung Quốc và Nhật Bản trong việc xuất khẩu công nghệ đường sắt cao tốc.

Bài báo thuộc Bấm phiên bản tiếng Anh của Asahi Shimbun, ra ngày 05/08, cũng nhắc đến chuyện Quốc hội Việt Nam gần đây bác bỏ dự án trị giá 56 tỷ USD xây đường sắt cao tốc gây nhiều tranh cãi.

Cạnh tranh

Trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh tháng Bảy, ông He Huawu, kỹ sư trưởng của Bộ Hỏa xa, nhận định việc xuất khẩu tàu hỏa Trung Quốc sẽ giúp cho chiến lược tạo cơ hội cho sản phẩm nước này ở thị trường quốc tế.

Asahi Shimbun ghi nhận các dự án tàu cao tốc Trung Quốc đang tiến hành ở Thổ Nhĩ Kỳ, Venezuela, Argentina. Trung Quốc cũng đang tìm kiếm cơ hội hợp tác về tàu hỏa ở Mỹ, Nga, Brazil, Ảrập Saudi, vân vân.

Điều này không làm cho chính phủ Nhật vui, vì họ cũng đang cổ vũ cho công nghệ tàu cao tốc Shinkansen ở Mỹ, Việt Nam và các nước khác.

Asahi Shimbun dẫn lời một viên chức giao thông của Nhật: "Cái bóng Trung Quốc luôn theo chúng ta. Chúng ta phải nghiêm túc nghĩ đến biện pháp phản công."

Bấm Một bài mới đây của Michael Robinson, phóng viên BBC World Service, ghi nhận tốc độ áp dụng đường sắt cao tốc chóng mặt của Trung Quốc.

Cách đây 5 năm, tại Trung Quốc không có một cây số đường sắt cao tốc nào.

Ngày nay, Trung Quốc có nhiều hơn châu Âu và vào năm 2012 sẽ có đường sắt cao tốc nhiều hơn tất cả các nước khác trên thế giới gộp lại.

Nhìn từ Nhật Bản, các dự án Trung Quốc sẽ còn làm tăng ảnh hưởng chính trị của Bắc Kinh ở những nước chấp nhận công nghệ Trung Quốc.

Asahi Shimbun nói một số chuyên gia Trung Quốc đang kêu gọi thành lập tuyến đường sắt cao tốc nối bắc Trung Quốc và Nga, tây Trung Quốc và Kazakhstan, và nam Trung Quốc với Đông Nam Á thông qua ngả Việt Nam.

Quốc hội Việt Nam bác bỏ dự án đường sắt cao tốc - mà Nhật hy vọng trúng thầu - với lý do không có hiệu quả kinh tế.

Trong khi đó, có tờ báo Trung Quốc nói nếu nước này làm đường sắt cho Việt Nam, giá sẽ chỉ bằng một nửa so với Shinkansen.

Hồi tháng Bảy, Katsuya Okada, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản, có chuyến thăm Việt Nam.

Trong các vấn đề được bàn ở Hà Nội, tin cho hay vị bộ trưởng Nhật cũng đề cập chuyện đường sắt cao tốc.

Sự cạnh tranh về dự án đường sắt không chỉ dừng ở khu vực Á châu.

Vừa qua, Brazil đã thông báo kế hoạch có đường sắt cao tốc trước Olympics 2016 tại Rio de Janeiro.

Các công ty Nhật và Trung Quốc sẽ cạnh tranh để có được dự án này - và theo Asahi Shimbun, vì Trung Quốc không nằm trong Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), nên nước này không bị ràng buộc về luật quốc tế trong các hoạt động khuyến mãi để trúng thầu.