HRW nói Trung Quốc dùng vũ lực quá mức nhằm chấm dứt biểu tình ở Tây Tạng

Tổ chức theo dõi nhân quyền Human Rights Watch nói các lực lượng an ninh Trung Quốc đã đánh đập tàn bạo và dùng vũ lực gây tử vong đối với những người biểu tình trong cuộc bạo động ở Tây Tạng hồi năm 2008.

Tổ chức nhân quyền này nói những người biểu tình bị bắt sau đó đã bị đánh đập và tra tấn.

Báo cáo của HRW, vốn có trụ sở tại Mỹ, dựa trên các cuộc phỏng vấn 203 người Tây Tạng xin tị nạn bên ngoài Trung Quốc.

Trung Quốc đổ lỗi cho những người “ly khai” Tây tạng đã kích động bạo lực. TQ cũng chối bỏ rằng họ đã sử dụng vũ lực quá mức.

Các vụ bạo động hồi tháng 3/2008 là tồi tệ nhất tại Tây Tạng trong 20 năm. Bạo lực bùng lên tại Lhasa vào ngày 14/3, ngay sau lễ kỷ niệm cuộc khởi nghĩa không thành của người Tây Tạng chống Trung Quốc vào năm 1959.

Trung Quốc nói những người bạo động đã giết chết ít nhất 19 người, đa phần nạn nhân là người gốc Hán.

Tuy nhiên, những người Tây Tạng sống lưu vong nói các lực lượng an ninh đã giết hàng chục người biểu tình.

Bạo lực sau đó lan ra các khu vực bên ngoài Tây Tạng, nơi có người thiểu số Tây Tạng sinh sống.

Sau vụ này, người nước ngoài không được vào Tây Tạng và Trung Quốc đã gửi hàng chục ngàn lính tới khu vực này.

‘Bắn bừa bãi’

TQ gửi nhiều lính vào Tây Tạng sau bạo động

Trong bản phúc trình, Human Rights Watch trích dẫn bốn trường hợp mà các lực lượng an ninh đã nã súng vào người biểu tình: tại Lhasa hôm 14/3, và tại ba khu vực của người thiểu số Tây Tạng ở Tứ Xuyên trong những ngày sau cuộc bạo động ở Lhasa.

HRW còn có những lời chứng thực từ người biểu tình ở Lhasa và các nơi khác. Những người này nói họ chứng kiến cảnh sát dùng roi điện hay báng súng trường đánh đập mọi người.

Một người biểu tình Tây Tạng là Pema Lhakyi nói với HRW rằng cô ở gần quảng trường Barkor tại Lhasa trong ngày 14/3.

Cô kể: “Lính đợi đến tận chiều mới vào. Trước đó, chúng tôi có thể hô khẩu hiệu và phản đối. Mọi chuyện khi đó còn tốt.

“Khi lính vào sau đó, họ ném lựu đạn cay. Bình hơi ném trúng chân tôi, làm tôi không thể đi được. Sau đó, người ta bắn bừa bãi, và chúng tôi nhìn thấy hai người bị bắn chết ngay trước mặt mình”.

Sophie Richardson, giám đốc khu vực châu Á của HRW, nói lời kể của hàng chục nhân chứng khác cho thấy giới chức “sẵn sàng sử dụng vũ lực chết người nhắm vào những người biểu tình không vũ trang”.

HRW nói họ lên án bạo lực của cả người Tây Tạng lẫn của lực lượng an ninh Trung Quốc.