TEHRAN, Iran (AP) - Một nhà khoa học nguyên tử Iran, từng bị mất tích một năm trước đây, đã từ Mỹ về nước,

 chấm dứt một bi kịch tình báo bí ẩn và kỳ cục.

Khoa học gia về nguyên tử của Iran, Shahram Amiri, trong khi đang được phỏng vấn ở Tòa Ðại Sứ Pakistan ở Mỹ,
sau khi ông chạy vào đây xin được giúp đưa về nước. (Hình: AP/ATN1 DK)

Shahram Amiri phát biểu trong cuộc phỏng vấn, được phát đi hôm Thứ Tư trên đài truyền hình chính phủ Iran rằng, mình bị nhân viên người Mỹ lẫn Saudi bắt cóc, trong khi đang đi hành hương ở Saudi Arabia hồi năm ngoái.

Ông cho biết đã bị họ tiêm thuốc rồi đưa sang Mỹ, tại đây CIA vừa áp lực vừa hối lộ để ông ta tiết lộ về các bí mật của Iran.

Hoa Kỳ phủ nhận không hề bắt cóc, mà chỉ mô tả ông Amiri như là một kẻ đào tẩu rồi lại đổi ý vào phút chót, có thể vì nhớ nhà hoặc lo sợ cho người thân còn ở lại Iran. Hôm Thứ Ba, Ngoại Trưởng Hillary Clinton nói rằng, ông Amiri đến Mỹ “theo ý thích của mình thì cũng có toàn quyền ra đi.”

Ðây là lần đầu tiên chính phủ Obama công nhận ông ta có hiện diện ở Mỹ, kể từ khi ông Amiri biến mất ở Saudi Arabia hồi tháng 6, 2009, điều này dẫn đến suy đoán rằng, ông ta đã đào tẩu và cung cấp thông tin về chương trình nguyên tử của Iran. Hoa Kỳ và các nước đồng minh tố cáo Tehran đang tìm cách chế tạo vũ khí nguyên tử, điều mà Iran vẫn bác bỏ và cho rằng chương trình này chỉ nhằm mục đích hòa bình.

Nói gì thì nói, trường hợp của ông Amiri trở thành quái dị hồi tháng trước, khi đài truyền hình Iran cho chiếu đoạn video do ông ta tự thu từ trong một quán Internet café ở Tucson, Arizona, rồi gửi sang cho tình báo của Iran, tuyên bố rằng mình bị “toán khủng bố và bắt cóc” của Mỹ và Saudi chộp.

Ở một video khác được quay rất nhà nghề, ông Amiri nói rằng, ông thấy sung sướng được học lấy bằng tiến sĩ ở Hoa Kỳ. Trong video thứ ba, mà cách thâu khá luộm thuộm, ông Amiri nói là thoát được khỏi tay tình báo Mỹ ở Virginia, đồng thời nói thêm rằng, video thứ nhì là “hoàn toàn láo,” do người Mỹ dàn dựng.

Chiều hôm Thứ Hai, ông ta xuất hiện ở Tòa Ðại Sứ Pakistan ở Washington và yêu cầu được giúp đỡ đưa về nước.

Ðiều chưa được rõ là, liệu ông Amiri có chia sẻ thông tin giá trị nào với tình báo Hoa Kỳ về chương trình nguyên tử của Iran hay không. Trước khi biến mất, ông ta từng làm việc ở Malek Ashtar University, tại Tehran, một viện có liên kết gần gũi với lực lượng Vệ Binh Cách Mạng đầy quyền năng.

Trong cuộc phỏng vấn một ngày trước đó, được phát ra trên đài truyền hình Iran vào hôm Thứ Tư, ông Amiri kể lại chuyện mình bị bắt cóc. Ông ta kể rằng, mình đang ở Thánh địa Medina của Saudi Arabia thì có ba người ngồi trong xe van, giả làm dân hành hương, đề nghị cho ông đi quá giang. Ông Amiri nói: “Sau khi tôi ngồi vào chỗ thì người ngồi phía sau chĩa súng và bảo tôi im lặng. Họ mang tôi đến một nơi bí mật rồi chích thuốc tôi. Khi tỉnh dậy, tôi thấy mình ở bên trong một phi cơ khổng lồ,” và tôi bị đưa qua Mỹ.

Tại đây, CIA “áp lực tôi giúp họ tuyên truyền chống lại Iran.” Ông ta kể thêm rằng, CIA đề nghị thưởng $10 triệu nếu chịu hợp tác. “Tôi tự nhủ lòng là sẽ không nói điều gì chống lại tổ quốc,” ông Amiri nói như vậy với đài Press TV.

Ông Amiri kể tiếp rằng, sau đó CIA đưa ông sang Tucson, bảo rằng ông được tương đối tự do ở đây, với điều kiện, không được nói gì về việc bị bắt cóc cũng như những gì xảy ra sau đó.

Ông nói rằng, sau khi họ khám phá thấy tôi đã gửi đi đoạn video thứ nhất hồi tháng 4, “họ đưa tôi về Virginia, luôn luôn có người mang súng canh giữ.”

Amiri nói: “Họ áp lực tôi bằng tâm lý. Dọa sẽ thủ tiêu và dọa liên tục.”

Michael Rubin, một chuyên gia về Iran ở American Enterprise Institute nói rằng, hy vọng Iran sẽ gặt hái được những tuyên truyền có giá trị về sự trở về của ông Amiri. (TP)