Hơn 6 tuần sau khi xảy ra vụ tai nạn của chiếc chuyên cơ chở Tổng thống Ba Lan Lech Kaczynski, người em trai song sinh của Tổng thống, ông Jaroslaw Kaczynski mới quyết định thông báo thông tin này cho mẹ của ông biết.

Thời điểm ngay sau khi xảy ra vụ tai nạn, các bác sĩ tại khoa tim mạch của một bệnh viện ở Ba Lan, nơi mẹ của cố Tổng thống Ba Lan Lech Kaczynski đang điều trị, đã

Anh em Lech và Jaroslaw khi còn nhỏ.

Sau khi tham khảo ý kiến gia đình và các bác sĩ, ông Jaroslaw đã quyết định thông báo tin dữ với mẹ đúng vào “Ngày của mẹ” tại Ba Lan, ngày 25/5. Ông Jaroslaw cho biết “Ngày của mẹ” 25/5 hằng năm, hai anh em ông thường tới thăm mẹ, vì vậy, không thể tiếp tục giấu bà thông tin về Lech nữa khi chỉ một mình ông tới thăm bà trong ngày này. Các bác sĩ cho rằng, bà đã khỏe, có thể xuất viện nên chấp thuận cho ông Jaroslaw thông báo tin buồn. Thế nhưng, sau khi được tin con trai đã mất, bà trở nên suy sụp tinh thần.

Theo bác sĩ của bà, ông Peter Dombrovetsky, mặc dù tình trạng thể chất của bà vẫn ổn định nhưng tinh thần đang xuống dốc nhanh, do đó có thể bà phải ở lại bệnh viện. Căn bệnh tim và phổi của bà cũng có thể tái phát nếu không được chăm sóc kỹ. Quyết định nói sự thật với bà Jadwiga diễn ra trong bối cảnh ông Jaroslaw chuẩn bị cho đảng Pháp luật và Công lý của ông ra tranh cử trong kỳ bầu cử tổng thống và Quốc hội ngày 20/6 tới.

Theo bà Elzbieta Jakubiak, Chủ tịch Ủy ban Vận động bầu cử của ông Jaroslaw, đây là khoảnh khắc khó khăn nhất đối với ông nhưng cũng có thể nó làm ông nhẹ bớt phần nào vì ông đã nói ra được điều ông kìm nén suốt nhiều tuần qua.

Theo ông Jaroslaw, mẹ của ông gần như bị rối loạn tâm lý và bà hay nhầm ông với người anh, điều mà trước đây chưa hề xảy ra. Người phát ngôn của cố Tổng thống Lech Kaczynski thì tỏ ra lạc quan hơn khi cho rằng, bà là một cựu binh sĩ thời kỳ Thế chiến II, bà Jadwiga có thể vững vàng trước cú sốc này. Bà hiểu rằng hai con trai của bà đã hết lòng phụng sự đất nước. Giờ đây bà nhận thấy, bà chỉ còn một người con và bà phải tiếp tục tạo sức mạnh cho con bà tiếp tục con đường của người anh trai trong cuộc bầu cử sắp tới khi Jaroslaw ra tranh cử tổng thống.

Tổng thống Ba Lan Lech Kaczynski (phải) và người em Jaroslaw trong một lần thăm mẹ.

Theo ông Jaroslaw, ông quyết định tham gia tranh cử để hoàn tất sứ mệnh dang dở của người anh trai. Ông nói: "Chúng ta phải vượt qua những nỗi đau cá nhân và tiếp tục thực hiện những sứ mệnh mà những nạn nhân chưa hoàn tất. Đó chính là lý do vì sao tôi quyết định ra tham gia tranh cử cuộc bầu cử tổng thống tới đây".

 Đối thủ nặng ký của ông là Tổng thống lâm thời Ba Lan kiêm Chủ tịch Hạ viện, ông Bronislaw Komorowski. Ông này cũng là Chủ tịch đảng cầm quyền Cương lĩnh công dân. Nếu không có ứng cử viên nào giành được quá 50% phiếu bầu trong vòng 1 vào ngày 20/6, vòng bầu cử thứ 2 sẽ được tiến hành vào ngày 4/7 cho 2 ứng cử viên dẫn đầu. Ông Jaroslaw, 60 tuổi, được biết đến với phong cách chính trị cứng rắn và thường gây tranh cãi. Ông từng giữ cương vị Thủ tướng Ba Lan trong giai đoạn 2006 - 2007.

Trong thời gian này, hai anh em nhà Kaczynski thường có những quan điểm bất đồng với các đồng minh thuộc Liên minh châu Âu và nước láng giềng Nga.

Về việc điều tra  vụ rơi máy bay chở Tổng thống Lech Kaczynski, theo nhiều thông tin mới đây, người ta đã ghi nhận được 2 giọng nói lạ trong buồng lái, một trong hai giọng là của Tư lệnh Không quân Ba Lan, tướng Andrzej Blasik. Tuy nhiên, theo người đứng đầu Ủy ban điều tra tai nạn hàng không Ba Lan, ông Edmund Klich thì chính ông đã tiến hành kiểm tra những lời ghi âm được ghi lại trong hộp đen và cuộc đối thoại giữa các thành viên phi hành đoàn. Ông cho biết không có thành viên nào khác ngoài phi hành đoàn trong khoang lái của chiếc máy bay bị nạn, kể cả Tư lệnh Không quân Ba Lan Andrzej Blasik, người muốn tìm hiểu xem điều gì đang xảy ra chỉ vài phút trước khi xảy ra thảm họa.

Báo chí địa phương cũng cho biết một cán bộ thuộc Bộ Ngoại giao Ba Lan cũng có mặt tại khoang lái. Nhiều nguồn tin cho rằng, sự có mặt của Tư lệnh Không quân Ba Lan tại buồng lái, dù không có bất cứ lời nói nào cũng đủ gây áp lực cho phi hành đoàn. Ủy ban Điều tra tai nạn của Ba Lan bước đầu  khẳng định: "Phi hành đoàn đã phớt lờ những lời cảnh báo nguy hiểm của nhân viên kiểm soát không lưu và cố tình cho máy bay hạ cánh".

Các nhân viên kiểm soát không lưu đã khuyến nghị cơ trưởng không nên hạ cánh tại sân bay Smolensk mà nên bay tới thủ đô Minsk của Belarus để hạ cánh do sân bay này không có đầy đủ các thiết bị an toàn điều khiển máy bay hạ cánh trong điều kiện sương mù dày đặc