BANGKOK (NV) – Tình trạng hạn hán trầm trọng đã khiến mực nước sông Mekong nay xuống thấp nhất từ gần 20 năm qua,

 khiến một số tàu hàng và tàu chở khách du lịch phải ngưng hoạt động trên thủy lộ Á Châu quan trọng, vốn là mạch sống của 65 triệu người ở sáu quốc gia, theo một bản báo cáo sắp được công bố.

 Người dân chèo đò qua lại hai bên bờ một nhánh sông Mekong ở Việt Nam. (Hình:AFP/File/Hoàng Đình Nam)
Việc mực nước xuống quá thấp phần lớn vì mùa mưa năm 2009 chấm dứt quá sớm và mưa quá ít, chứ không phải do các đập do Trung Quốc xây ở thượng nguồn, theo bản báo cáo của Ủy Ban Sông Mekong (Mekong River Commission).

“Hiện nay không có chỉ dấu cho thấy sự hiện diện của các đập ở thượng nguồn gây ra tình trạng trầm trọng hơn là bởi các yếu tố thiên nhiên,” theo bản báo cáo.

Các tổ chức phi chính phủ (NGO) từ lâu nay vẫn quy trách nhiệm cho Trung Quốc gây ra sự thu hẹp của dòng chảy sông Mekong và tạo những nguy hại môi trường khi xây đập. Chính quyền Bắc Kinh đã hoặc đang dự trù xây khoảng một chục con đập tại quốc gia này, nơi con sông Mekong khởi nguồn.

Tuy nhiên các con đập khác cũng đã được xây hoặc dự trù xây ở một số quốc gia bên bờ sông Mekong, phần lớn tại Lào.

Các giới chức Cambodia, Lào, Thái Lan và Việt Nam họp hôm thứ Tư tại Luang Prabang, Lào để thảo luận về con sông. Trung Quốc và Myanmar, hai quốc gia ven bờ sông nhưng không là thành viên ủy ban.

Bản báo cáo cho hay mực nước ở phía tây nam Trung Quốc hiện thấp nhất từ 50 năm qua, với lưu lượng chỉ bằng một nửa con số bình thường cho tháng Hai. Mực nước đo được ở các trạm quan trắc tại Lào và Bắc Thái Lan hiện thấp hơn mực nước mùa hạn hán năm 1992.

Các công ty tổ chức du lịch trên sông đã tạm ngưng hoạt động ở nhiều nơi tại Lào và các thương thuyền phải dừng lại tại tỉnh Hồ Nam (Yunan) Trung Quốc, theo bản báo cáo.

Ủy ban nói rằng việc sông cạn nước đưa đến lo ngại rằng sẽ xảy ra tình trạng thiếu thực phẩm, thiếu nước sạch và nghèo đói ở những vùng vốn bị coi là nghèo nhất trong vùng Đông Nam Á.