Vụ xô xát sáng 6/1 vừa qua tại Mỹ Đức, Hà Nội đã được báo chí nước ngoài chú ý trong khi một số trang web Công giáo tiếng Việt nhắc lại chuyến thăm Vatican của Chủ tịch Nguyễn Minh Triết để cho rằng không có hy vọng gì cho quan hệ tốt đẹp với chính quyền vào Năm Thánh.
Thông báo của Văn phòng Tòa Tổng Giám mục Hà Nội do Linh mục Gioan Lê Trọng Cung ký và đăng trên các trang mạng 7/1 gọi vụ phá cây thánh giá trên Núi Thờ (còn gọi là Núi Chẽ) hôm trước đó là "xúc phạm đến biểu tượng thánh thiêng nhất của Giáo Hội".
Tranh chấp về lý lẽ
"Đánh đập tàn nhẫn những người dân vô tội và vô phương tự vệ là một hành động dã man vô nhân đạo xúc phạm trầm trọng đến phẩm giá con ngưòi. Đây là hành vi thô bạo đáng bị lên án!"
Tại sao, để phá cây Thánh Giá được làm nên chỉ tốn mươi triệu đồng và một số công sức giáo dân...nhà cầm quyền Hà Nội đã phải huy động đến cả tiểu đoàn Cảnh sát Cơ động từ cách sáu bảy chục km?
JB Nguyễn Hữu Vinh
Đáp lại, báo Hà Nội Mới bản điện tử có bài "Đừng trượt sâu vào con đường sai lầm" hôm nay 8/1 phê phán trực diện Linh mục chính xứ Đồng Chiêm Nguyễn Văn Hữu.
Bằng lời lẽ rất mạnh, báo này tấn công cả các luận điểm đăng trên trang web Chúa Cứu Thế (chuacuuthe) của Công giáo và kết nối vụ Đồng Chiêm với những vụ tranh chấp, xô xát trước:
"Cho dù có bịa đặt, bóp méo như thế nào thì những luận điệu đó cũng không thể đánh lừa được dư luận, bởi chân tướng của những kẻ tung ra các luận điệu xấu độc này đã tự phơi bày từ lâu qua những vụ việc như ở Nhà Chung, Thái Hà, Tam Tòa..."
Đặc biệt, đây là lần thứ ba trên địa bàn Hà Nội mấy năm qua đã nổi lên với các vụ tranh chấp giữa chính quyền địa phương và khối giáo dân Công giáo, liên quan đến đất đai và những vị trí mang tính biểu tượng của đạo này.
Sau các vụ Nhà Chung và Thái Hà cũng tại Hà Nội không khí tưởng đã giảm độ căng thẳng, nhất là sau khi Vatican có những cử chỉ ngoại giao và Chủ tịch Việt Nam, ông Nguyễn Minh Triết đến thăm và được Đức Giáo hoàng Benedict XVI tiếp tháng 12 vừa qua.
Nhưng với vụ Đồng Chiêm, độ nóng cả ở thực địa và trên các trang mạng hai bên đột ngột lên cao.
Phía Công giáo tố cáo chính quyền cửa lực lượng an ninh hùng hậu vào dỡ đi một cây thánh giá họ dựng trên ngọn núi vốn là một nghĩa trang trẻ em mà người Công giáo nói là của họ từ nhiều thập niên.
Các bức hình và video đăng trên những mạng Công giáo cho thấy một số giáo dân bị đánh đập tàn bạo, máu me đầy mặt, và có một hai người bị cho là "thương nặng".
Ngược lại, vẫn theo Hà Nội Mới thì "Sáng 6-1, khi chính quyền xã An Phú và thôn Đồng Chiêm tổ chức cho công nhân tháo dỡ an toàn công trình xây dựng trái phép trên đỉnh núi Chẽ, linh mục Nguyễn Văn Hữu đã kích động một số giáo dân ra hiện trường chửi bới, lăng mạ, ném gạch đá vào lực lượng bảo vệ."
Vẫn tờ báo thuộc thành phố Hà Nội này cho rằng:
"Sau đó, do được các lực lượng chức năng vận động, thuyết phục, những giáo dân này đã giải tán. Vậy thì, làm gì có cảnh "đang tay đánh đập các giáo dân" như Chuacuuthe đã bịa đặt, vu cáo."
Còn trên trang VietCatholic từ Hoa Kỳ có bài của JB. Nguyễn Hữu Vinh từ Hà Nội đặt câu hỏi:
"Người ta không hiểu tại sao, một cây Thánh Giá trên nghĩa địa của giáo dân ở một vùng xa xôi hẻo lánh, sống ngâm da chết ngâm xương như ở Đồng Chiêm lại được nhà cầm quyền Hà Nội quan tâm đến thế?"
Các bài trên trang này cho rằng ông Phạm Quang Nghị, Bí thư Thành ủy Hà Nội đã có động tác trái ngược với những gì Chủ tịch Nguyễn Minh Triết nói với Giáo hội tại Vatican.
Hà Tây, trước khi về Hà Nội cũng là địa phương có ông Nguyễn Đức Nhanh, phụ trách ngành công an, người sau đã đóng vai trò quan trọng trong việc xử lý vụ Nhà Chung và Thái Hà khi lên chức Giám đốc Công an Hà Nội.
Nhìn rộng ra, sự việc xảy ra ngay đầu Bấm Năm Thánh 2010 đặt câu hỏi về chuyện còn nữa hay không hy vọng từng cao tới mức giới bình luận quốc tế từng nghĩ Việt Nam sẽ sớm bình thường hóa quan hệ ngoại giáo với Tòa Thánh.
Cho tới chiều 8/1 giờ Việt Nam chưa thấy các cấp lãnh đạo Hà Nội hoặc trung ương tại Việt Nam chính thức phát biểu gì về vụ việc.
Hiện nay ngoài các báo của Công giáo bằng nhiều ngôn ngữ trên thế giới, các đài nước ngoài bằng tiếng Việt và các trang tin tiếng Anh của Hoa Kỳ (AP), Úc (Sydney Herald Tribune) cũng đã đưa tin về vụ Đồng Chiêm.