“...Quyết tâm “canh giữ hòa bình cho thế giới” qua việc ngủ-nghỉ gác-thức của Chủ Tịch Triết đã làm lãnh đạo các nước trên thế giới phải nghiêng mình “bái phục”, nhưng hơn cả có lẽ là tài hài hước của ông Triết...”

Nguyễn Minh Triết (trái) và Raul Castro tại Cuba. (Hình: Getty Images)

Việc ông Triết đến dự một buổi lễ như vậy và phát biểu thì cũng chẳng có gì đặc biệt để nói, nhưng đằng này Chủ Tịch Triết đã có một bài phát biểu rất “ấn tượng” đối với người nghe, đặc biệt là người Việt Nam.

Kênh truyền hình VTV1 đã cho chiếu đoạn phim thời sự về buổi lễ này, và có một thính giả đã copy lại rồi đưa lên YouTube một đoạn ngắn dài vỏn vẹn đúng 36 giây, nhưng lại là đoạn có lời phát biểu chính trị của Chủ Tịch Triết với lời lẽ ngôn từ hạ đẳng khiến người nghe không thể nhịn cười được. Toàn văn của lời phát biểu trong đoạn video này được ghi lại như sau:

“Có người ví von: Việt Nam-Cuba như là trời đất sinh ra. Một anh ở phía... Ðông, một anh ở phía Tây. Chúng ta thay nhau canh giữ hòa bình cho thế giới. Cuba thức thì Việt Nam ngủ. Việt Nam gác thì Cuba nghỉ” (vừa dứt lời này thì ông Triết nở một nụ cười có vẻ đắc ý lắm, tiếp theo là lời của thông dịch viên với gỏn lọn... 2 chữ, rồi bên dưới vỗ tay ào ào,... càng khiến ông Triết đắc ý nhìn quanh tủm tỉm cười).

Không biết đám cử tọa bên dưới, ngoài người Việt ra thì người Cuba có hiểu gì đâu mà vỗ tay? Hay là đám cử tọa người Việt trong phái đoàn của ông Triết vỗ tay “cò mồi” rồi mọi người vỗ theo mà chẳng hiểu mô tê gì cả.

Nói về địa lý thì Việt Nam cách Cuba khoảng 1/2 vòng trái đất, và đương nhiên Việt Nam cách Cuba 12 múi giờ, tức là đi trước Cuba 12 tiếng.

Nhìn chung thì đoạn phát biểu này của ông Triết có 3 phần: phần 1 nói đến mối quan hệ; phần 2 nói đến khoảng cách địa lý, và phần 3 nói đến công việc giống nhau (canh gác trộm?) của hai đối tác này. Cứ tạm cho là như vậy đi. Tuy nhiên, việc dùng từ của ông chủ tịch không ổn chút nào

Nói đến mối quan hệ mà phải nói “Có người ví von: Việt Nam-Cuba như là trời đất sinh ra” thì quả là tối nghĩa, bởi vì ai ‘ví von’ đây? Người nào ví von? Muốn nói mối quan hệ đôi bên khắng khít mà diễn đạt ‘như là trời đất sinh ra’ thì lại càng không ổn, vì trên đời này có hàng tỷ hàng ất thứ do ‘trời đất sinh ra’.”

Cái kiểu gọi “anh” ưu ái dành cho quốc gia là bạn bè đồng chí của mình thì Việt Cộng đã sử dụng từ thuở Việt Minh cướp chánh quyền. Ưu ái kính trọng hơn nữa thì gọi là “ông”, chẳng hạn như Ông Cuba, ông Liên Xô, ông Trung Quốc,... trong khi hầu hết các nước tư bản phương Tây thì bị gọi là “thằng”, như thằng Nhật, thằng Mỹ, thằng Pháp,...

Tuy nhiên trong tiếng Việt, cách gọi một quốc gia là “anh”, có chăng chỉ là ngôn ngữ vỉa hè, hành lang đường phố mà thôi, chứ không thể thốt ra từ cửa miệng của một chính trị gia, mà đặc biệt là từ một vị đứng đầu nhà nước và đó lại là một bài diễn văn chính trị trước cử tọa người ngoại quốc.

Trong phần 2 của đoạn diễn văn này Chủ Tịch Triết đã lạm ngôn quá mức mà không biết ngượng miệng. Ai đời, vấn đề an ninh biển đảo của Việt Nam vẫn xảy ra hàng ngày, chẳng hạn như việc ngư phủ Việt Nam bị Hải Quân và tàu đánh cá Trung Quốc ức hiếp, bắn giết, tra khảo cướp của ngay trên biển Ðông trong hải phận thuộc chủ quyền Việt Nam mà chính phủ CSVN nào có dám nói gì, mà nếu có chăng thì chỉ là những lời lên tiếng, phản đối yếu ớt. Biên giới hải đảo bị lấn từng ngày mà chưa làm gì được thì làm sao có thể “canh giữ hòa bình cho thế giới” được nhỉ? Phải nói là loạn ngôn mới đúng, vì thích nói cho sướng cái miệng để thuộc hạ cò mồi vỗ tay.

Ðể làm được công việc “canh giữ hòa bình cho thế giới” toàn thời trên 24 múi giờ, ông chủ tịch dùng các động từ thức-gác, ngủ-nghỉ thì không tương xứng chút nào, vì một bên mang hàm ý nghĩa bóng, và một bên có hàm ý nghĩa đen.

Thật ra nguyên văn câu này là của Hồ Chí Minh phát biểu trong chuyến viếng thăm Cuba gần 50 năm về trước. Lúc đó HCM ví von mối quan hệ Việt Cộng-Cuba như “hai anh em sinh đôi” và rằng “Việt Nam và Cuba cách xa nhau nửa vòng trái đất, vì vậy khi Cuba ngủ thì Việt Nam thức canh giấc ngủ cho Cuba và ngược lại khi Việt Nam ngủ thì Cuba thức canh giấc ngủ cho Việt Nam.”

Ðem so sánh lời phát biểu của ông Triết với lời phát biểu của Hồ bên trên thì rõ ràng ông Triết đã “sao y bản chính” văn của thầy mình, rồi thêm thắt đôi chút cho có vẻ mới mẻ nhưng cũng chỉ lẩn quẩn với “thức-ngủ” và cũng chỉ thêm được “gác-nghỉ” để lòe thiên hạ cho vui tai.

Tội nghiệp cho “bác” Triết và “bác” Phi-Ðen, “thay nhau canh giữ hòa bình cho thế giới” tích cực đêm ngày như vậy, “kẻ gác người ngủ, kẻ thức người nghỉ” mà ủy ban phát giải Nobel không để mắt đến. Nếu vừa rồi Chủ Tịch Triết phát biểu sớm một chút thì những lời “vàng ngọc” ấy có thể đến tai các thành viên Ủy Ban Nobel, và biết đâu chừng ông Triết đã “giựt giải” Nobel rồi, còn đâu đến phiên Tổng Thống Obama nữa.

Quyết tâm “canh giữ hòa bình cho thế giới” qua việc ngủ-nghỉ gác-thức của Chủ Tịch Triết đã làm lãnh đạo các nước trên thế giới phải nghiêng mình “bái phục”, nhưng hơn cả có lẽ là tài hài hước của ông Triết đã đem lại cho người nghe (người Việt) những trận cười nghiêng ngả khi ông nhấn mạnh hai chữ “Cu-Ba” mà cứ ấp úng ngập ngừng, trong khi đôi mắt lim dim ra điều khoái chí với cách ví von của mình.

Sau khi nghe xong đoạn cuối “Việt Nam gác thì... Cuba nghỉ” thì đã có cả khối người ngã ra cười lăn thán phục tài hài hước của ông chủ tịch nước CHXHCNVN. Một đoạn video clip vỏn vẹn 36 giây đưa lên YouTube chưa đầy 3 tuần mà đã thu hút hơn 50,000 lượt người xem, với gần 200 lời phê bình, thì cũng đủ hiểu là tài hài hước của ông chủ tịch đến mức nào rồi.

Lê Minh