Munich, 29-09-2008

Trời vào thu gió se lạnh, mang theo những chiếc lá vàng rơi, trong thời gian nầy theo phong tục tại thành phố Munich tổ chức lễ hội bia 16 ngày, gọi là lễ bia tháng 10. Theo lịch sử Hoàng tử Ludwig (sau nầy là vua Ludwig đệ nhất) cưới Công chúa Therese von Sachsen-Hildburghau en ngày 12.10.1810. Nhà vua cho mở tiệc tùng linh đình trong 5 ngày khoản đãi dân chúng vui chơi ăn uống và tổ chức đua ngựa trên đồng cỏ trước cửa ngõ của thành phố, để kỷ niệm ngày cưới của Hoàng tử hàng năm thường tổ chức lễ hội ăn uống, đua ngựa …

Dân chúng ngưỡng mộ Công chúa Therese, nên lấy tên Công chúa ghép với chữ Wiese gọi đồng cỏ nầy là Theresewiese hay nói ngắn gọn là „Wiesn“ rộng 42 Hektar (0,42 km²) nơi nầy đã trở thành điạ danh tổ chức lễ bia tháng 10. Hàng năm chỉ sử dụng diện tích vào khoảng 26 đến 31 Hektar. Từ năm 1818 có thêm các trò chơi đơn sơ như những chiếc đu cho trẻ em và những lều nhỏ để quan khách ngồi uống bia. Từ năm 1870 kinh tế phát triễn người ta bắt đầu dựng những lều bia lớn, thu hút nhiều người đến với nhiều trò vui chơi được mở rộng, nhiều gian hàng bán đồ chơi, hàng kỷ niệm…. Qua lịch sử hội bia tháng 10 đến năm 2008 là lần thứ 175 và đã bị gián đoạn 24 lần không tổ chức được vì chiến tranh, nạn dịch tả (Cholera), sự lạm phát …

1813 Bayern bận chống lại Napoleon

1854 Munich bị dịch tả (cholera- epidemie) hơn 3000 người chết

1866 Bayern chiến tranh Phổ Áo

1870 chiến tranh Đức Pháp

1873 Dịch tả

Thế chiến thế 1

sau chiến tranh chỉ tổ chức lễ hội mùa thu "Herbstfest"

1923-1924 bị lạm phát (Hyperinflation)

1939-1945 thế chiến thứ 2

1946-1948 chỉ tổ chức lễ hội mùa thu "Herbstfest"

1980 dù bị đặt bom nổ gây thương tích 200 người. và 13 người chết, nhưng vẫn tiếp tục.

Khai mạc lễ Hội bia theo truyền thống, năm nay đoàn xe hoa „Einzug der Festwirte und Brauerein/ Introduction of the fixed landlords and Brauerein diễn hành từ 10 giờ sáng thứ Bảy bắt đầu từ đường Sonnenstraße đến Oktoberfest thời gian khoảng 1 giờ. Đi đầu là đoàn ngưạ 6 con do Cảnh sát cưỡi, tiếp đến những đoàn nhạc với xe ngựa kết hoa lá rực rở của các hãng bia và rượu nho, những đàn ngựa to lớn chở những thùng bia „Fass“ bằng gỗ.

Trong đoàn diễn hành luôn có biểu tượng Münchner Kindl /Munich theo truyền thống văn hóa lâu đời "Kunst und Bierstadt/ Art and Bierstadt". Cô Stefanie Krätz được chọn làm diễn viên, cô mặc áo dòng đen viền vàng mang giày đỏ cưỡi ngựa luôn vẩy tay chào mừng hơn 100.000 người đứng hai bên đường… Sự tích Münchner Kindl trích dẫn phần cuối bài (1)

Trong lúc đoàn người và xe hoa trên đường đến Wiesn, trước 9 giờ sáng đã có nhiều người đứng xếp hàng chờ vào các lều bia, 9 giờ tất cả các lều bia đều mở cưả cho người vào ngồi bên trong, nhưng không bán bia chờ theo đúng thông lệ lúc 12:00 trưa Thị trưởng thành phố ông Ude thuộc đảng (SPD), dùng cái vồ bằng gổ đóng vào vòi thùng bia 200 lít, trong tiếng vổ tay vang dội hoà với tiếng nhạc trỗi lên làm tăng phần vui nhộn và náo nhiệt cùng vơí sự tham dự cuả thủ tướng tiểu bang Günther Beckstein và đông đảo quan khách…. các thùng bia khác được tiếp tục đóng vòi, bia màu vàng thơm ngon chảy ra trong những cái ly lớn „Maß“, lễ hội bia bắt đầu „O’zapft is“.

Chúa nhật ngày 21 tháng 9 lúc 10:00 từ tượng đài Max II khởi đầu diễn hành trang phục dân tộc gọi là: Der Trachtenzug und Schützenzug zum Oktoberfest/ The Trachtenzug and infantry platoon to the Octoberfest. Hơn 9000 người từ các điạ phương trong tiểu bang Bayern, và các tiểu bang khác cũng như các Quốc gia Italien/Italy, Koatien/Croatia,Östereich/Austria, Polen/Poland và Schweiz/ Switzerland Ungarn/ spanien tham dự diễn hành. Người Đức mặc sắc phục cổ truyền đàn ông quần da ngắn tới đầu gối, đội mũ có lông gà hay lông chim, trước ngực đeo nhiều huy chương. Đàn bà y phục gọi là „Dirdl“ áo hơi hở phần trên ngực, váy dài, có thêm miếng yếm cột ngang bụng dài xuống tới chân, diễn hành phô trương sinh hoạt từng vùng như các ngành tiểu công nghệ, nông nghiệp. … Đoàn người nhảy múa, tay cầm cờ đủ màu sắc. Những đoàn nhạc cổ truyền, đủ các loại nhạc khí, tiếng trống bùm bùm rộn rã, tiếng pheng la, tiếng kèn vang dội, tiếng sáo trầm bỗng ..Những chiếc kèn đồng to lớn sáng chói dưới ánh nắng ban mai. 40 chiếc xe hoa đủ loại và đoàn người, ngựa, bò, xe dài 7km đi qua những con đường đã định, nhiều khách danh dự ngồi trên ngựa kéo như: Thủ tướng tiểu bang Beckstein, các dân biểu……. Đài truyền hình ZDF chiếu trực tiếp cuộc diễn hành và khai mạc lễ hội, nhưng chúng ta đến tận nơi tham dự sẽ thấy tận mắt vui hơn, mời độc giả vào xem toàn bộ hình ảnh rõ ràng ngày diễn hành

Năm 2008 lễ bia thứ 175 kéo dài từ ngày 19. 9 đến 5.10.2008 ngày bế mạc lễ hội năm nay là ngày lễ kỷ niệm nước Đức thống nhất „Tag der Deutschen Einheit“ ngày 03 October 1990 nhằm ngày thứ Sáu nên có cuối tuần dài vui chơi lễ hội. Lễ hội bia tháng 10 các hãng bia ở Munich sản xuất loại bia đặc biệt gọi „Oktoberfestbier“ hay „Wiesnbiere“ độ rượu (Alc) khoảng 5,3% - 6,6 % có mùi vị thơm ngon màu sắc khác nhau. Tôi không biết tửu lượng của độc giả thế nào, nhưng uống xong một Maß (1lít) sẽ thấy độ say khác với bia uống hàng ngày ! Kỷ thuật biến chế bia giống nhau, nhưng chỉ có bia sản xuất ở tận gốc có hương vị riêng, nhờ khí hậu cho sự lên men tốt, nguồn gốc nước giếng, bia chứa trong thùng gỗ…Hãng bia hiệu con sư tử „Löwenbräu“ có sản xuất tại Hoa Kỳ, Trung Quốc.. nhưng uống hơi nhạt? mình có thể so sánh rượu đế nấu ở Cai Lậy, Thủ Thừa Long An ngon hơn ở Hồng Ngự Kiến Phong. Một ly bia lớn gọi là maß=1lít năm nay khá đắt 7,80€ đến 8,30€ ; ly nước suối 6,75€; 1 ly Limonade 7,5€....(chưa tính tiền cho thêm người phục vụ). Số người tham dự hàng năm Octoberfest trong 16 ngày lễ hội khoảng 6, 3 triệu người, đông nhất trong lịch sử lễ hội năm 1985 là 7,1 triệu

Năm 2007 đã tiêu thụ

Beer : 6,9 triệu lít

Gà nướng : 521.872 con

Đùi heo : 58.446 cái

Bò thui :104 con

Ngoài ra còn có loại dồi trắng, nhưng không thấy thống kê bao nhiêu con cá nướng thơm ngon? bao nhiêu gói thuốc đã hút, những bông hồng đỏ thắm, những bánh hình trái tim có chữ „anh yêu em“ các chàng mua tặng người đẹp? Hội bia hàng năm tại Munich, du khách đến rất đông từ Anh quốc, Ý , Áo dù xa xăm như Úc, Mỹ, Nhật cũng nhiều người đến, khách sạn cuối tuần thường hết chổ. Tuỳ thuộc vào an ninh, kinh tế phát triển mạnh thì nhiều người về uống bia vui chơi hội chợ. Hội bia, các cô, các bà cùng bình đẳng ngồi uống chung với chồng hay bạn đồng nghiệp ca hát, nhảy múa vui vẻ, không xảy ra lợi dụng say sưa gây đánh lộn, uống bia để vui chơi thưởng thức nghệ thuật trong men rượu, nói lên nét sinh hoạt tốt đẹp về văn hoá, nếp sống văn minh của người Tây phương, tuy nhiên cũng có trường hợp ngoại lệ không đáng kể (bạn đồng nghiệp của tôi uống hơn 5 ly (maß) nhưng vẫn trầm tĩnh vui chơi, ca hát cho đến lúc chia tay)

Tiểu bang Bayern/ Bavaria hơn 300 hãng Bia sản xuất theo truyền thống lâu đời, trong mùa lễ hội chỉ có 14 lều bia lớn, nổi tiếng được nhiều người biết như: Augustiner (1328) hình các thầy dòng; Paulaner(1516) nhản hiệu nhà thờ Đức bà Spaten (1397) hình cái xẻn, Löwenbräu hình con Sư tử... (lịch sử về bia bài khác trình bày rỏ hơn) Mỗi lều bia rộng lớn trang trí khác nhau, năm 1913 hãng bia Pschorr đã có lều lớn nhất 12.000 chổ, lều của Hofbräu 10.000 chổ.

Chương trình dành cho gia đình có trẻ em tham dự, được giảm giá là ngày thứ Ba từ 12:00 giờ đến 18:00, trẻ em dưới 6 tuổi 20:00 không được phép ngồi trong lều bia, ngày thứ Bảy không được đẩy xe trẻ em vào. Hàng ngày trong tuần các lều bia đều mở cửa lúc 10:00 bia chỉ bán tới 22:30 đóng cửa lúc 23:30 nhưng có nhiều lều mở tới 1:00 sáng. Nhiều bàn muốn chơi khuya trước 22:30 phải mua bia

Khoảng hơn 565 hoạt động là cửa hàng, 79 nơi phục vụ khách hàng về ăn uống, 214 các trò chơi khác nhau. 12 ngàn người làm việc trong mùa lễ hội (8000 chuyên môn 4000 phụ giúp việc). Nữ phục vụ chen trong biển người, miệng thổi còi 10 ngón tay móc vào quai 10 ly (Maß) bia lớn trước ngực mang đến bàn khách, đàn ông dù mạnh nhưng không thể bưng được ! 16 ngày làm nghề nầy lương và tiền pourboire trung bình khoảng 15.000 €. Uống bia theo từ địa phương gọi là „O´ zapft is !“ bia chứa trong thùng gỗ lớn hay nhôm, ly uống bia đặc biệt dung tích 1 lít trọng lượng 2 kilo 350(Ly & bia). Ly có quai cầm gọi là Maßkrug, ngoài ra còn có thêm nhiều loại rượu trắng. Các món nhậu thì đủ loại rất hấp dẫn, trong các lều bia đều có nhân viên phục vụ và bảo vệ trật tự, lịch sự vui vẻ phục vụ khách hàng nhanh chóng, không thể thiếu món gà quay (Wiesnhendl) truyền thống đã có từ năm 1881. Thịt bò quay, đùi heo nướng, cá hồi nướng và các món thịt nguội, các món dồi (xúc xích) thơm ngon v à món sà lách, củ cải trắng ăn để bớt nồng độ rượu?

Sinh hoạt rất vui nhiều người không quen uống bia, thì tham dự hội chợ các trò chơi như : như bắn súng câu cá..nhưng cũng có nhiều trò chơi nguy hiểm nếu ai bị bệnh tim thì đừng chơi các trò chơi quá căng thẳng thần kinh như : Achterbahn, Euro Star xe chạy nhiều vòng như số 8 đảo ngược, nhiều trò chơi khác như Zum Pia, TopSprin... những nhà ma tưởng như có thật? v.v..nên đi chơi vào buổi tối, dưới ánh đền màu rực sáng như Las Vegas thật hấp dẫn „dập dìu tài tử giai nhân“ muốn uống bia với đông bạn bè, phải reservieren chổ trước nếu không sẽ khó tìm chổ trống.

Chương trình lễ bia tháng 10 cho những năm kế tiếp :

2009: 19. September bis 5. Oktober

2010: 18. September bis 3. Oktober

14 lều bia dựng bằng thép và gỗ mái lợp vãi ny lon đặc biệt, thường có màu xanh trắng tượng trưng cho màu cờ của tiểu bang Bayern, chia nhiều khu từ A đến Z cho tiện việc phục vụ cũng như đặc chổ, chính giữa lều là bục cao dành cho ban nhạc đánh trống thổi kèn, ca sĩ hát nhạc dân ca, quan khách có thể hát theo ngồi trên ghế dài hai khuỷ tay, móc vào tay người ngồi bên cạnh, mọi người đều làm như mắc xích ngồi lắc qua lắc lại, có nhiều nhóm cao hứng ôm vai đứng luôn trên ghế nhảy theo điệu nhạc. Để giải quyết vấn đề vệ sinh có hơn 800 Toiletten „Sitzplätte“, chổ đứng „Stehplätze“ cọng lại dài hơn 750 m, và 17 nơi dành cho người tàn tật. Số nước tiệu thụ 90.000 Kubikmeter, sử dụng năng lượng điện tốn 2,6 triệu Kilowattstunden, hơi đốt Gas 188,529 Kubikmeter.

Tôi link tên các lều bia độc giả (online) bấm chuột lên có thể đọc các ngôn ngữ Anh, Pháp, Tây Ban Nha nhưng không có tiếng Việt Nam ! Tổng cộng hơn 100.000 chổ, trong các lều chưa tính các chổ đứng .

Sơ đồ ngày lễ bia các lều bia dựng hàng năm

Hippodrom Spaten-Franziskaner -Bräu trong 3200 chổ, ngoài 1000 chổ)

Armbrustschützenzelt Paulaner trong 5.830 chổ ngoài, 1.600

Hofbräu Festzelt Hofbräu München trong 6.898 chổ, ngoài 3.022

Hacker-Festzelt Hacker-Pschorr trong 6.950 chổ, ngoài 2.400)

Schottenhamel Spaten-Franziskaner -Bräu trong 6.000 chổ ngoài 4.000

Weinzelt Paulaner Weißbier, Sekt- und Schnapsbar Nymphenburger Sektkellerei trong 1.300, ngoài 600

Löwenbräu-Festhalle Löwenbräu trong 5.700 chổ, ngoài 2.800)

Augustiner-Festhall e Augustiner trong 6000 chổ , ngoài 2500

Fischer-Vroni Augustiner trong 6000 chổ, ngoài 2.800

Để tiện việc sử dụng từ ngày 21. Juli 2004 phát hành loại Wiesncard Giá 200 € người nào mua trước được bớt %, Thiếu niên dưới 16 tuổi không được phép mua bia, nếu cần nhân viên trật tự có thể hỏi căn cước..16 ngày lễ hội sinh hoạt của thành phố náo nhiệt hơn, tàu điện ngầm U Bahn cứ 5 phút một chuyến, hành khách không cần phải chờ lâu, giải quyết lưu thông mau chóng, nhân viên trật tự làm nghiêm túc tránh trường hợp bị say rượu, té xuống đường hầm gây tai nạn. Cảnh sát lưu thông thường kiểm soát người lái xe, tịch thu hàng ngàn bằng lái ! 16 ngày lễ hội số tiền thâu vào dưới 1 tỉ Euro. Ngày Chúa nhật vừa qua trời lạnh, theo thống kê chỉ bán 450.000 Mass bia, ít hơn 50.000 Mass so với năm 2007, tuy nhiêu nhiều thực khách đã ăn hết 11 con bò đực thui. Cảnh sát cũng đã bắt giữ một số người lợi dụng đông người chen lấn để móc túi. Hơn 1000 người được cấp cứu vì thời tiết lạnh, uống nhiều bia rối loạn tim mạch…30 vụ vì quá „sỉn“ gây xô xác.

Tôi sưu tầm tài liệu để độc giả có cái nhìn về sinh hoạt mùa thu ở Munich. Dù mùa thu không làm vàng hoa cúc, thời gian trôi qua mãi 28 lần tôi đã vui chơi lễ hội Octoberfest, kỷ niệm vui buồn cũng như chiếc lá vàng bay. Xin mời độc giả hãy cùng nâng ly ! quên đi chút muộn phiền theo bóng thời gian.!

Đất say đất cũng lăn quay,

Trời say mặt cũng đỏ gay, ai cười?

Tản Đà