TT. Obama thời còn trẻ cũng đã hút cần sa.

Cần sa - Marijuana - là loại ma túy phổ biến nhất tại Hoa Kỳ, ước lượng 30% dân Mỹ, trong số có Tổng Thống Barack Obama thời còn trẻ, đã ít nhất một lần thử tìm cảm giác bằng cách hút vài hơi nhúm lá khô này. Tại Âu Mỹ, sự sử dụng cần sa phát triển rộng rãi trong thời kỳ phong trào hippie.

Bài 1: Cần sa là gì?

Cây cần sa - cannabis flowering - trồng trong nhà đang ra hoa. (Hình: Wikipedia)

Hơn 40 năm trước, cần sa là một cái tên xa lạ ở Việt Nam và ít ai biết đến cây cần sa như thế nào. Những quân nhân lực lượng đặc biệt và biệt động quân biên phòng có thể ở trong số người đầu tiên lẻ tẻ hút cần sa. Họ theo cách một vài sắc dân thiểu số trên cao nguyên Trung phần hay nhóm người Khmer ở vùng gần biên giới Cambodia lấy lá cần sa phơi khô hút như thuốc lá thuốc lào. Nhưng quân đội Hoa Kỳ mới làm cho thứ ma túy này dần dần trở thành quen biết.

Ðầu những năm 1970 vào một số quán cà phê buổi tối ở khu Tân Ðịnh hay Ngã Ba Ông Tạ đã gặp một vài nhóm thanh niên ngồi hút cần sa. Cần sa được trộn lẫn trong điếu thuốc lá và không rõ nguyên nhân vì sao, nhóm thanh niên hút cần sa chỉ ưa chuộng dùng thuốc lá “Kool”, cho nên vào thời gian ấy ai mua thuốc nhãn hiệu này thì có thể dự đoán nhiều phần là tay hút cần sa!

Cần sa là loại ma túy sản xuất và chế hóa đơn giản mà lại dễ dàng kiếm ra rất nhiều tiền, cho nên người ta đã từng thấy có những người Việt ở Hoa Kỳ, Canada, Anh... bị bắt vì lén lút trồng cây cần sa trong vườn hay trong nhà kín và thắp đèn để cây có đủ ánh sáng phát triển, chỉ 3 tháng là đã thâu hoạch được.

Ðầu tuần lễ này, “Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đưa ra một chính sách mới, chỉ thị cho các công tố viên liên bang ngưng truy tố những bệnh nhân dùng cần sa hoặc những nhà cung cấp loại dược liệu này nếu họ tuân hành đúng luật lệ tại những tiểu bang đã cho phép sử dụng cần sa vào mục đích y khoa”. Ðó là 14 tiểu bang: Alaska, California, Colorado, Hawaii, Maine, Maryland, Michigan, Montana, Nevada, New Mexico, Oregon, Rhode Island, Vermont và Washington.

Ðường lối mới nhằm tránh những va chạm phức tạp về pháp lý giữa liên bang và tiểu bang như trong thời chính quyền Tổng Thống George W. Bush đã thi hành cứng rắn chủ trương cấm cần sa hoàn toàn như một loại ma túy. Nó không có nghĩa là liên bang chấp nhận cho phép sử dụng cần sa, dù rằng tại một số tiểu bang, như California, đang có những vận động theo chiều hướng ấy.

Ông Gil Kerlikowske, vụ trưởng chống ma túy thuộc Tòa Bạch Ốc nói rằng “Hợp pháp hóa cần sa không có trong ngôn ngữ của Tổng Thống Obama”, Mùa Hè vừa qua ông đã điều hành một chiến dịch rộng lớn diệt trừ 300,000 cây cần sa trồng bất hợp pháp tại California.

 Biện Lý Liên Bang Lawrence G. Brown chỉ trên bản đồ 51 nhà ở California bị phát hiện trồng cần sa tại khu Central Valley, California. (Hình: AP)

Trong kỳ bầu cử năm 2010, vấn đề sử dụng cần sa sẽ được nêu ra ở nhiều tiểu bang. Riêng California có thể có tới 3 dự luật được đưa ra trưng cầu dân ý trong đó có việc không cấm cần sa và chắc chắn sẽ gây nên những tranh luận sôi nổi.

Marijuana hay marihuana, gốc từ tiếng Mexico, là tên quen dùng nhất tại Hoa Kỳ, để gọi chung cho những sản phẩm chế biến từ một loại thảo mộc có dược tính tác động đến thần kinh. Hóa chất chính gây tác dụng là THC, gọi tắt của delta 9-tetrahydrocannabinol.

Có tới hơn 200 tên, chính thức và hàng loạt tiếng lóng, để chỉ cần sa. Trên thế giới tên được dùng chính thức là cannabis do cần sa xuất xứ từ cây cannabis sativa, một giống cây thuộc họ cannabaceae gồm trên 150 chủng loại nhưng không phải loại nào cũng có THC. Cây hob (tên Pháp: houblon, hoa dùng làm rượu bia), cây hemp (gai hay đay lấy sợi làm dây thừng, dệt bao bố) cũng thuộc họ này nhưng không hoặc chỉ có rất ít THC.

Ngoài THC, trong cây cannabis sativa còn có tới 400 hóa chất khác, tuy nhiên chỉ có THC gây tác dụng đến hệ thần kinh. Cây Cannabis có 3 loại: C. sativa, C. indica và C.ruderalis. Hai loại C. sativa và C. indica có hàm lượng THC cao trong khi C. ruderalis chỉ rất ít gần như không có. Nhưng cây C. Sativa có thể cao tới 3 mét, không thích hợp cho việc trồng lén lút, do đó trong thương mại sau này một số người thích trồng giống lai tạp giữa 3 loại vì cây không lên quá cao và mau thu hoạch, chỉ trong vòng 60 ngày. Với những kỹ thuật trồng trọt và chế hóa, ngày nay cannabis có hàm lượng THC cao gấp 10 lần cần sa thời thập niên 1970.

Những tên khác của marijuana là cannabis, hashis, ganja, và các tiếng lóng thông dụng nhất là pot, weed, herb, grass, hemp, jute, joint... ngoài ra còn có blunt, bong, boom, widow, gangster, afghan # 1, Jamaican, Mexican, dope, bubble gum, AK-47...

Theo cách hiểu bình thường, marijuana để chỉ loại sản phẩm sơ chế gồm lá, hoa hay thân cây cần sa phơi khô, trung bình chứa từ 3% đến 22% THC, với cách dùng giản dị nhất là hút nhưng cũng có thể pha nước như trà hoặc nấu với đồ ăn. Cần sa khô có màu từ xanh đến nâu hay vàng nâu. Joint là tiếng lóng chỉ cần sa hút, quấn thành điếu riêng hay lẫn với thuốc lá, trung bình chứa từ 0.25 đến 0.5 gram cannabis.

Hashish là thứ cần sa đóng thành bánh gồm nhựa cô đặc lấy từ cây và nhất là hoa hay những sợi lông của lá (trichomes) có hàm lượng THC cao hơn từ 3 đến 5 lần loại khô, tùy theo giống cây và cách chế biến. Hashish có thể để hút, pha nước uống, làm thành kẹo, bánh, hoặc cũng chế thành dầu - hash oil - và có tác dụng mạnh hơn nữa. Các nước Bắc Phi, Trung Ðông và Nam Á, nhất là Iran, Afghanistan, các tiểu bang Ấn Ðộ gần chân núi Himalaya là những nơi sản xuất nhiều hashish.

Cannabis là một giống cây nhiệt đới gốc ở Trung và Nam Á, đã được biết từ 3,000 năm trước công nguyên, phần nhiều sử dụng cho các nghi thức tôn giáo nhưng cũng đã được dùng với mục tiêu kích thích hệ thần kinh. Người Trung Hoa biết dược tính của cannabis nhưng chỉ dùng rất ít trong y học cổ truyền.

Từ đầu thế kỷ 20 nhiều quốc gia đã có luật cấm trồng trọt, tàng trữ và bán cannabis sử dụng thuần túy với mục đích giải khuây. Nguyên thủy chỉ là một loại ma túy nhẹ, nhưng chính sự cấm đoán làm cho cần sa trở thành loại hàng có giá, được quảng bá lén lút và những tổ chức buôn lậu lợi dụng kiếm tiền, đồng thời tìm ra những kỹ thuật chế biến nâng cao cường độ kích thích.

Giá cần sa thay đổi tùy theo từng vùng. Ở California, New York, Florida trung bình $3,000/một pound và theo ước lượng thị trường buôn lậu cần sa tại Hoa Kỳ trị giá khoảng $36 tỷ dollars. Trị giá sản xuất chỉ chiếm một phần nhỏ so với việc chuyển vận, cung cấp và bán lẻ trên thị trường đen.

Mặc dầu có những quan điểm và chủ trương khác biệt về công dụng của cần sa - ma túy hay dược liệu - cho đến bây giờ cần sa vẫn bị coi là bất hợp pháp tại Hoa Kỳ. Ngay sau khi Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ đưa ra thông tư mới về cần sa, hôm Thứ Năm vừa qua trong một cuộc họp báo tại Sacramento, ông Lawrence G. Brown, biện lý liên bang phụ trách vùng Ðông Califiornia đã trình bày trên một bản đồ ghi rõ 51 nhà ở Central Valley đã được cải biến thành trại trồng cần sa với kỹ thuật cao và truy tố 18 người liên hệ có tổng số doanh thu được ước lượng $100 triệu một năm. (H.C.)

Kỳ sau: Vấn đề sử dụng cần sa