“Trong lúc chờ đến phiên mình vô phỏng vấn, em chợt nghĩ, nếu như mình bị từ chối thì sao? Rồi em rùng mình. Không dám nghĩ đến nữa, chị à!”

Không dám nghĩ đến, nhưng nó nói tự dưng nước mắt nó cứ chảy xuống. Không ngăn được. Nó rùng mình nhớ lại chặng đường hơn 5 năm qua. Những đau đớn. Tủi hờn. Cô độc. Vất vả. Và cả nhục nhã. Ðắng cay. Mà nó đã cắn răng chịu đựng, chỉ chờ đến giờ phút sắp sửa xảy đến.

***

Trong đầu nó nhớ như in ngày nó rời Sài Gòn, có khác gì lắm đâu, những người âm thầm đi vượt biên xưa kia. Chỉ biết chắc một điều là nó không chết vì cướp biển, không chết vì đói khát, không chết vì đắm tàu hay bão tố. Nó có chỗ ngồi đường hoàng trên một chuyến bay.

 Nhưng nếu người đi vượt biên năm xưa, một khi đặt chân đến miền đất tự do, đồng nghĩa với chuyện họ đã thành công, cho lựa chọn của mình.

Còn với nó, đó lại chỉ mới là sự khởi đầu, cho những gian nan phía trước, mà nó không thể nào biết được thời gian sẽ tính bằng gì. Kết quả cụ thể là cái gì. Tất cả chỉ là sự may rủi của số phận.

Nó đến miền Nam California vào Mùa Hè cách đây hơn 5 năm. Mang theo vết thương của một gia đình đang đứng bên bờ vực của sự đổ vỡ. Mang theo nỗi nhớ cồn cào, đớn đau đứa con gái vừa hơn 3 tuổi. Nó như một người thất thần, hoang mang trước mọi thứ.

Nó đi những bước đầu tiên như kẻ mộng du, không định hướng. Chỉ biết nó cần có một việc làm, một chỗ ăn, chỗ ngủ, để tự nuôi sống phần xác trước khi có thể chờ đợi vết thương hồn nó bình an.

Một năm làm công việc chăm sóc người già mang nhiều trọng bệnh, nó ăn, ở luôn ngay nhà chủ. Một năm trời, mỗi đêm nó chỉ ngủ được từ 2 đến 3 tiếng. Có đêm nó thức trắng. Không phải vì chăm sóc người bệnh. Mà vì tâm bệnh của chính nó. Nó xác xơ như cành cây sau mùa bão tố. Bao nhiêu tiền làm ra, nó chẳng tiêu gì cho bản thân. Nó gửi trả món nợ ngày nó ra đi. Và nó gửi về, như một sự bù đắp cho đứa con gái cần hơi mẹ.

Ðể thoát khỏi sự trầm uất, nó quyết định tìm một công việc khác, dù có vất vả và lương có ít hơn. Nó cần một môi trường thoáng hơn để thở, để bắt đầu sống.

Bưng phở. Nó không thể có lựa chọn tốt hơn, khi mà visa nó đã hết hạn, giấy phép đi làm nó không có. Nó sống cuộc đời của kẻ di dân bất hợp pháp, trong bộn bề những lo toan. Lo cho công việc làm. Lo cho sự an toàn của mình. Lo cho khoản nợ nần ba mẹ nó đang mang nơi quê nhà vì mùa điều, mùa tiêu thất bát. Dáng nhỏ của nó càng quắt queo, chao đi vì những gánh nặng chồng chất. Nó không quên những lúc nó vụt chạy ra cửa sau. Trốn. Khi người ta đến kiểm tra tiệm. Nó không quên người nó run như sốt và tim nó đập chừng vỡ ra. Nó không quên nó bưng mặt khóc cho những nỗi sợ hãi đó.

Nhưng nước mắt đó vẫn còn quá ít, so với những đêm nó khóc vùi vì nhớ con, vì những dằn vặt, những điều tiếng mà gia đình chồng giáng xuống nó. Nó muốn có một khoảng cách về không gian, về thời gian, để nhìn lại cuộc hôn nhân của mình. Nhưng dường như, sự hàn gắn đã không còn là dấu hiệu cho niềm hy vọng.

Nó quyết chọn con đường sẽ ở lại miền đất này, làm tất cả, đến một ngày nào đó, sẽ mang được con gái nó sang. Người ta đã đánh đổi nhiều thứ, kể cả mạng sống để có thể tồn tại ở mảnh đất này. Thì khi nó có nhiều cơ may hơn, tại sao nó không cố gắng?

Nó chắt chiu. Nó dành dụm. Tiền sẽ giúp nó thực hiện ước mơ của mình.

Nhiều người đàn ông ngỏ ý muốn “giúp” nó. Họ hứa hẹn với nó một tương lai có nụ cười, có màu hồng.

Nhưng, như con chim một lần trúng tên, nó không thấy mình sẵn sàng cho bất cứ một cuộc hôn phối nào nữa. Nó từ chối những tình cảm trai gái. Nó muốn tự mình kiếm tiền, từ những bát phở nó bưng, từ những đống rau nó nhặt, từ tất cả những gì sức nó có thể làm được, để thực hiện ước mơ của mình - Ðổi lấy một tấm thẻ xanh. Tấm thẻ bảo đảm cho nó một sự an toàn và hợp pháp, trong chừng mực nào đó, tương lai của nó.

Phạm pháp. Người ta nhân danh nhiều điều để miệt thị và lên án chuyện nó tìm đường ở lại đất nước này, bằng cách đó, là phạm pháp.

Nó chấp nhận.

Thói đời, người ta vẫn thích dè bỉu người khác. Lý do mình tồn tại ở mảnh đất này, bao giờ cũng vĩ đại và cao cả hơn giấc mơ của kẻ khác.

5 năm, khi mà ước mơ của nó tưởng chừng vẫn giậm chân tại chỗ, thì một tình cờ, trong số những tình cờ rất ngẫu nhiên, rất lạ thường của cuộc đời, đã xảy ra.

Hai người bạn, một trai một gái, cùng nó làm một hành trình dài 4 ngày từ miền Tây sang miền Ðông Hoa Kỳ. Ðể thực hiện ước mơ của nó.

Tất cả như một cuốn phim nó đang review lại. Nó nhìn người đàn ông đang mở lòng giúp nó, cũng là một trong hai người đã đi cùng nó trong hành trình từ Tây sang Ðông. Bằng sự biết ơn.

***

“Trong thời gian qua, cô có tiếp tay với tổ chức khủng bố nào không?” - Không.

“Trong thời gian qua, cô có đưa người vào Mỹ một cách trái phép không?” - Không.

“Cô có một đứa con gái còn đang ở Việt Nam?” - Ðúng.

“Cô có muốn mang con gái cô sang Mỹ trong tương lai không?” - Muốn.

Câu cuối cùng, “3 tháng trước khi thẻ xanh này hết hạn, cô nhớ phải nộp hồ sơ xin cấp thẻ xanh 10 năm”.

Ðó là tất cả những gì người ta đã hỏi nó trong cuộc phỏng vấn.

Nước mắt nó vòng quanh. Nó chỉ biết nắm lấy bàn tay người đàn ông, bạn của bạn nó, siết chặt.

***

Trời Mùa Xuân có những ngày mưa xói đất. Ngày nó cầm trong tay tấm thẻ xanh, cũng là ngày tin nhà báo sang: Ba nó ung thư máu.

Dáng nhỏ của nó lại chao đi, gồng gánh 12 tiếng làm việc mỗi ngày, gửi tiền về thay máu cho ba.

Nhưng dù sao, nó không phải canh chừng cửa sau để vụt chạy. Trốn. Khi người ta đến kiểm tra tiệm. Bởi, nó đã có tấm thẻ xanh - đủ yên tâm còng lưng làm, kiếm tiền giúp cha, và chắt chiu đến ngày con gái nó sẽ đoàn tụ cùng mẹ, trên miền đất này.