Friday, May 22, 2009  
 

Hình bên: Các loại chất “béo” trong quả “Bơ” - “Avocado” - hay dầu “Olive”, các loại hạt như đậu phộng, hạt điều, v.v... hoặc các giống cá có nhiều chất mỡ thì lại làm giảm chất “cholesterol” loại “xấu” và gia tăng mức “cholesterol” loại “tốt”. Chúng cũng giúp người ta sụt cân, đặc biệt là giảm thiểu tỷ lệ mỡ trong cơ thể. Còn chất mỡ từ các loại động vật khác, bất lợi về một số mặt như người ta vẫn biết đến thì theo công trình nghiên cứu mới đây lại có một vai trò không nhỏ trong việc củng cố trí nhớ nơi con người. (Theo “Popular Science Magazine”)

Người Việt sinh sống ở hải ngoại từ nhiều năm nay đã lánh xa các thức ăn có nhiều chất béo, chất mỡ. Mấy món đó là đi liền với chữ “cholesterol” trong tâm trí người ăn.

Ðã lâu lắm rồi, ở hải ngoại này không còn cái màn một người - dù béo dù gầy - vào tiệm phở mà đòi cho có thêm một chén “nước béo” để chế vào bát phở. Số khách ăn phở gà mà đòi cho được da gà kèm theo có lẽ cũng đếm được trên đầu ngón tay. Còn Tết đến - cứ tạm coi như ở hải ngoại cũng có Tết - thì cũng đã lâu lắm rồi, không còn cái màn cắt miếng bánh chưng ra mà thấy giữa mớ nhân đậu xanh lại vừa có cả thịt lẫn một miếng mỡ cho đúng nghĩa của một miếng mỡ.

Chỉ có cái phiền là thiên nhiên không mấy thích những chuyện “bất cập” hay “thái quá”. Tuần rồi, cũng có bài báo trong tuần báo “Time” khi đề cập đến chuyện ăn uống kiêng khem thì có phần kết luận đại ý khuyên ta nên tránh tình trạng “Lợi chỗ này thì có khi lại kém hay chỗ khác, vấn đề là tùy nơi tình trạng cụ thể ở mỗi con người khi bàn đến chuyện ăn uống”!

Chả lẽ chất béo, chất mỡ chúng nó tai hại đến như thế hay sao? Việc đó thì ta để cho các giới khoa học chuyên môn người ta tính toán, cân nhắc.

Vậy thì tin mới đây nhất của nhóm “Health Day News” ( 29 Tháng Tư 2009 ) và cả của tạp chí “Popular Science” ( 08 Tháng Năm 2009 ) đều có bài viết với nội dung như sau đây:

Khi ta ăn các loại thức ăn có nhiều chất mỡ thì não bộ của chúng ta tạo nên được dạng trí nhớ - ký ức - dài hạn về mặt kinh nghiệm; một công trình nghiên cứu mới toanh vừa đi đến kết luận như thế.

Các sự khám phá mới mẻ đó đã giúp người ta biết thêm được về mối liên hệ giữa số lượng mỡ người ta ăn vào trong cơ thể và việc kiểm soát, tránh cho người ta ăn quá đà, và điều đó có khả năng giúp giới chuyên môn tìm ra những phương hướng mới mẻ khác trong việc trị liệu tình trạng mập phì cũng như các hiện tượng rối loạn khác trong việc âm thực, theo như kết luận của các nhà nghiên cứu tại đại học “Univeristy of California, Irvine”.

Trong các đợt nghiên cứu trước đây, họ đã khám phá ra rằng các các “át xít oleic” - có tính chất dầu mỡ - trong chất mỡ ta ăn đều được biến cải thành một hợp chất gọi là “oleoylethanolamide” (viết tắt là “OEA”) tích tụ nơi phần trên của đường ruột. Chất OEA này truyền những tín hiệu hãm bớt yêu cầu ăn uống lên óc để gia tăng cảm giác no đầy trong bụng. Các mức OEA cao có khả năng giảm thiểu đòi hỏi, nhu cầu ăn uống nơi con người.

Còn trong đợt nghiên cứu vừa mới đây thì các chuyên gia lại phát hiện ra rằng chất OEA đồng thời củng cố trí nhớ trong não bộ, khi mà các ký ức thuộc loại chóng vánh, ngắn hạn, đều được chuyển hóa thành những ký ức có ý nghĩa, và bền bỉ. Chất OEA tạo ra diễn biến đó bằng cách khởi động nhằm tăng hiệu năng các tín hiệu trong khu “amygdala” của não bộ, tức là trung khu có vai trò duy trì trí nhớ hoặc những cảm xúc mạnh do cuộc sống nơi từng cá nhân tạo nên.

Bản nghiên cứu đó đã được đăng tải trên mạng trong số tuần lễ cuối Tháng Tư của đặc san “Proceedings of the National Academy of Sciences” (“Tiến trình hoạt động của Viện Hàn Lâm Khoa Học Quốc Gia”).

Nhà Thần Kinh Học Danielle Piomelli, đồng tác giả của bản nghiên cứu nêu trên, qua một bản tin của viện Ðại Học UC Irvine đã phát biểu: “OEA là một thành phần của chất keo ở dạng phân tử để trí nhớ con người ta được gắn chặt vào. Từ thuở cổ sơ, hoạt động mang tính phụ trợ cho trí nhớ của hợp chất OEA đã giúp cho các sinh vật thuộc loài có vú nhớ được địa điểm cũng như thời điểm chúng đã tùng ăn một thức ăn có chất mỡ, chất béo, và như vậy thì hợp chất đó đã là một công cụ đặc biệt trong quá trình tiến hóa của giống người thuở sơ khai cũng như của các loài có vú khác”.

Khả năng đó có thể đã là một động cơ phục vụ cho sự sinh tồn của giống người thuở sơ khai, thế nhưng mọi việc ngày nay thì đã khác đi nhiều. Vì các loại thực phẩm có nhiều chất béo, chất mỡ đã quá dư thừa cho nên khả năng đó có thể khiến người ta thèm ăn thèm uống, dẫn đến ăn uống quá đà và tình trạng mập phì, bà Piomelli nói thêm như thế.