“Một nguyện vọng với hơn 100 ngàn chữ ký có giá trị cụ thể và sức mạnh để chính giới Hoa Kỳ hiểu là cộng đồng người Việt tại Mỹ muốn gì trong quan hệ Mỹ-Việt."

Ông Đỗ Thành Công. (ảnh Bùi Văn Phú)

Sự kiện Toà Bạch Ốc có buổi gặp gỡ cộng đồng người Việt tại Hoa Kỳ vào ngày 5/3 tới đây để chính phủ Mỹ nghe quan điểm của họ về nhân quyền Việt Nam đang được người Việt hải ngoại chú ý.

Đây là lần thứ ba trong hai thập niên qua Bạch Ốc chính thức có những tiếp xúc với người Mỹ gốc Việt về những vấn đề liên quan đến Việt Nam.

Ông Đỗ Thành Công, một người đã được Tổng thống George W. Bush đón tại Bạch Ốc vào năm 2007 chia sẻ cảm nhận riêng về lần tiếp xúc đó và những hy vọng trong lần gặp sắp đến với giới chức Mỹ.

Theo ông Công, lí do Tổng thống Bush tiếp phái đoàn người Việt ngay trước chuyến viếng thăm Hoa Kỳ của Chủ tịch Nước Nguyễn Minh Triết là để “lắng nghe về tình hình nhân quyền đồng thời cũng là để gửi tín hiệu bất bình từ phiá chính quyền Mỹ đối với Hà Nội vì lúc đó họ gia tăng đàn áp các nhà bất đồng chính kiến sau khi Việt Nam được gia nhập WTO và được đưa ra khỏi danh sách CPC”.

Buổi tiếp xúc vào cuối tháng 5/2007 có bốn đại diện cho các tổ chức chính trị người Việt là các ông Nguyễn Quốc Quân, Đỗ Hoàng Điềm, Lê Minh Nguyên và Đỗ Thành Công. Hai nhà hoạt động dân chủ Đỗ Nam Hải và Nguyễn Chính Kết được mời nhưng vì còn trong nước nên không thể đến dự.

Dịp đó ông Đỗ Thành Công đưa ra một số đề nghị, như yêu cầu Hoa Kỳ hủy bỏ chuyến đi của Chủ tịch Nguyễn Minh Triết, có thái độ cụ thể trước việc Hà Nội bắt giam những người bất đồng chính kiến, vi phạm tự do tôn giáo và hỗ trợ cho tiến trình dân chủ tại Việt Nam.

Ngoài ra ông cũng kêu gọi Tổng thống Bush không viện trợ, không bán vũ khí, thiết bị quân sự cho Hà Nội vì họ sẽ dùng vũ khí này để vừa bảo vệ chế độ độc tài toàn trị, kéo dài sự thống trị của chế độ cộng sản, vừa dùng nó để trực tiếp đàn áp những người bất đồng chính kiến và nhân dân Việt Nam.

Ông Công cho biết Việt Nam đã muốn mua vũ khí của Hoa Kỳ để tân trang quân sự từ năm 2005.

Buổi tiếp xúc vào cuối tháng 5/2007 có bốn đại diện cho các tổ chức chính trị người Việt là các ông Nguyễn Quốc Quân, Đỗ Hoàng Điềm, Lê Minh Nguyên và Đỗ Thành Công.

Sau khi lắng nghe, Tổng thống Bush nói rằng việc hủy bỏ cuộc gặp với ông Nguyễn Minh Triết thì Hoa Kỳ sẽ nghiên cứu lại. Còn sự kiện Việt Nam đàn áp nhân quyền ông đã ghi nhận và vì vậy mới có cuộc gặp mặt hôm nay với phái đoàn người Việt.

Theo lời ông Công, Tổng thống Bush đã nói “Trên phương diện quan hệ ngoại giao phiá Mỹ sẽ không thể làm gì cho nhân dân Việt Nam nếu nhân dân không chủ động đấu tranh. Nếu có đấu tranh, đòi hỏi dân chủ, tự do thì sẽ có yểm trợ vì đó là những giá trị mà Hoa Kỳ luôn cổ xúy”.

Bất ngờ trước yêu cầu không bán vũ khí, Tổng thống Bush đã quay sang hỏi ngay các cố vấn an ninh quốc gia hiện diện trong cuộc gặp và một cố vấn tổng thống cho biết là “Hiện nay vấn đề đó chưa diễn ra”, rồi ông Bush nói với tôi: “Ông Đỗ yên tâm, chuyện này sẽ không xảy ra được”. Ông Công kể lại như thế.

Về ảnh hưởng của Hoa Kỳ đối với tình trạng nhân quyền ở Việt Nam sau buổi gặp, ông Công nhận xét: “Cụ thể là Hà Nội trong các năm từ 2007 đến 2009 đã không tuyên án nặng nề các nhà bất đồng chính kiến như bây giờ”.

Điều 88 luật hình sự thường được Hà Nội dùng để kết án những người phát biểu quan điểm bất đồng với nhà nước. (ảnh Bùi Văn Phú)

Theo ông các bản án trong thời gian đó không vu vơ, lấp liếm và dàn dựng một cách lộ liễu và hầu hết đều qui vào điều 88 luật hình sự. Sau đó vì áp lực đã chuyển qua tội “lợi dụng dân chủ” theo điều 258 với khung án nhẹ hơn.

Qua vận động của người Việt, phiá Hoa Kỳ đã có áp lực cụ thể đòi hỏi Hà Nội hủy bỏ qui định quản chế hành chánh có từ thời Thủ tướng Võ Văn Kiệt và bỏ điều 88 luật hình sự vì nó tùy tiện và được dùng để trấn áp quyền tự do tư tưởng và phát biểu.

Ông Công cho biết giới chức ngoại giao Mỹ tại Hà Nội và Sài Gòn đã rất tích cực hỗ trợ cho việc đấu tranh nhân quyền qua những thăm viếng, thường xuyên ủng hộ, bảo vệ các anh chị em đấu tranh cho nhân quyền và dân chủ.

Ngày 5/3 ông Đỗ Thành Công sẽ có mặt trong phái đoàn người Việt vào Bạch Ốc trao thỉnh nguyện thư. Về những hy vọng từ cuộc gặp tới, ý kiến của ông như sau:
“Một nguyện vọng với hơn 100 ngàn chữ ký có giá trị cụ thể và sức mạnh để chính giới Hoa Kỳ hiểu là cộng đồng người Việt tại Mỹ muốn gì trong quan hệ Mỹ-Việt. Về lâu dài chính phủ sẽ phải dè dặt và cân nhắc các giá trị để có thể vừa đạt được quyền lợi của Mỹ nhưng cũng sẽ không làm phật lòng cộng đồng người Việt. Bản thỉnh nguyện thư sẽ tạo áp lực lên phiá chính quyền Obama cũng như lập pháp Hoa Kỳ, cụ thể là Thượng viện khi họ cứu xét một số chính sách liên quan đến Việt Nam”.

Tuy nhiên ông cũng dè dặt về sự thay đổi các quyết định có tính chiến lược của Hoa Kỳ. Theo ông Công, quyền lợi của Mỹ phải được xét ưu tiên rồi mới đến những vấn đề như nhân quyền, quyền lợi của người thiểu số.

Đối với nhà nước Việt Nam, theo ông Công thì thành quả của vận động được 100 ngàn chữ kí là nói thẳng cho Hà Nội hiểu là ngày nào Việt Nam còn chế độ toàn trị, Đảng Cộng sản Việt Nam còn nắm chính quyền, ngày đó họ sẽ không có đồng minh là cộng đồng Việt Nam trên mặt trận ngoại vận.

Ông Đỗ Thành Công là một kĩ sư tin học ở San Jose, thường viết chính luận dưới tên Trần Nam và hiện là phát ngôn nhân của Đảng Dân chủ Nhân dân, một tổ chức chính trị hoạt động trong nước.

Mùa hè 2006 ông về Việt Nam hoạt động và đã bị giới chức an ninh bắt giam hơn một tháng. Qua vận động và can thiệp của chính phủ và các dân cử Mỹ Hà Nội đã phải trả tự do cho ông.

Ông Công cho biết hiện nay trước sự đàn áp trong nước, Đảng Dân chủ Nhân dân hoạt động ngầm để bảo vệ đảng. Bên cạnh các đảng viên đã ra mặt công khai vì nhiều lý do, hầu hết các hoạt động đều tiến hành bí mật. Các sự việc đã xảy ra như rải truyền đơn, vẽ biểu ngữ, tham gia công đoàn, bênh vực dân oan, đấu tranh nhân quyền, bảo vể chủ quyền v.v… đều có sự hiện diện của Đảng Dân chủ Nhân dân. Từ năm 2006 đã có hơn 10 đảng viên bị bắt, nhiều người trong số đó giữ vai trò lãnh đạo. Nhiều đảng viên đã được trả tự do sau thời gian bị tuyên án tù.

Sau buổi tiếp xúc với giới chức Bạch Ốc ông Công cũng sẽ có buổi gặp với đại sứ Mỹ tại Việt Nam David Shear để trình bày rõ thêm về tình hình vi phạm nhân quyền của Hà Nội cũng như quan tâm riêng của Đảng Dân chủ Nhân dân.

Hiện nay tại Hạ viện Hoa Kỳ có một dự luật về nhân quyền Việt Nam H.R. 1410 đã được thông qua ở tiểu ban.

Ngoài ra còn có Nghị quyết H. Res. 484 do Dân biểu Loretta Sanchez đệ trình với yêu cầu Hà Nội trả tự do cho hơn 30 tù chính trị như Cù Huy Hà Vũ, Lê Công Định,
Trần Huỳnh Duy Thức, Nguyễn Văn Hải (Điếu Cày), Nguyễn Tiến Trung, Phạm Thanh Nghiên, Paulus Lê Sơn, Phan Thanh Hải v.v… Bản nghị quyết cũng yêu cầu Việt Nam ngưng áp dụng các điều 79 và 88 của bộ luật hình sự đối với những người phát biểu quan điểm bất đồng trong tinh thần ôn hoà.