“quyết định không tham dự đại hội của hai ông cựu tổng thống là quyết định hữu lý nhất,”

Ðại Hội Toàn Quốc Cộng Hòa

 Có rất nhiều khác biệt giữa đại hội đảng Cộng Hòa đang diễn ra ở Tampa, Florida và đại hội đảng Dân Chủ sẽ bắt đầu vào ngày Thứ Hai tuần tới ở Charlotte, N. Carolina.

Một trong những điểm khác biệt được mọi người chú ý đến là tuần sau cả hai vị cựu tổng thống Dân Chủ là ông Jimmy Carter và Bill Clinton đều xuất hiện và đọc bài phát biểu mang nội dung dưới quyền lãnh đạo của ông Barack Obama, nước Mỹ đang đi đúng đường, kinh tế đang trên đà phát triển v.v... Trong khi đó ở Tampa, dù có đốt đuốc cũng không tìm thấy bóng dáng hai vị cựu tổng thống mang tên Bush, ông bố lãnh đạo đất nước từ 1989 đến 1992, ông con là người đưa nước Mỹ vào hai cuộc chiến trong thời gian ngồi ở Tòa Bạch Ốc từ năm 2001 đến 2008.

Chuyện hai ông cựu tổng thống nhà Bush không xuất hiện là điều được Ban Vận Ðộng Tranh Cử Mitt Romney giải thích với báo giới. Trước hết, “ông Romney có mời cả ông 41 lẫn ông 43 tham dự, nhưng hai ông từ chối.” Ông 41 (ông Bush bố) thì viện cớ lý do mỗi ngày tuổi một cao, sức khỏe mỗi ngày mỗi yếu “đi lại khó khăn,” còn ông 43 (tức ông “W”) thì bận rộn việc riêng nên không thể tham dự được. Ðương nhiên sau lời giải thích đó là lời nhắn nhủ theo đúng phong cách lẫn thủ tục ngoại giao: “Dù không có mặt, cả hai vị cựu tổng thống đều cầu chúc đại hội thành công, hết lòng ủng hộ ông Mitt Romney và kêu gọi mọi người đoàn kết để đưa ông Romney vào Tòa Bạch Ốc.”

Sự thật, hình như, không đúng như thế.

Những đồn đãi nghe được tại Tampa xác nhận “quả thật cả hai ông đều được mời” nhưng đều từ chối vì không muốn “sự xuất hiện của các vị cựu tổng thống sẽ khiến mọi người chú ý, trong lúc tất cả mọi chú ý đều phải được dành cho ứng viên Mitt Romney.” Một cựu nhân viên làm việc với ông “W” còn bảo “cả ông 41 lẫn ông 43 đều biết vai trò lãnh đạo của mình đã hết, hai ông hiểu đây là thời đại của ông Romney và dù không thể hiện diện ở đại hội, hai ông rất hài lòng khi thấy ông Romney là người sẽ lãnh đạo đảng và quốc gia trong những năm tới.”

Sự thật, hình như, vẫn không hẳn như thế.

Theo một số chiến lược gia Cộng Hòa có mặt tại Tampa, ông Romney có mời nhưng cả hai ông Bush đều hiểu “không nên tham dự.” Lý do: sự xuất hiện của ông Bush “bố” lẫn ông “W” sẽ gây nhiều khó khăn cho liên danh Romney-Ryan khi dùng diễn đàn đại hội để thuyết phục cử tri toàn quốc.

Nhà phân tích Peter Donnell của phân bộ Cộng Hòa New Jersey nói rõ hơn: “Ông Bush bố ngồi ở Tòa Bạch Ốc có mỗi một nhiệm kỳ, sau đó thua đậm ứng viên Dân Chủ trẻ tuổi là ông Clinton; ông 'W' làm tổng thống đủ tám năm nhưng ngoài 2 cuộc chiến ông Obama phải ra tay giải quyết - trong đó có cuộc chiến Iraq mà ông Obama từng nói 'nước Mỹ đã phải vay tiền để tham chiến' - ông 'W' còn để lại một di sản mà ông Obama thường xuyên than thở bốn năm 'vẫn chưa giải quyết hết,' đồng thời cũng ông 'W' là người quyết định giảm thuế cho dân chúng, bất kể giàu nghèo để vực nền kinh tế quốc gia lúc cuộc suy thoái mới bắt đầu, quyết định đó của ông đã tạo thành một trong những cuộc tranh cãi sôi nổi nhất của chính trường trong ba năm qua, và sau rất nhiều cuộc thương thuyết, hai đảng Dân Chủ lẫn Cộng Hòa không đi đến một giải pháp tương nhượng chính trị cần có. Bên Dân Chủ bảo nhà giàu 'không cần giảm thuế,' bên Cộng Hòa thì nói “lúc này không giảm thuế thì người có tiền đâu muốn đầu tư.”

Ông Donnell tin rằng “quyết định không tham dự đại hội của hai ông cựu tổng thống là quyết định hữu lý nhất,” giúp ông Romney cùng Ban Tham Mưu “thở phào nhẹ nhõm.” Ông này nói thêm chính sự vắng mặt “thật cần thiết” này giúp ông Romney cơ hội tấn công thẳng vào đối thủ Dân Chủ, dễ dàng bảo với mọi ngưởi “ông Obama là người lãnh đạo, phải nhận trách nhiệm đã làm không tròn công tác, không thể đổ lỗi cho người khác.” Người ông Obama thường đổ lỗi chính là ông “W,” vị cựu tổng thống mà các cuộc thăm dò dư luận đều nói “là vị cựu tổng thống còn sống mà dân chúng ít có cảm tình nhất” lại còn là vị tổng thống “bị dân chúng chê bai là kém cỏi nhất về chính sách.”

Nhưng dù không xuất hiện, ông “W” vẫn được các đại biểu của đảng nhắc tới hay nghĩ tới. Lý do bảy năm trước đây ông bị dân chúng chỉ trích vì quá chậm chạp trong việc di tản dân chúng tránh bão Katrina, khiến hàng trăm người chết. Ðúng ngày đó bảy năm sau, bão Isaac lại đổ vào New Orleans khiến mọi người dự đại hội ở Tampa không thể không nhớ đến ông.

Nhớ đến ông “W” càng nhiều, họ lại càng nhớ đến chuyện mới xảy ra bốn năm trước đây khi các cố vấn và ngay chính ông John McCain cũng không muốn ông “W” xuất hiện ở đại hội đảng mà không biết phải giải quyết như thế nào. May quá, trận bão Gustav thổi vào nước Mỹ đúng lúc đại hội diễn ra, giúp phe ông McCain có lý do để giải thích với báo chí: Tổng Thống bận phải ở D.C. điều hành chương trình phòng chống và cứu trợ bão lụt.

Cũng phải nói thêm không có ông Bush bố và ông “W,” nhưng có ông Cựu Thống Ðốc Jeff Bush xuất hiện vào ngày cuối của đại hội, kêu gọi cử tri Florida bỏ phiếu ủng hộ ông Romney vào tháng 11 tới đây. Một nhà báo bảo với các đồng nghiệp: “nếu tên ông này không phải là Bush thì có thể ông ta đang sửa soạn đọc bài diễn văn nhận lời đề cử của đảng để ra tranh cử tổng thống, chứ không phải được nhờ đọc bài phát biểu kêu gọi bỏ phiếu ủng hộ cho người khác.”