Một nhóm quan chức Mỹ đã cùng với các đối tác ở Bắc Kinh dự một cuộc họp cấp cao để kỷ niệm 30 năm bang giao Trung-Mỹ. Phiên họp trong 2 ngày chấm dứt hôm qua, là lúc các nhà lãnh đạo cũ và mới của cả hai bên đồng ý về sự cần thiết phải tiếp tục tăng cường điều mà nhiều diễn giả gọi là mối bang giao song phương quan trọng nhất trên thế giới. Từ Bắc Kinh, thông tín viên đài VOA Stephanie Ho gửi về bài tường thuật sau đây.

Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Ðào (phải) Cựu Tổng thống Hoa Kỳ Jimmy Carter (giữa) và Cựu cố vấn an ninh quốc gia Henry Kissinger (phải) tại Sảnh đường Nhân dân ở Bắc Kinh

Ông Jimmy Carter, Tổng thống Hoa Kỳ vào lúc Washington bình thường hóa quan hệ với Trung quốc năm 1979, nằm trong số những người hiện diện.

Các nhân vật chính trị nổi bật khác của Mỹ gồm các cựu cố vấn an ninh quốc gia Henry Kissinger, Brent Snowcroft và Zbigniew Brzezinski.

Ông Kissinger đã thực hiện một chuyến đi Trung Quốc phá vỡ tình trạng băng giá vào năm 1971, vào thời điểm mà Washington và Bắc Kinh còn chia cách. Ông nói rằng sự vắng mặt của các quan hệ rộng rãi khiến tổng thống lúc đó là ông Nixon tập trung vào các nguyên tắc cơ bản cho một nền bang giao lâu dài trong cuộc hội kiến lãnh tụ Trung quốc Mao Trạch Đông ở Bắc Kinh năm 1972.

Vấn đề lớn nhất giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc vào thời đó là Đài Loan. Chính quyền của Quốc dân Đảng Trung Hoa đã chạy qua hòn đảo vào năm 1949, sau khi thua đảng Cộng sản trong cuộc nội chiến. Washington đã thừa nhận chính phủ ở Đài Bắc là đại diện cho toàn thể Trung Hoa. Để bình thường hóa bang giao với Trung quốc, Washington đã chuyển sự thừa nhận đó qua Bắc Kinh.

Trung Quốc đã coi và vẫn coi Đài Loan như một phần lãnh thổ của Trung quốc. Bắc Kinh đã quyết tâm sử dụng vũ lực nếu cần để ngăn hòn đảo này tuyên bố độc lập.

Ông Brzezinski, người từng là cố vấn an ninh quốc gia của tổng thống Carter, nói rằng vấn đề Đài Loan không còn là một cái gai nhọn trong bang giao song phương nữa.

Ông Brzezinski nói: “Bang giao Trung-Mỹ càng tốt đẹp, thì vấn đề Đài Loan càng bớt quan trọng, và càng tạo điều kiện dễ dàng hơn cho Đài Loan và Hoa Lục thiết lập một mối quan hệ hữu cơ hơn. ”

Các cựu giới chức Hoa Kỳ được đối đãi như các nhân vật chính trị nổi tiếng. Các chương trình truyền hình chiếu hình ảnh chủ tịch Hồ Cẩm Đào của Trung Quốc tiếp đón họ hồi hôm qua tại Đại sảnh đường Nhân dân.

Chủ tịch Hồ Cẩm Đào nói rằng tất cả các quan khách đều là 'bạn cũ của Trung Quốc'. Ông nói họ đều chứng kiến việc thiết lập bang giao giữa hai nước và đóng một vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự thiệt lập bang giao Trung-Mỹ.

Tổng thống Carter nói với chủ tịch Hồ Cẩm Đào rằng ông rất ngạc nhiện trước điều mà ông mô tả là 'những thay đổi lớn lao' đã diễn ra bên trong Trung quốc, và trong bang giao Trung-Mỹ, trong thời gian 30 năm qua.

Ông Carter nói: “Bang giao giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ nay đã phát triển thành mối bang giao quan trọng nhất trên thế giới.”

Ông Carter cho biết trước khi đến Trung Quốc, ông đã nói chuyện với tổng thống tân cử Barack Obama, người sẽ tuyên thệ nhậm chức vào ngày 20 tháng này. Ông đã chuyển lời chúc mừng riêng của ông Obama cùng với lời cam kết tiếp tục quan hệ hợp tác trong tinh thần tôn trọng lẫn nhau.