06 Tháng 12 2008 - Cập nhật 01h46 GMT

Nhiều dự án hạ tầng lớn của Việt Nam sẽ bị ảnh hưởng sau quyết định ngừng cấp ODA của Chính phủ Nhật Bản.

Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư VN Võ Hồng Phúc nói với báo giới sau hội nghị Nhóm Tư vấn các nhà tài trợ CG hôm thứ Sáu 5/12 rằng ba dự án mà Nhật Bản chuẩn bị cam kết cho vay vốn là Dự án thoát nước Hà Nội giai đoạn 2, Dự án vệ sinh môi trường Hải Phòng và Dự án tàu điện ngầm Hà Nội nay chưa có vốn.

Nhiều dự án giao thông và nông thôn sử dụng vốn ODA của Nhật nay cũng bị cắt vốn, lớn nhất là Dự án đại lộ Đông Tây và cải tạo môi trường nước TP Hồ Chí Minh.

Hôm thứ Năm, đại sứ Nhật tại Việt Nam Mitsuo Sakaba thông báo chính phủ nước này sẽ ngừng cấp mới ODA cho năm tới và đóng băng khoản vốn vay đã cam kết trong năm nay.

Thiếu Nhật Bản, tổng lượng viện trợ phát triển các nước cam kết cho Việt Nam năm 2009 giảm 8% so với năm 2008, ở mức 5 tỷ đôla.

Bên cạnh Nhật, châu Âu cũng giảm cam kết năm nay so với năm ngoái khoảng 70 triệu đôla, còn 893,4 triệu đôla.

Bộ trưởng Phúc nói: "Nếu không có sự cố (Nhật Bản ngừng cấp viện), cam kết ODA dành cho Việt Nam năm 2009 có thể vượt 6 tỷ đôla".

Giải quyết sớm

Tuy nhiên, ông Võ Hồng Phúc bày tỏ hy vọng hai bên sẽ giải quyết sớm các cản trở và có thể "ký kết công hàm về ODA cho Việt Nam vào đầu năm 2009".

Điều đó có nghĩa, vụ cáo buộc tham nhũng liên quan Công ty Tư vấn Thái Bình Dương (PCI) sẽ phải sáng tỏ trong thời gian tới, vì Tokyo đã đặt điều kiện này cho việc cam kết cấp viện của mình.

Từ khi bê bối vỡ lở, người Nhật đã xử lý ráo riết các quan chức Nhật sai phạm.

Phía Việt Nam, quá trình điều tra vẫn còn tiếp tục, và ông bộ trưởng Kế hoạch Đầu tư từ chối bình luận gì thêm với lý do "Những công việc này do Bộ Công an thực hiện, tôi không có nhiều thông tin".

Ông cũng cho hay "Việt Nam đã gửi công hàm sang Nhật đề nghị trao đổi và cung cấp thêm thông tin".

Bộ trưởng Phúc đánh giá dù có "sự cố", hội nghị CG lần này vẫn thành công.

Được biết đại sứ Nhật Sakaba đã rời hội nghị ngay buổi sáng chứ không chờ tới khi buổi họp chính thức kết thúc.

Báo chí VN vừa đưa tin trấn an rằng tuy ngừng ODA, tức vốn vay ưu đãi, Nhật Bản vẫn giữ hỗ trợ kỹ thuật và viện trợ không hoàn lại cho Việt Nam.

Tuy nhiên khác với một số nước như Anh quốc, hoàn toàn là viện trợ không hoàn lại, 90% viện trợ của Nhật Bản là ODA cho vay lãi suất thấp.

Giới chuyên gia nhận định, giảm nguồn vốn chỉ là một khía cạnh trong quyết định của Nhật Bản. Ảnh hưởng xấu nhất và nghiêm trọng nhất là uy tín của Việt Nam.

UBND TP HCM nói gì?

Trong khi đó, trong phiên bế mạc cuộc họp Hội đồng Nhân dân TP HCM hôm thứ Sáu, phó chủ tịch thường trực Nguyễn Thành Tài đã trả lời thắc mắc của các đại biểu.

Ông Tài là người được phân công trực tiếp làm việc với phía Nhật và đã tiếp xúc với bên Nhật "đến 8 - 9 lần” trong vụ này.

Theo ông phó chủ tịch, trong những lần làm việc đó, ông đã nói với phía Nhật Bản: "Nếu các bạn cho rằng PCI hối lộ cho quan chức, vậy thì hãy đưa bằng chứng, chúng tôi xử liền, chứ nói không không được”.

Báo Thanh Niên tường thuật rằng cũng theo ông, "cho đến giờ phút này, phía Nhật Bản cũng không đưa ra được chứng cứ" và quyết định tạm đình chỉ ông Huỳnh Ngọc Sỹ, phó giám đốc Sở Giao thông Công chính, cũng chỉ là vì bên Nhật đã xử quan chức PCI nên VN phải cân nhắc.

Ông Nguyễn Thành Tài cũng giải thích sở dĩ không cung cấp tin cho báo chí vì phía Nhật Bản đề nghị.

"Chúng ta cam kết và thực hiện điều đó, không công bố cho báo chí. Thậm chí trên một diễn đàn HĐND TP tôi đã đề nghị báo chí không nói vụ này."

Thế nhưng tại Nhật, thông tin đã được "tung đầy lên mạng".

Báo chí Nhật đã bắt đầu đưa tin về cáo buộc PCI từ giữa năm nay.