Bầu cử Quốc hội ở VN

Chủ tịch UBND là do Hội đồng Nhân dân bầu ra

Tin cho hay, giới chức thành phố Đà Nẵng đang có dự kiến tổ chức tranh cử chức vụ Chủ tịch Ủy ban Nhân dân thành phố.

Nếu được chấp thuận, đây sẽ là địa phương đầu tiên trong nước thực hiện mô hình tranh cử trực tiếp.

Báo Việt Nam trích lời ông Nguyễn Bá Thanh, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng, nói "trong thời gian tới, Đà Nẵng sẽ xin phép Trung ương" để làm việc này.

Quy trình tranh cử, theo ông Thanh, là qua sự giới thiệu và hiệp thương của Mặt trận Tổ quốc.

Ông Nguyễn Bá Thanh được trích lời nói: "Người tranh cử chức Chủ tịch UBND thành phố phải có chương trình hành động, biết tổ chức vận động tranh cử trước người dân".

"Giai đoạn cuối cùng, các ứng cử viên sẽ công khai tranh luận với nhau về chương trình hành động của mình trong nhiệm kỳ."

Theo đề xuất mới của thành phố Đà Nẵng, sau khi đắc cử, Chủ tịch thành phố sẽ được quyền chọn Phó Chủ tịch giúp việc và các chủ tịch quận, huyện, lần lượt như vậy đến cấp phường, xã.

Dân chủ cơ sở

Cho tới nay, chức Chủ tịch UBND là do Hội đồng Nhân dân (HĐND) địa phương bầu ra, cùng với các chức vụ khác như Chủ tịch, Phó Chủ tịch, Ủy viên thường trực HĐND; Phó Chủ tịch và các thành viên khác của UBND; trưởng Ban và các thành viên khác của các Ban của HĐND, Hội thẩm nhân dân của Tòa án Nhân dân cùng cấp.

Bầu cử trực tiếp đang là mô hình nhiều người ủng hộ, cho rằng phù hợp với xu hướng thời đại mới.

Tuy nhiên, một đề xuất mới đây về thí điểm bầu cử trực tiếp chức chủ tịch xã và xóa bỏ cơ quan Hội đồng Nhân dân cấp quận, huyện, đã không được Quốc hội VN thông qua.

Việc thí điểm này được giới chuyên gia ca ngợi là giúp người dân và chính quyền gắn bó với nhau hơn, nhưng lại không được các đại biểu Quốc hội ủng hộ.

Người tranh cử chức Chủ tịch UBND thành phố phải có chương trình hành động, biết tổ chức vận động tranh cử trước người dân.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng Nguyễn Bá Thanh

Ở Việt Nam, tranh cử là một khái niệm dường như thường gắn với các nền dân chủ nước ngoài.

Trước cuộc bầu cử Quốc hội XII tháng 5/2007, Phó Chủ tịch Quốc hội lúc đó, ông Nguyễn Văn Yểu trong một cuộc đối thoại trực tiếp trên mạng còn khẳng định: "Ở các nước khác có chế độ tranh cử, ở Việt Nam không có tranh cử mà là vận động bầu cử và theo quy định".

Ông Yểu giải thích: "Bầu cử khác với tranh cử, ứng cử viên không ai tranh ai, khi thực hiện vận động thì không làm phương hại đến lợi ích chung của các cơ quan, đơn vị khác. Có thể nói tốt về các đại biểu khác hoặc các cơ quan khác nhưng ứng cử viên không được nói gì phương hại đến ứng cử viên khác."

Hiện chưa rõ ý tưởng mới của thành phố Đà Nẵng có được ủng hộ hay không.