Cái chết của Neda làm chấn động thế giới |
Tác Giả: Trần Thị Sông Dinh |
Thứ Tư, 24 Tháng 6 Năm 2009 00:24 |
Cái chết của Neda làm chấn động thế giới, trở thành lời kêu gọi xuống đường của người Iran, và sự đối đầu tại Iran mang “tinh thần Thánh tử đạo”
Photo courtesy: AFP Cali Today News – Cuộc biểu tình vào ngày thứ bảy vừa qua tại Iran và sự đàn áp của cảnh sát, quân đội Iran đã để lại nhiều hình ảnh thảm khốc, mà cái chết của cô gái trẻ Neda đã trở thành tiếng gọi thức tỉnh của lương tâm nhân loại. Theo ngôn ngữ Farsi, Neda có nghĩa là lời kêu gọi (the call), hay tiếng nói (the voice) và trong trường hợp này, cái chết của cô trở thành lời kêu gọi cho người dân Iran vùng lên đòi dân chủ, là tiếng nói của một lớp người bị đàn áp bởi chính quyền độc tài. Trong số nhiều hình ảnh và video clips được phát chuyển đi ra thế giới, một cuốn video cho thấy một cô gái trẻ bị bắn vào tim, máu phọt ra miệng, chảy khắp mặt và người, rồi trút những hơi thở cuối cùng trong cảnh máu chảy xối xả, khiến mọi người trên thế giới xúc động đến tận cùng. Người con gái đó được gọi là Neda, nhưng các cơ quan truyền thông lớn trên thế giới chưa xác nhận được tên đầy đủ, hoàn cảnh cô bị bắn… Một người gần bên thu được những đoạn ngắn video này. Neda mặc quần jeans bị bắn gục ngả trên đường phố. Theo một bản tin trên một blog, thì cô Neda theo bố xuống đường biểu tình ôn hòa và bị quân đội Basiji nổ súng bắn trúng. Một người đứng gần cô đã dùng camera trên cell phone thu lại những hình ảnh này, một blogger vô danh đã đưa lên mạng Newsvine.com, và ngay sau đó được đưa lên mạng lưới YouTube và rồi lên CNN. Dân chúng Iran trở thành những “nhà truyền thông” quan trọng, đóng góp vào những bản tin và những hình ảnh, vì truyền thông ngoại quốc bị cấm đưa tin, cấm hoạt động,… Hình ảnh về cái chết của cô Neda trở thành đề tài chính trên mạng lưới Twitter ngay tối thứ bảy và cả ngày chủ nhật tại Iran, và trên khắp thế giới. Một blogger đã viết như sau: “Neda, ojala que tu muerte no sea en vano" (Neda, tôi hy vọng rằng cái chết của em sẽ không vô ích). Hay: “Rip Neda, Thế giới thương tiếc cho em khi nhìn thấy em trút hơi thở cuối cùng, em không chết một cách vô ích. Chúng tôi nhớ đến em.” Trong mỗi cuộc chiến tranh, trong mỗi sự kiện lịch sử, thường có những tấm ảnh để đời, tiêu biểu cho sự kiện ấy… Cái chết của Neda trở thành một hình ảnh tiêu biểu cho khao khát dân chủ của người trẻ Iran, và đồng thời cho thấy mức tàn bạo của chế độ độc tài Iran… Hình ảnh chết của Neda có thể làm xoay chuyển cục diện, trở thành động cơ thúc đẩy người Iran tiếp tục xuống đường… Cô được xem là “Thánh tử đạo”, một khái niệm thiêng liêng, một danh hiệu thần thánh quan trọng thứ hai trong niềm tin của Hồi giáo. Thánh tử đạo trong Hồi giáo kích thích người dân một cách dữ dội, mà cuộc cách mạng Hồi giáo vào năm 1979 thành công cũng nhờ vào đó, cuộc chiến tranh khốc liệt kéo dài 8 năm của Iran với 120 ngàn người chết cũng nhờ vào nó,… Nhiều thành phố lớn của Iran có đền Thánh Tử đạo… hay nghĩa trang Thánh Tử Đạo… Thánh tử đạo đầu tiên của Hồi giáo Shiite chính là Hussein, cháu nội của nhà tiên tri Mohammed. Ông ta nói rằng “Thà chết đi trong công cuộc đấu tranh với bất công còn hơn là sống với sự bất công…” Vào thế kỷ thứ 7, Hussein và một nhóm khoảng 100 người, gồm cả phụ nữ và trẻ em, đã chiếm triều đại Umayyad ở Karbala, một thành phố cổ đại ở Mesopotamia ngày nay ở Iraq. Họ biết là họ sẽ bị giết. 14 thế kỷ sau, ngôi mộ của Hussein tại Karbala là một trong hai đền thờ Shiites thiêng liêng nhất, mà hàng triệu người Hồi giáo Shiite hành hương thăm viếng mỗi năm. Mỗi năm vào dịp lễ Ashura thiêng liêng, người Hồi giáo Shiite diễn lại vở kịch thánh tử đạo của Hussein đầy cảm xúc thiêng liêng của người Hồi giáo. Chính vì thánh tử đạo Hussein mà các cuộc nổi dậy chống độc tài trở thành truyền thống của người Hồi giáo Shiite. Thật như thế, xuống đường phản kháng và thánh tử đạo được đông đảo người Hồi giáo xem là nghĩa vụ đối với Thượng Đế. Và chính vì thế, không có nơi nào trên hành tinh này, thánh tử đạo được xem trọng như tại Iran vì Iran là quốc gia có giáo dân Hồi giáo Shiite đông nhất trên thế giới. Trong quá khứ, các nhà cách mạng đã khai thác tối đa niềm đam mê sâu sắc về thánh tử đạo, cũng như lịch cầu nguyện tang lễ của người Shiite để thúc đẩy cuộc đấu tranh đối đầu với Shah Mohammed Reza Pahlavi và họ đã thành công. |