1/ Tiểu sử Anne Frank

Anneliese Marie Frank sinh ngày 12 tháng 6 năm 1929 tại Frankfurt-on- Main, nước Đức, trong một gia đình Do Thái. Anne là con gái thứ hai của Otto Heinrich Frank và Edith Holländer. Otto Heinrich Frank đã từng là sĩ quan trong quân đội Đức vào thời kỳ Thế Chiến Thứ Nhất, nhưng khi Hitler lên nắm chính quyền và dùng sắc dân Do Thái làm dê tế thần, tức là một loại kẻ thù của nước Đức Quốc Xã, thì ông Otto đã quyết định mang gia đình qua thành phố Amsterdam, nước Hòa Lan năm 1933. Vào tháng 12 năm 1940, ông Otto buôn bán thực phẩm tại một tòa nhà cũ xây dựng vào thế kỷ 17, mang số 263 trên đường Prinsengracht. Các nhân viên làm việc với ông Otto đã coi ông là người công bằng và ân cần.

Đối với Anne Frank, các năm đầu sống tại thành phố Amsterdam là thời gian hạnh phúc. Trong miền ngoại ô vui tươi này, các người trong gia đình đều quên đi quá khứ Đức mà dần dần mang đặc tính Hòa Lan với chị Margot hơn Anne 3 tuổi, là một thiếu nữ thông minh và xinh đẹp, nhưng Anne nhậy cảm, duyên dáng và nói chuyện bộc trực hơn. Anne ưa thích phim ảnh, chuyện thần thoại Hy Lạp và các bạn bè.

Thủ bút của Anne

Vào tháng 5 năm 1940, quân đội của Hitler tràn qua miền đất Hòa Lan trung lập. Gia đình Frank cũng như toàn thể sắc dân Do Thái trở thành nạn nhân của một hệ thống chính trị đàn áp và khủng bố. Đầu tiên, chế độ Quốc Xã cấm đoán các người Do Thái không được ký các hợp đồng thương mại, sau đó các cuốn sách do người Do Thái viết ra bị đốt bỏ, rồi tiếp theo là các đạo luật nghiêm trị các cuộc hôn nhân giữa người Do Thái và người Đức. Người Do Thái không được phép vào các thư viện, công viên, bờ biển, rạp chiếu bóng v.v. Tại Hòa Lan vào tháng 9/1941, chị Margot và Anne bị chuyển qua ngôi trường học gồm toàn học sinh Do Thái. Tới tháng 4 năm sau, mọi người Do Thái nhận được lệnh phải mang ngôi sao 6 cánh màu vàng trên y phục, họ không được phép dùng điện thoại, bị cấm đi xe đạp...

Tháng 2/2008 vừa qua,  người bạn thuở thiếu niên của Peter Schiff tặng cho viện bảo tàng Anne Frank tại Amsterdam, hình Peter Schiff, người yêu của Anne Frank, chụp năm 1939.

Thế nhưng khúc cuối bi đát đã tới vào buổi sáng ngày thứ Sáu, tức là ngày 4 tháng 8, sau khi các người ẩn núp đã trải qua 761 ngày dài lâu và đau khổ. (Có tám người cùng sống trong  một nơi giam hãm nhỏ xíu là Otto và Edith Frank, cha mẹ Anne, chị cả Margot, nha sĩ Fritz Pfeffer, ông  bà  Van Pels  và con trai Peter của họ). Vào khoảng 10 giờ 30 sáng, một chiếc xe quân đội Đức ngừng lại trước tòa nhà số 263 đường Prinsengracht và các cảnh sát mặc thường phục với một cảnh sát mặc sắc phục dẫn đường chạy vào tòa nhà. Chúng chĩa súng vào Victor Kugler, bắt anh phải dẫn tới tủ sách giả và chúng ra lệnh cho anh mở lối vào. Một lúc sau, tám người Do Thái lẩn trốn đã bị bắt. Một xe tải bít bùng đã chở họ cùng với Kugler và Johannes Kleimann đi mất.

Ngày 27 tháng 1 năm 1945, khi quân đội Xô Viết tràn quân qua trại tử thần Auschwitz thì ông Otto Frank đang nằm trong bệnh viện, nhờ vậy ông đã không bị đưa tới phòng hơi ngạt và được giải thoát. Ông Otto Frank là người duy nhất thuộc nhóm 8 người, còn sống sót từ các trại tử thần, sau đó trở về thành phố Amsterdam, Hòa Lan, rồi trong một lần thăm viếng nơi ở cũ, gặp lại cô Miep Gies, cô này đã trao cho ông một tập giấy viết tay và nói: “Đây là di sản của con gái ông”.

Một tháng sau, 8 người Do Thái lẩn trốn kể trên bị dồn vào toa xe lửa cuối cùng chở các tù nhân từ Hòa Lan tới trại tử thần Auschwitz. Đàn ông và đàn bà bị chia cách nhau, họ không bao giờ gặp lại nhau. Anne và Margot bị đưa tới trại Bergen-Belsen.

Sự nghiên cứu chính xác của Carol Ann Lee từ những tài liệu, những  nhân chứng, đã cho ta biết những gì xảy ra sau cuộc lùng  bắt những  người trốn trong xưởng đó. Sự bắt bớ, cái chết của Anne 15 tuổi và Margot 18 tuổi và Edith, mẹ các cô gái không còn trừu tượng nữa.

Những người thoát nạn từ Auschwitz, cũng  gốc Hòa Lan, diễn tả lại nơi mẹ con Edith ở: Buổi sáng sớm lúc  3 giờ rưỡi bị đánh thức dậy để  làm một việc hết sức vô lý, đó là  xới đất để gom thành đống đất trộn với cỏ. Anne phải đi phân phối bánh mì cho bữa ăn tối. Margot và mẹ bị chọn để làm việc nơi một kho đạn dược Tchèque nhưng  cả hai từ chối không bỏ Anne ở lại một mình, lúc đó Anne  bị  ghẻ lở. Nhưng  sau đó mẹ con lại bị chia rẽ nhau: Anne  và Margot bị gởi tới Bergen-Belsen thuộc về miền trung của nước Đức, tại nơi này, giống như 28,000 tù nhân khác, hai cô gái mắc bệnh thương hàn.. Những người bạn ở chung kể rằng  những tháng cuối cùng của hai chị em, là nỗi đau khổ dai dẳng của họ. Trong  một trong những  căn nhà tồi tàn, quá đông đúc và hôi thối, Margot và Anne hấp hối. Hai người con gái chết vì bệnh thương  hàn nơi một cái giường  thê thảm nhất có thể có được, đặt sát cửa ra vào. Hai chị em gầy còm, hốc hác trông  rất khủng khiếp. Da mọc đầy mụn mủ. Gương  mặt không còn chút thịt nào, chỉ da bọc xương và họ lạnh kinh khủng. Margot chết trước.

 Anne chăm sóc chị tới ngày chót và qua đời sau chị vào tháng 3 năm 1945, vài tuần lễ trước khi quân đội Anh tiến vào trại tử thần ngày 15/4/1945.

Năm 2001,  Carol Ann Lee tác giả Mỹ đã in ra tiểu sử cuộc đời Anne Frank

2/ Tóm tắt cuộc hành trình

12/05/1889 : Otto Frank sinh tại Franfurt, Đức

16/01/1900 : Edith Holländer  sinh tại Aix-la-Chapelle (Đức)

12/05/1925 : Đám cưới của Otto Frank và  Edith Holländer

16/02/1926 : Margot Frank,  sinh tại Franckfurt , Đức

12/06/1929 : Anne Frank ,  sinh tại Frankfurt, Đức

8/1933 : Otto Frank đi đến Hòa Lan và những  người còn lại ở  Aix la Chapelle, nhà bà ngoại Holländer

9/1933 : Otto Frank mở hãng Opekta ở Amsterdam .

12/1933 : Cả gia đình đến Amsterdam

3/1939 : Bà ngoại Holländer đến ở với các con tại Amsterdam

12/1940 : Otto Frank thành lận hãng  ở  263 Prinsengracht

5/1941 : Để tánh sự cướp đoạt, Otto Frank sang nhượng hãng và trở thành « Handelsvereniging Gies & Co »

8/1941 : Annevà Margot bị ép buộc  phải rời trường  Montessori

01/1942 : Bà ngoại Holländer từ trần

12/06/1942 : Quà sinh nhật thứ 13 của Anne là một quyển nhật ký.

5/07/1942 : Margot nhận giấy triệu tập của chính quyền để đến "trại lao động"

6/07/1942 : Gia đình Frank trở nên vô gia cư và trốn trong căn phòng bí mật

13/07/1942 : Gia đình  Van Pels gặp Frank nơi căn phòng  bí mật

16/11/1942 : Fritz Pfeffer vào ở trong căn phòng bí mật, cùng  phòng với Anne

4/08/1944 : Tám người bị bắt

8/08/1944 : Chuyển sang trại Westerbork

3/09/1944 : Bị đày đến Auschwitz , Pologne

6/09/1944 : Đến Auschwitz, Hermann Van Pels chết trong  phòng  ngạt

10/1944 : Anne và Margot bị chuyển sang Bergen-Belsen, Fritz Pfeffer tới Neuengamme.

20/12/1944 : Fritz Pfeffer chết trong trại Neuengamme

6/01/1945 : Edith Frank chết tại Auschwitz-Birkenau

27/01/1945 : Otto Frank được  giải thoát nhờ các đội Nga tại Auschwitz

3/945 : Anne và Margot chết tại Bergen-Belsen, cách nhau vài ngày

5/1945 : Peter Van Pels chết tại Mathausen, và mẹ ông là  Auguste Van Pels chết tại Theresin.

3/06/1945 : Otto Frank đến Amsterdam

Hè 1945 : Otto Frank hay tin các con đã chết. Miep Gies gđua ông cuốn nhật ký của Anne Frank

1946 : Một bài viết đăng trong  báo Het parool tựa đề "tiếng nói của đứa trẻ đăng trong báo hàng  ngày của Hòa Lan", nói lên  lợi ích của cuốn Nhật ky Anne Frank

8/1947 : Nhật ký Anne Frank được  đăng tại Hòa Lan, là bản đầu tiên được viết bằng  tiếng  Hòa Lan (bản  gốc).

1950 : Xuất bản đầu tiên  bằng tiếng Pháp

1952 : Hoa Kỳ đăng  bằng tiếng Anh dưới tựa đề " Nhật ký của một cô gái trẻ"  (The diary of a young girl)

11/1953 : Otto Frank cưới Elfriede Geiringer và ở tại Bâle, Thụy sĩ (Suisse)

1955 : Một vở kịch lấy từ Nhật ký Anne Frank được diễn tại Hoa Kỳ

1959 : Phim đầu tiên của Hoa Kỳ trích từ Nhật ký Anne Frank, do Georges Stevens thực  hiện

19/08/1980 : Otto Frank mất tại Suisse, 91 tuổi.

3/ Ai là kẻ phản bội ?

Ai là người đã phản bội các người Do Thái đau khổ kể trên tại thành phố Amsterdam?

Có phải là một công nhân mới của nhà kho đã tò mò vì các tầng lầu ở trên, vì thèm muốn số tiền thưởng do bọn Quốc Xã tặng nếu bắt được người Do Thái?  Mặc dù người chỉ điểm này bị điều tra hai lần nhưng anh ta đã không bị truy tố. Kleiman và Kugler bị tống giam tại Hòa Lan nhưng về sau trở về làm việc tại tòa nhà số 263 đường Prinsengracht. Ông Otto sau này sống với cô Miep Gies và người chồng của cô này tên là Jan tại thành phố Amsterdam rồi qua đời vào năm 1980 ở tuổi 91.

Năm 2002, nhà sử học Carol Anne Lee, tác giả của bài tiểu sử Otto Frank đã phỏng đoán là Anthon Ahlers là thủ phạm. Ahlers cộng tác viên cũ của Otto nhưng lại là người bài Do Thái, thêm vào đó ông ta  rất cần tiền và cần sự bảo trợ của Nazi.

Theo nhà văn Áo Melissa Muller thì ngược lại, chính bà giúp việc Lena Hartog-Van Bladeren là kẻ đã tố giác gia đình Frank vì sợ chính mình bị đày đền trại giam.

Trước đó thì Wim van Maaren là kẻ tình nghi chính, nhưng  sau chiến tranh những  cuộc điều tra thất bại không có bằng cớ.

Tuy nhiên năm 2003, một cuộc điều tra toàn bộ của Viện nghiên cứu tư liệu chiến tranh Hòa Lan (NIOD = Het Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie ) đã kết luận rằng sẽ không thể biết ai đã phản bội gia đình Anne Frank.
 
4/ Lò hỏa thiêu Holocaust

Vào cuối năm 1944, quân đội Xô Viết tiến vào lãnh thổ Đức qua ngã Ba Lan, họ đã gặp trại tử thần Majdanck bên trong có trang bị nhiều phòng hơi ngạt và nhiều lò hỏa thiêu để tận diệt các người Do Thái. Nhiều phóng viên báo chí đã đi vào trong trại này và đã phổ biến những điều mắt thấy tai nghe. Ký giả H. W. Lawrence đã viết cho tờ báo New York Times: “Tôi đã nhìn thấy một nơi khủng khiếp nhất trên trái đất”.

Tới mùa xuân năm 1945, địa danh của các trại tập trung người Do Thái như Ohrdruf, Buchenwald, Dachau, Nordhausen, Auschwitz... vẫn chỉ là những tên gọi tầm thường trên các bản đồ quân sự nhưng khi đoàn quân Hoa Kỳ đã tiến vào Ohrdruf ngày 6/4/1945, các quân nhân Mỹ đã nhìn thấy nhiều bãi đất chứa thây người chết, đa số thối rữa giữa ánh nắng tháng 4, một số khác là các đống xác người rất lớn, hỏa thiêu giữa trời và cháy dở dang, còn các tù nhân sống sót trông giống như các bộ xương biết đi. Mùi tử khí xông lên nồng nặc. Các cảnh tàn sát các tù nhân, các cảnh giết người dã man tàn ác này đã ra ngoài sức tưởng tượng của các người lính Hoa Kỳ.