“Bà là một người thông minh, tự tin, đi thẳng vào vấn đề, chứng tỏ cho cử tọa thấy khả năng của người có thể đối chọi với bà Clinton bên đảng Dân Chủ.”
Từ năm ngoái, trước ngày bà Cựu Ngoại Trưởng Hillary Clinton báo tin sẽ ra tranh cử tổng thống, các cuộc thăm dò được thực hiện trên toàn nước Mỹ đều nói bà được cử tri ủng hộ để trở thành người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo nước Mỹ.
Carly Fiorina
Chiều Thứ Năm tuần rồi, sau 2 cuộc tranh luận giữa 7 ứng cử viên “hạng nhì” và giữa 10 ứng cử viên “hạng nhất” của đảng Cộng Hòa tổ chức tại Cleveland, những người theo dõi sinh hoạt bầu cử Mỹ đều chọn bà Carly Fiorina là nhân vật nổi bật nhất, thành công nhất, hơn hẳn 16 ông cùng ghi tên dự cuộc đua chính trị 2016. Chiến thắng không chỉ giúp bà Fiorina được thêm cử tri biết đến, mà còn là bước thật quan trọng, mở đường cho ước mơ bà nuôi dưỡng từ nhiều năm nay: trở thành người phụ nữ đầu tiên đại diện cho đảng Cộng Hòa ra tranh cử tổng thống.
“Bà Fiorina chứng tỏ cho mọi người thấy rất nhiều điều,” cô Megan McNair, một thành viên trẻ tuổi của đảng Cộng Hòa nói sau khi nghe bà cựu chủ tịch điều hành công ty HP tranh luận với những cử viên khác. “Bà là một người thông minh, tự tin, đi thẳng vào vấn đề, chứng tỏ cho cử tọa thấy khả năng của người có thể đối chọi với bà Clinton bên đảng Dân Chủ.” Những điểm đáng chú ý đó “còn giúp đảng (Cộng Hòa) trả lời được câu hỏi đến khi nào mới có một nữ chính trị đủ bản lãnh để đại diện cho đảng ra tranh cử tổng thống,” vì theo cô McNair, “nhân vật mà đảng trong đợi đã xuất hiện, người đó chính là bà Fiorina.”
Trong suốt những tháng ngày vận động tranh cử, bà Fiorina luôn luôn tỏ cho cử tri biết bà chính là ứng cử viên Cộng Hòa có thể tấn công bà Hillary Clinton, bằng chứng là tất cả những gì bà trình bày đều nhắm vào nhân vật đang được nhiều người tin sẽ trở thành nữ tổng thống đầu tiên của Hoa Kỳ. Bà phê bình đường hướng ngoại giao của bà cựu ngoại trưởng, đặc biệt chú trọng tới chuyện bà Clinton “làm điều sai” khi sử dụng email cá nhân trong thời gian làm việc trong chính quyền, chỉ trích cả hệ thống hỗ trợ chính trị mà bà Clinton đang có, gọi đó là “hệ thống được gia đình Clinton xây dựng nhờ sự quen biết” trong khi cá nhân bà xuất thân từ một cô thư ký trước ngày trở thành người điều hành một đại công ty “vì biết phải làm gì để giải quyết vấn đề.” Cộng thêm vào đó là yếu tố như bà từng nói với dàn tham mưu “là một phụ nữ, tôi dễ tấn công bà Clinton hơn các ông khác” vì không lo bị chỉ trích “hiếp đáp phụ nữ.” Ở điểm này, ông Mark Mackler của Tea Party công nhận “chuyện người phụ nữ duy nhất xuất hiện giữa 16 ông” đương nhiên bà Fiorina “là người được chú ý tới.”
Không chỉ được chú ý tới, bà còn là tâm điểm của cuộc tranh cử bên đảng Cộng Hòa. Tất cả những cuộc thăm dò được thực hiện sau kỳ tranh luận đều cho thấy uy thế của bà đang lên: từ vị trí thứ 11 trước tranh luận lên vị trí thứ tư, nhiều người cho rằng những điều bà trình bày chứng tỏ bà có đủ bản lãnh của một ứng cử viên tổng thống, chứ không phải là người ra tranh cử để chờ được chọn đứng phó hay mời tham gia nội các. Tổ chức siêu vận động mang tên “The Carly for America” cho phổ biến tấm ảnh chụp 10 ông được chọn dự cuộc tranh luận của những ứng cử viên “hàng đầu,” phía dưới chạy hàng chữ “quý vị và các bạn có thấy điều gì sai trong tấm ảnh này không?,” kèm theo câu trả lời “bức ảnh này không có người phụ nữ duy nhất và cũng là người có kế hoạch tài ba nhất để xây dựng tương lai cho quốc gia.”
Một số nhà phân tích chính trị cũng chú ý đến sự kiện “một bà duy nhất” trong số 17 ứng cử viên của đảng Cộng Hòa. Ông Steve Edwards, từng hợp tác với Ủy Ban Vận Ðộng Tranh Cử Mitt Romney, nói rằng “lá phiếu của tập thể nữ cử tri ngày một trở nên quan trọng hơn, vì chiếm hơn 50% tổng số người đi bầu.” Ông Edwards không ngần ngại nhắc lại “vài năm trước đây, ông Romney thất cử cũng vì không thu hút được sự ủng hộ của nữ giới”: chỉ có 44% ủng hộ liên danh Cộng Hòa, trong khi 55% dồn phiếu cho liên danh Dân Chủ của Tổng Thống Barack Obama. Ðiều đó “cho thấy sự hiện diện của bà Fiorina rất quan trọng.”
Nhưng những điểm son đó, chưa hẳn đã đủ để bà Carly Fiorina trở thành nữ ứng cử viên tổng thống đầu tiên của đảng Cộng Hòa. Theo bà Martha McCoy của Ðảng Bộ Cộng Hòa Ohio, “quyết định chọn ai đại diện cho đảng để ra tranh cử là quyết định của các đảng viên” nhắc lại “đến giờ phần đông vẫn chưa biết bà Fiorina là ai” đồng thời “sau cuộc tranh luận, bà ta quả có được nói tới, nhưng ngay sau đó mọi người vẫn bàn tán chuyện ông Donald Trump, chuyện bà Clinton đang bị điều tra, và mới nhất là chuyện liệu Phó Tổng Thống Joseph Biden có ra tranh cử hay không.” Bà McCoy kể thêm “những người tôi có dịp nói chuyện đều bày tỏ cảm tình với bà ta, hài lòng với ý nghĩ biết đâu lần này sẽ có 2 bà được chọn để tranh chức tổng thống,” nhưng “những chuyện ồn ào chính trị trong tuần vừa qua “không ít thì nhiều, đang gây khó khăn cho ngôi sao mới bừng sáng mang tên Carly Fiorina.”
Lịch trình tranh luận của đảng Dân Chủ
Ðảng Dân Chủ sẽ tổ chức 6 cuộc tranh luận trong khoảng thời gian từ Tháng Mười 2015 cho đến Tháng Ba 2016.
Trong thông cáo phổ biến hôm Thứ Năm tuần trước, bà Chủ Tịch Ðiều Hành Debbie Wasserman Schultz nói rằng những cuộc tranh luận sẽ giúp “cử tri đi bầu vòng sơ bộ cơ hội nghe các ứng cử viên trình bày chính sách cho tương lai của quốc gia,” đặc biệt chú trọng đến tập thể người trung lưu, “khác biệt với chính sách lỗi thời, không thực tế mà đảng Cộng Hòa vẫn tiếp tục theo đuổi.”
Trong lúc đảng Cộng Hòa có tới 17 ứng cử viên dự cuộc đua vòng sơ bộ, đảng Dân Chủ chỉ có 5 người, do đó có thể tất cả đều được mời xuất hiện trong những cuộc tranh luận. Tuy nhiên, tin từ đảng Dân Chủ cho hay thủ tục tranh luận, ai được mời tham dự v.v... sẽ được bản thảo và thông báo sau, tức có thể chỉ có những người đứng đầu các cuộc thăm dò cấp toàn quốc mới được chọn.
Hiện giờ, ứng cử viên Dân Chủ sáng giá nhất vẫn là bà Hillary Clinton, kế đến là Thượng Nghị Sĩ Bernie Sanders của tiểu bang Vermont. Ba ứng cử viên còn lại gồm ông Cựu Thống Ðốc Martin O'Malley (Maryland), Cựu Thống Ðốc Lincoln Chafee (Rhodes Island) và Cựu Thượng Nghị Sĩ Jim Webb của tiểu bang Virginia.
Lịch trình các cuộc tranh luận của đảng Dân Chủ như sau:
• 13 Tháng Mười 2015: Nevada (CNN)
• 14 Tháng Mười Một 2015: Des Moines (CBS/KCCI/Des Moines Register)
• 19 Tháng Mười Hai 2015: Manchester, N.H. (ABC/WMUR)
• 17 Tháng Giêng, 2016: Charleston, S.C. (NBC/Congressional Black Caucus Institute)
• Tháng Hai hay Tháng Ba: Miami (Univision/The Washington Post)
• Tháng Hai hay Tháng Ba: Wisconsin (PBS)
