“Tại miền Nam California, chúng ta có gần 20 ứng cử viên gốc Việt tranh cử vào các chức vụ khác nhau từ cấp địa phương lên tới tiểu bang."
Bảng quảng cáo tranh cử của các ứng cử viên gốc Việt trên đại lộ Bolsa, Westminster, California. Ảnh chụp hôm 14/8/2014.
RFA PHOTO/Ngọc Lan
Little Saigon có làm nên lịch sử trong cuộc bầu cử vào ngày Thứ Ba, 4 Tháng Mười Một, hay không? Đây là câu hỏi còn tùy thuộc nhiều điều, và điều quan trọng hơn cả, là tùy thuộc vào lá phiếu của cử tri gốc Việt.
Cơ hội cho ứng viên gốc Việt
Năm nay là năm bầu cử giữa kỳ, tức là không bầu tổng thống, và theo thống kê, tỷ lệ cử tri đi bầu thường thấp.
Tuy nhiên, mức độ thấp của cử tri gốc Việt ở Little Saigon lại không bằng cử tri người bản xứ. Vì vậy, ứng cử viên gốc Việt có nhiều cơ hội thắng cử hơn.
Đó là lý do tại sao lần bầu cử này Quận Cam có tới 19 ứng cử viên gốc Việt ra tranh cử và tái tranh cử.
Trong đó, đáng chú ý nhất là chức thượng nghị sĩ tiểu bang California, Địa Hạt 34, giữa hai ứng cử viên Janet Nguyễn (Cộng Hòa) và Jose Solorio (Dân Chủ).
Bà Janet Nguyễn hiện là giám sát viên đại diện Địa Hạt 1 của Orange County. Còn ông Jose Solorio hiện là chủ tịch Hội Đồng Giáo Dục Học Khu Đại Học Rancho Santiago.
Những người Việt của mình rất cần đi bầu cử, để nói lên tiếng nói cho cộng đồng mình, cho cộng đồng chung nơi mình ở, cho những quyền lợi người dân như mình.
-Bà Võ Ngọc Hoa
Cả hai đảng ở California đều dồn sức lực và tài chánh vào cuộc bầu cử này. Cho tới nay, bên ông Solorio đã chi khoảng $2.5 triệu, còn bên bà Janet Nguyễn xài khoảng $2.3 triệu.
Sở dĩ cuộc bầu cử này quan trọng vì đảng Dân Chủ đang kiểm soát 2/3 số ghế ở Thượng Viện California, đủ để đưa ra các quyết định liên quan đến tiền bạc và tu chính Hiến Pháp.
Nếu bà Janet Nguyễn thắng, đảng Dân Chủ sẽ có thể không còn đủ số ghế hiện tại, và mỗi khi muốn đưa ra các dự luật quan trọng, họ cần phải có lá phiếu của bên Cộng Hòa.
Và nếu điều này xảy ra, thì không chỉ cộng đồng người Việt ở Little Saigon, mà là khắp Hoa Kỳ, sẽ tạo nên lịch sử, vì lần đầu tiên có một thượng nghị sĩ tiểu bang ở Hoa Kỳ là người Việt Nam.
Bà Janet Nguyễn cho biết cảm nghĩ trước ngày bầu cử: “Trong mấy năm qua, cộng đồng Việt Nam đã tiếp tục thương yêu chúng tôi. Sự yêu thương đó đã cho tôi sức mạnh để tranh đấu và bảo vệ quyền lợi cho cộng đồng chúng ta, của cử tri Địa Hạt 1. Trong cuộc bầu cử này, mình mong là cộng đồng và cử tri Địa Hạt 34 sẽ tín nhiệm cho tôi được cơ hội tiếp tục phục vụ, để làm nên một lịch sử chung cho cộng đồng của mình. Cái thắng này không phải chỉ là cái thắng của Janet Nguyễn mà là chiến thắng của cộng đồng Việt Nam và của cử tri Địa Hạt 34.”
Có thể tạo nên lịch sử?
Cộng đồng Việt Nam ở Little Saigon cũng có thể tạo nên lịch sử ở Garden Grove, thành phố lớn nhất trong vùng, vào ngày Thứ Ba tới đây.
Bảng quảng cáo tranh cử của ứng cử viên gốc Việt ở California. Ảnh chụp hôm 25/9/2014. RFA PHOTO/Ngọc Lan.
Trong cuộc bầu cử tranh chức thị trưởng, ông Bruce Broadwater tái ứng cử và phải đối đầu với hai người, ông Bảo Nguyễn, hiện là ủy viên Học Khu Garden Grove, và ông Albert Ayala. Tuy nhiên, cuộc đua chỉ thực sự diễn ra giữa ông Broadwater và ông Bảo, và bắt đầu trở nên gay gắt, sau khi ông Bảo bị đối thủ “chụp mũ” là thân Cộng.
Nếu ông Bảo thắng, thì lần đầu tiên trong lịch sử Garden Grove, thành phố này có thị trưởng gốc Việt, giống như ông Tạ Đức Trí từng đạt được ở Westminster hai năm trước.
Ngoài ra, hiện Garden Grove có hai ghế trống trong Hội Đồng Thành Phố, nhưng có tới chín ứng cử viên, trong đó có ba người gốc Việt, đó là ông Phát Bùi, ông Joe Đỗ Vinh, và ông Quang “Mike” Trần.
Tại Westminster, ông Trí chỉ có một đối thủ, đó là ông Andy Nguyễn, một người ít ai biết. Với tình hình như vậy, chắc chắn ông Trí sẽ trở thành thị trưởng gốc Việt đầu tiên ở một thành phố của Mỹ được tái đắc cử.
Cũng tại Westminster, có hai ghế trống trong Hội Đồng Thành Phố, mà có tới bốn ứng cử viên, trong đó có hai người gốc Việt, đó là ông Tyler Diệp, cựu nghị viên ở đây và hiện là ủy viên Đặc Khu Vệ Sinh Midway City, và ông Charlie Nguyễn Mạnh Chí, hiện là chủ tịch Hội Đồng Giám Sát Cộng Đồng Người Việt Quốc Gia Nam California.
Tại Fountain Valley, có chín người vừa ứng cử và tái ứng cử lần này, trong đó có đến bốn người Việt Nam, đó là đương kim Thị Trưởng Michael Võ, Tiến Sĩ Tuấn Nguyễn, Bác Sĩ Jonathan Bảo Huỳnh, và ông Tom Nguyễn, một doanh gia.
Với sự trưởng thành của cộng đồng trong nhiều thập niên vừa qua thì càng ngày chúng ta thấy rõ có nhiều ứng cử viên người Mỹ gốc Việt ngay tại miền Nam California cũng như các tiểu bang khác bắt đầu gia nhập.
-LS Trần Thái Văn
Điểm đặc biệt trong lần bầu cử này là đa số ứng cử viên gốc Việt lần này đều còn rất trẻ.
Bà Võ Ngọc Hoa, một cử tri sống ở thành phố Irvine, nêu suy nghĩ: “Theo tôi, mình là cá nhân, mình cũng được một phiếu, mình là người Mỹ gốc Việt, tiếng nói của mình được nghe vì mình có phiếu. Cho nên những người Việt của mình rất cần đi bầu cử, để nói lên tiếng nói cho cộng đồng mình, cho cộng đồng chung nơi mình ở, cho những quyền lợi người dân như mình. Như tôi là một người hiện đang hưu trí cũng cần những phúc lợi chung. Mình đi bầu để giúp cho chính phủ biết tiếng nói của người dân về chính trị, xã hội, văn hóa… Rất vui mừng là cộng đồng Việt Nam bây giờ giới trẻ đang đi vào dòng chính rất nhiều, tôi thấy rất là mừng.”
Nhận xét về cuộc bầu cử năm nay, Luật Sư Trần Thái Văn, cựu dân biểu California, cho biết: “Trong quá khứ có rất ít người Mỹ gốc Việt ra tranh cử vào những chức vụ dân cử để cộng đồng chúng ta có tiếng nói không riêng gì cho người Việt Nam mà cho người dân mình đại diện trong vùng theo những cấp khác nhau. Tuy nhiên, với sự trưởng thành của cộng đồng trong nhiều thập niên vừa qua thì càng ngày chúng ta thấy rõ có nhiều ứng cử viên người Mỹ gốc Việt ngay tại miền Nam California cũng như các tiểu bang khác bắt đầu gia nhập cũng như dấn thân vào dòng chính Hoa Kỳ để cộng đồng chúng ta có tiếng nói và sự mong muốn đại diện cho cử tri và người dân tại địa phương mà chúng ta đang sống.”
Và ông cũng cho rằng, cuộc bầu cử lần này sẽ rất phong phú.
“Tại miền Nam California, chúng ta có gần 20 ứng cử viên gốc Việt tranh cử vào các chức vụ khác nhau từ cấp địa phương lên tới tiểu bang. Các cử tri Việt Nam trong vùng tại các thành phố có đông người Việt Nam hoặc đông ứng cử viên gốc Việt sinh sống sẽ có nhiều sự chọn vì trong các chức vụ địa phương thì có hơn hai hoặc là ba người Việt ra tranh cử cho một hoặc hai ghế cho chức vị đó thành ra sự lựa chọn đó cũng phong phú và đa dạng hơn.”
Liệu Little Saigon có tạo lịch sử trong cuộc bầu cử 2014? Chúng ta cùng chờ đợi kết quả ở ngày Thứ Ba, 4 Tháng 11.